اگر کسی از من بپرسد که همه‌ی تجربه‌ی خود را در نویسندگی، در دو یا سه جمله خلاصه کن، می‌گویم:
۱- برای خلق نوشته‌های زیبا و خواندنی، یا باید تخیل بلندپرواز داشت یا اندیشه‌ای بکر و بدیع. راه دیگری وجود ندارد. باور کنید.
۲- خواندن پیوسته‌ی شعر، برای تقویت قلم، بی‌نهایت لازم است.
۳- زیباترین متن، ساده‌ترین متن است، و سادگی یعنی بی‌پیرایگی، نه بی‌مایگی.
-رضا بابایی
برای ما که دست‌به‌قلم هستیم بسیار حائز اهمیت است که همواره دغدغه‌ی بهبود مهارت‌های نوشتاری‌مان را داشته باشیم و پیوسته به آن بیندیشیم. در ادامه ۲۵ پیشنهاد برای تقویت مهارت نوشتن را با شما به اشتراک می‌گذاریم:
آزادنویسی یعنی قلم‌به‌دست بگیرید و بی‌وقفه بنویسید. در این نوع از نوشتن جریان تداعی‌های ذهنمان را دنبال می‌کنیم، به کیفیت و محتوای نوشته‌هایمان هیچ اهمیتی نمی‌دهیم و حواسمان را به کمیت کار و بی‌وقفه نوشتن معطوف می‌کنیم. آزادنویسی یکی از مهم‌ترین تمرین‌ها برای یک نویسنده است؛ برای او مثل فیزیوتراپی قلمی‌ست و به او کمک می‌کند فاصله‌ی بین آنچه در ذهن می‌پروراند، با کلماتی که روی کاغذ می‌آورد را کم و کمتر کند.
خواندن روزانه‌ی شعر از آن جهت مهم است که قدرت تخیل ما را می‌پروراند، فرصتی برایمان فراهم می‌کند تا از چارچوب‌های ذهنی خود فراتر برویم و جهان را از زوایای تازه‌ای بنگریم. به قول «محمود کیانوش» شعر زبان کودکی انسان است.
بهتر است در طول روز خود را در معرض خواندن چند بیت/ سطر شعر قرار دهیم، به تعبیرهای شاعرانه‌اش دقت کنیم و از خود بپرسیم: «این شاعر چطور تونسته با کلماتی ساده چنین جهان متفاوتی رو خلق کنه؟»
پیشنهاد می‌کنیم طیف وسیعی از شعرها را بخوانید، از غزل و قصیده گرفته تا شعر مدرن. دو سایت پیشنهادی برای خواندن شعر: گنجور و اِکولالیا
- برای نوشتن روتین مشخصی لحاظ کنید
بکوشید در زندگی روزمره‌تان نظم نوشتن را ایجاد کنید. هر روز رأس ساعت مشخصی پشت میز کارتان بنشینید، برای کمیت کار میزان حداقل و حداکثری را لحاظ کنید، برای مثال: حداقل یک ساعت، ده صفحه، یا هزار کلمه و حداکثر چهار ساعت، بیست صفحه یا پنج هزار کلمه بنویسید.
سعی کنید با تمام توان از کمیت کار مراقبت کنید تا به‌مرور زمان به کیفیت هم برسید.
می‌توانید از رسانه‌های شخصی‌تان کمک بگیرید و یک تعهد بیرونی ایحاد کنید، برای مثال قرار بگذارید هر روز یک کپشن اینستاگرامی بنویسید، یا هر روز یک یادداشت تلگرامی تازه در کانال اختصاصی‌تان منتشر کنید، یا هر روز پست جدید وبلاگتان را با گروه دوستانتان به اشتراک بگذارید. یادتان باشد که در اعلام این تعهد منطقی عمل کنید. چیزی نگویید که نتوانید انجامش بدهید و در نهایت فقط عزت نفستان را خدشه‌دار کنید. زندگی‌تان را به دقت مورد بازبینی قرار دهید و با توجه به شخصیت و سبک زندگی خود، به یک تعهد عمومی مناسب و هوشمندانه دست یابید.
