متفرقه پیوند دانش و ارزش

[حیفآ؛]

غلبه رویکرد تبیینی در جامعه شناسی موجب می شد که کار داوری دربارۀ ارزشها خارج از قلمرو علوم اجـتماعی قرار گیرد و غیرعلمی قلمداد شود. در این نگاه انتقاد از وضعیت موجود و تجویز راهحل برای بهتر شدن آن کار علم نبود. این اعتقاد با عنوان جدایی دانش از ارزش بیان میشد؛ یـعنی دانش و ارزش دو قـلمرو متمایز و متقابل دارند؛ دانش قلمرو تبیین و در مقابل ارزش قلمرو تفسیر معرفی می شد.
با غلبه رویکرد تفسیری، رویکرد تبیینی به حاشیه رفت و راه بازگشت دعاوی انتقادی و تجویزی به علوم اجتماعی باز شد. این بار از پیوند دانش و ارزش سخن به میان میآید و دانش انتقادی شکل میگیرد. دانش انتقادی، دانشی است که از وضعیت موجود انتقاد میکند و میخواهد برای عبور از وضع موجود و رسیدن به وضع مطلوب راهحل ارائه کند.