آموزشی پیچش پیرنگ

[Tara Motlagh]

پیچش پیرنگ که یکی از عناصر سازنده‌ی بنیادین پیرنگ است، تغییری ناگهانی و غیرمنتظره در طالع یا موقعیت شخصیت‌ها، محیط یا پیرنگ داستان است.

 

[Tara Motlagh]

پیچش پیرنگ بر این فرض بنا شده که چیزی در جریان است که ما خواننده‌ها، بینندگان یا بازیکن‌ها از آن خبر نداریم. اگر از آن آگاه بودیم، هنگام فاش شدن برایمان به‌زحمت غیرمنتظره جلوه می‌کرد. درحالی‌که اگر چنین اطلاعاتی برایمان فاش شود، واکنش طبیعی ما باید متعجب شدن و شوکه شدن باشد. این شامل جنبه‌های مخفی گذشته‌ یا ویژگی‌های شخصیتی افراد نیز هست. («من هیچ‌وقت فکرش رو هم نمی‌کردم فلانی بره با فلانی دست‌به‌یقه بشه!»)

 

[Tara Motlagh]

بعضی‌وقت‌ها حتی اگر تمام اطلاعات در دسترسمان باشد، ماهیت غافلگیرکننده بودن پیچش می‌تواند از طریق یک عمل ناگهانی و غیرقابل‌پیش‌بینی توسط باقی نقش‌ها در پیرنگ، محیط یا مکانی که در آن به وقوع می‌پیوندد، تامین شود. ما می‌توانیم عملی را که از قبل وقوعش آن را پیش‌بینی می‌کردیم ببینیم، ولی نه تمام نتایج ناشی از آن را، بنابراین عنصر غافلگیرکننده بودن هنوز هم موجود است.

 

[Tara Motlagh]

همچنین با وجود این‌که ما احساسات شخصیت‌ها را از قبل دیده‌ایم، شاید همیشه از عمق افکارشان آگاه نباشیم، بنابراین یک عمل خاص ممکن است باز هم برایمان غافلگیرکننده به‌نظر برسد.

 

[Tara Motlagh]

پیچش پیرنگِ خوب پیچشی است که مخاطب نتواند از قبل آن را پیش‌بینی کند. وقتی مخاطب موفق شود دست نویسنده را بخواند و به ماهیت پیچش پی ببرد و یا پیچش از قبل برایش فاش شده باشد، پس از رسیدن به آن اغلب دلسرد و مایوس می‌شود.

 

[Tara Motlagh]

برای همین اکیداً توصیه می‌شود داستانی ننویسید که کل ارزش آن به پیچش پیرنگ‌ها و در نتیجه غافلگیر کردن مخاطب بستگی داشته باشد، چون این پیچش‌ها کم‌وبیش فاش می‌شوند و در آخر این کیفیت نگارش و داستان‌پردازی است که یک اثر را ماندگار می‌کند و نه صرفاً غافلگیر کردن مخاطب.

 

[Tara Motlagh]

این نکته را در نظر داشته باشید که پیچش پیرنگ به پیچشی در پیرنگ کلی اشاره می‌کند و معمولاً نتیجه‌ای ماندگار دارد. یک صحنه‌ی مستقل، مثلاً یک صحنه‌ی مبارزه، می‌تواند سرنوشت بسیاری از مبارزان را تغییر دهد، ولی هیچ‌کدام از این تغییرها پیچش پیرنگ محسوب نمی‌شوند.

 

[Tara Motlagh]

نقطه‌ی مقابل این عنصر داستانی «کنایه‌ی دراماتیک» است؛ یعنی موقعیتی که در آن مخاطبان از چیزی خبر دارند که یک یا چند شخصیت از آن بی‌خبرند.

 

[Tara Motlagh]

نمونه‌هایی از پیچش‌ پیرنگ‌های پرکاربرد

• اعتراف عمومی تصادفی:
یک شخصیت به‌طور تصادفی حرفی را که نباید بزند، می‌زند. عموماً پشت این اتفاق سه دلیل وجود دارد:

 

[Tara Motlagh]

۱. شخصیتی ظاهرنما و دورو در یک آن کنترل خود را از دست می‌دهد و آنچه را که در دل دارد، بیرون می‌ریزد.
۲. شخصیت راجع به چیزی حرف می‌زند که فکر می‌کند بقیه از آن خبر دارند، درحالی‌که این‌طور نیست.
۳. شخصیت متوجه می‌شود که صحبت‌هایش تمام مدت در حال ضبط شدن بوده‌اند.