خرده‌خوانی را جدی بگیرید، یعنی برای کتاب خواندن وقت بدزدید. در میان کارهای زیادی که در طول روز انجام می‌دهید، با خواندن از روی کتاب‌های مورد علاقه‌تان به خود پاداش دهید. از طرفی بکوشید به مرور سبد مطالعاتی‌تان را متنوع‌تر کنید. فقط کتاب‌های مربوط به یک حوزه را نخوانید، و بکوشید طیف گسترده‌ای از موضوعات را مطالعه کنید. موضوعات پیشنهادی برای مطالعه‌ی رنگین‌تر: خواندن کتاب‌های مربوط به روانشناسی، جامعه‌شناسی، بازاریابی، معماری، کشاورزی، تاریخ، زمین‌شناسی و…
هر روز عامدانه چند دقیقه در گوگل جست‌وجو کنید تا جاهای خالی را کشف کنید. با دقت صفحه‌ها را بالاوپایین کنید. چه تیترها، موضوعات، عکس‌ها یا واژگانی را می‌یابید که دلتان می‌خواهد درباره‌اش بنویسید؟ آن را در لحظه یادداشت کنید و بکوشید چند کلیدواژه به آن بیفزایید. شعله‌ی ذوق به نوشتن را با جست‌وجوی هرچه بیشتر و بهتر برافروخته کنید. خودتان را محققی بدانید که با قلمش جهان‌های ناشناخته‌ای کشف و نمایان می‌کند.
- پیاده‌روی روزانه را فراموش نکنید
پیاده‌روی را هر طور شده در برنامه‌ی روزانه‌تان بگنجانید. سخت نگیرید، بعضی روزها همین که تا سر کوچه بروید و بازگردید هم عالی‌ست. مهم این است که بدنتان در حرکت باشد. بدنتان را به تحرک وا دارید تا ذهنتان هم پویا شود.
به‌جای بازخورد گرفتن از خانواده، دوستان و آشنایان که احتمالن قربان‌صدقه‌ی دست‌وپای بلوری نوشته‌هایتان بروند، از اهل قلم بازخورد بگیرید. باید همواره در پی گسترش دامنه‌ی ارتباطی خود باشید؛ نویسندگان کاربلدی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارند بیابید، گفت‌وگو را بیاغازید و از آن‌ها بخواهید به کار شما بازخورد بدهند.
نکته‌ی بسیار مهم: اگر شما تا این اندازه جدی هستید که از نویسندگان بازخورد بگیرید، پس نگرش درستی دارید. تفننی عمل نمی‌کنید و گرفتن بازخورد منفی به‌جای ناامید کردن شما، راه تازه‌ای برای بهبود نوشتن پیش پایتان می‌گذارد.
- از روی متن‌تان با صدای بلند بخوانید
وقتی نوشته‌تان کامل می‌شود، با صدای بلند از رویش بخوانید. کجای متن روان خوانده نمی‌شود؟ کجا گیر می‌افتید؟ حس می‌کند ریتم کجای نوشته بهم می‌ریزد؟ تمام این موارد را یادداشت کنید تا متن‌تان را دوباره مورد بازبینی قرار دهید.
همانقدر که روی نوشتن پیش‌نویس اولیه‌ی متن کار می‌کنید، روی ویرایش آن هم وقت بگذارید. هر چقدر تعداد دفعات ویرایش یک متن را بیشتر کنید، درمی‌یابید که متن نهایی موجزتر است.
- جملات الهام‌بخش را به خود یادآوری کنید
جمله‌قصارهایی که برایتان الهام‌بخش هستند را در یک دفترچه یا فایلی جدا جمع‌آوری کنید و ترتیبی بدهید تا هرازگاهی سراغشان بروید و آن‌ها را با صدای بلند برای خود بخوانید. یکی از محبوب‌ترین جمله‌قصارهایی که با هربار خواندنش به وجد می‌آیم از «بهرام صادقی» است: «نوشتن سرنوشت من است.»
هربار که شروع نوشتن برایتان سخت می‌شود یا ایده‌ای برای نوشتن ندارید، دست‌به‌قلم شوید و یک فهرست بنویسید. نوشتن فهرست باعث می‌شود بر ترس از نوشتن غلبه کنیم، به نظم دهنی برسیم و از فرایند نوشتن لذت ببریم.
چند ایده برای نوشتن فهرست‌های لحظه‌ای: لیست دغدغه‌های فعلی من، لیست کارهایی که تا پایان سال باید حتمن انجامشان دهم، لیست کتاب‌هایی که باید دوباره بخوانم، لیست کلمات موردعلاقه و…
- ایست فکری نویسنده را جدی نگیرید
ایست فکری نویسنده یک واقعیت نیست، بهانه‌ای‌ست برای اغلب افرادی که نوشتن را دوست دارند اما جسارت لازم برای برداشتن قدم در این راه را نداند. شما ربات نیستید که مغزتان قفل کند و دیگر نتوانید چیزی بنویسید، پس از خودتان بپرسید چه چیزی باعث شده چنین بهانه‌ی غیرمنطقی‌ای را بیاورید. مشکل اصلی کجاست؟ تنبلی می‌کنید یا فقط انگیزه‌ی اولیه‌ی نوشتن‌تان را از دست داده‌اید؟
