مهره داران پری شاهرخ

[DOonYa]

 

[DOonYa]

نام فارسی: پری شاهرخ
نام انگلیسی: Eurasian Golden Oriole
نام علمی: Oriole Oriolus oriolus

نام های دیگر:

• کردی: هه نجیر خوره
• ترکی: اجاره دار

 

[DOonYa]

پری شاهرخ از آن پرندگان اردیبهشتی است که در بهار شاهد حضورش هستیم. زیباست اما خجالتی. خیلی بیشتر از آنکه ببینیدش صدایش را می شونید و چه آواز زیبایی دارد. حتماً آوازش را تشخیص خواهید داد و آن موقع است که تلاشتان برای دیدن شکوه زرد رنگش آغاز می شود. آنقدر سربه هوا می شوید تا ببینیدش یا متوجه شوید که گردنتان درد می کند. پروازش کوتاه و از درختی به درخت دیگر است. میوه ها نظیر توت، انجیر و انگور و حشرات و کرمها خوراک او را تشکیل می دهند. به خاطر علاقه اش به انجیر به او مرغ انجیر خوار نیز می گویند.

 

[DOonYa]

آوازش گویی می گوید: "یوسف بیا" از این روست که در بخش هایی از استان همدان او را "یوسف بیا" خطاب می کنند و افسانه ای برای آن نقل می کنند که این پرنده همان زلیخاست که به دنبال یوسف می گردد. یا در افسانه ای دیگر نقل می کنند این پرنده دختری بوده که یوسف عاشقش بوده است ولی به عشق یوسف بی اعتنایی می کند و سر عشوه گری در پیش میگیرد و اما یوسف که فکر می کند او شخص دیگری را دوست دارد سر به بیابان میگذارد و می رود و هیچ وقت دیگر خبری از او نمی شود، دختر که متوجه پایداری عشق او می شود نادم و پشمیان آنقدر زاری می کند تا تبدیل به پرنده ای می شود که به دنبال یوسف در زمین از درختی به درخت دیگر سرگردان است و او را صدا می کند.

 

[DOonYa]

ویژگی های ظاهری:

طول بدن: 22 تا 25 سانتی متر

گستردگی بالها: 44 تا 47 سانتی متر

 

[DOonYa]

ویژگی های شناسایی:
پری شاهرخ پرنده‌ای با جثه نسبتاً درشت از خانواده پری شاهرخ است. پرنده نر و ماده این گونه متفاوت است. پرنده نر به واسطه رنگ زرد طلایی که دارد غیر قابل اشتباه با گونه‌های دیگر است. در پرنده نر بالغ سر، روتنه و زیرتنه یکدست زرد طلایی دارد.فاصله بین چشم تا منقار سیاه رنگ است.دم و بال‌ها به رنگ سیاه است و نوک پوشپرها بزرگ روی بال‌ها زرد است که نوار بالی زرد رنگ کوتاهی را در قاعده شاهپرهای اولیه تشکیل می‌دهد. همچنین نوک شاهپرهای اولیه و سومین سفید مایل به زرد است.پرهای کناری انتهای دم نیز به رنگ زرد می‌باشد.منقار آن قوی و به رنگ صورتی تیره است، چشم‌های آن مایل به قرمز و پاها خاکستری هستند. در پرنده ماده بالغ سر، روتنه، دمگاه و پهلوها زرد مایل به سبز تا سبز روشن است. مابقی زیرتنه سفید همراه با رگه‌رگه خاکستری است و بال‌ها و دم سیاه مات و حاشیه پرهای آن سبز رنگ دیده می‌شود. چشمها و منقار نیز کمرنگ تر از ترها به نظر می‌رسد.همانگونه که گفته شد پرنده نر و ماده از لحاظ شکل ظاهری متفاوت هستند اما با تغییر فصل تغییری در ظاهر آن‌ها ایجاد نمی‌شود.

 

[DOonYa]

رژیم غذایی:​

رژیم غذایی پری شاهرخ را بیشتر لاور حشرات تشکیل می‌دهد همچنین از میوه درختان و انواع توت‌ها نیز تغذیه می‌کند.

ویژگی های زیستی:​

زیستگاه: این گونه پرنده‌ای درختزی است، جنگل‌های پهن برگ، درختزارهای با درختان بلند و مسن، پارک‌ها، باغ‌ها میوه، درختزارهای حاشیه رودخانه‌ها زیستگاه مناسبی برای این پرنده محسوب می‌شود

 

[DOonYa]

عادات رفتاری و زیستی:

معمولاً به تنهایی دیده می‌شود اما در زمستان و هنگام تغذیه در مکان‌های تغذیه در حین مهاجرت در دسته ‌های کوچک به دور هم جمع می‌شوند. علی‌رغم رنگ خاصی که دارد این پرنده به سختی در بین برگ‌های درختان قابل مشاهده است اما به واسطه صدای خاصش به آسانی قابل شناسایی است. پروازی سریع، قدرتمند و گاهی ناپایدار دارد که با بال‌زدن‌های نابرابر، سر خوردن به طرفین با بال‌های باز، غوص رفتن با بال‌های بسته و صعود کردن در مسیری منحنی به سوی تاج تاج پوشش درختان هماره است. در مسیرهای طولانی نیز پروازی موجی شکل دارد.

 

[DOonYa]

زادآوری و تولید مثل:

از اواسط اردیبهشت ماه با تشکیل قلمرو، جوجه‌آوری در پری شاهرخ آغاز می‌شود. در زمان زادآوری آشیانه خود را در محل انشعاب شاخه‌های افقی به صورت آویزان می‌سازد و لبه‌های آن را به دو شاخه مربوطه متصل می‌کند؛ کلونی این گونه به شکل کاسه‌ای بافته شده از ساقه‌های بلند علوفه، پوسته درختان و پشم است که داخل آن را با پشم و مو و سایر الیاف نرم گیاهی می‌پوشاند. تک همسر است و بین 3 تا 4 و گاهی شش تخم می‌گذارد؛ بین 14 تا 15 روز طول می‌کشد تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند.

 

[DOonYa]

پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده:

پری شاهرخ به طور کلی در بیشتر مناطق ایران مهاجر عبوری است. در نواحی شمال خراسان، نواحی جنوبی دریای خزر، دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی و نواحی شمال غرب کشور و غرب زاگرس تابستان‌گذرانی می‌کند.