آموزشی چگونگی نقد فیلم حرفه‌ای کوتاه
- نویسنده موضوع -پریزاد-
- تاریخ شروع
اطلاعات موضوع
نقد چیست؟
¹- «نقد به بررسی و ارزیابی هر چیزی، مانند یک نشریه، خدمات یک شرکت، فیلم، بازی ویدیویی، موسیقی (بررسی یک آهنگ به لحاظ موسیقایی)، کتاب گفته می‌شود. واژه نقد در مفهوم لغوی آن، تفکیک صحیح از غیر صحیح و خالص از ناخالص است. به عبارت دیگر، نقد به معنای محک زدن شیء و قرار دادن آن در دو دسته سالم و ناسالم است.»
¹- «نقد به بررسی و ارزیابی هر چیزی، مانند یک نشریه، خدمات یک شرکت، فیلم، بازی ویدیویی، موسیقی (بررسی یک آهنگ به لحاظ موسیقایی)، کتاب گفته می‌شود. واژه نقد در مفهوم لغوی آن، تفکیک صحیح از غیر صحیح و خالص از ناخالص است. به عبارت دیگر، نقد به معنای محک زدن شیء و قرار دادن آن در دو دسته سالم و ناسالم است.»
آخرین ویرایش:
«مرحله نخست نقد»- چگونه نقد فیلم بنویسیم؟
وقتی درباره‌ی فیلم‌ها می‌نویسید، احساسات شخصی، انتظارها و واکنش‌ها می‌توانند آغاز یک نقد هوشمندانه باشد. همه‌ی ما فیلم‌ها را می‌فهمیم، اما چگونه آن‌ها را توضیح بدهیم؟
- وقتی می‌گوییم فیلم‌نامه‌ای خوب است بر اساس معیارهای آن را می‌گوییم که عبارتند از
¹- فرم فیلم در حیطه هنر مرتبط
²- محتوا و معنای فیلم در رابطه با حقیقت
³- قصد و انگیزۀ سازنده
ممکن است اثر، محتوا و فرم خوبی داشته باشد اما سازندگان قصد و انگیزۀ خوبی نداشته باشند. این اثر قطعاً بد و نادرست است. لازم به ذکر است که یافتن قصد و غرض به این سادگی نیست و باید اطلاعات زمینه‌ای داشته باشیم، با توجه به این که در هنر سینما فقط یک سازنده نداریم و چندین نفر در ساخت فیلم دخیل هستند. اما می‌شود گفت انگیزه بیشتر متوجه کارگردان، نویسنده و تهیه کننده است.
سینما با هنرهای دیگر تفاوت بنیادی دارد و آن پیچیدگی و چند وجهی بودنش است. سینما چندین هنر را درون خودش دارد و آن‌ها را با هم ترکیب کرده است؛ موسیقی، عکاسی، هنرهای تجسمی، ادبیات، معماری و... تشکیل دهنده سینما هستند، لذا باید همه جانبه به آن توجه کنیم.
از قصد مؤلف که بگذریم به محتوا و فرم می‌رسیم. فُرم یعنی چگونگی انتقال معنای مورد نظر و محتوا آن معنایی است که اثر منتقل می‌کند. فرم و محتوا دو چیز جدا نیستند و با یکدیگر ممزوج‌اند. فُرم مجموع تکنیک‌های سینمایی و ساختار سینما است و مواردی مثل صدابرداری، نورپردازی، حرکت دوربین، فاصلۀ دوربین و غیره. هر کدام از تکنیک‌ها می‌توانند دارای معنا باشند، مثلاً رنگ بندی و نورپردازی قرمز رنگ می‌تواند معنای شادی و عشق را منتقل کند و یا همراهی دوربین با یک کاراکتر، حق را به او می‌دهد هر چند شخصیت منفی باشد.
محتوا فقط به معنای دیالوگ‌های فیلم نیست، چرا که ممکن است فیلمی اصلاً بدون دیالوگ و صامت باشد اما پر از معنا و محتوا باشند. یک ضرب المثل چینی می‌گوید یک تصویر ارزش هزاران کلمه را دارد، به طور مثال انیمیشن Red turtle بدون دیالوگ است.
هم محتوا اصالت دارد و هم فُرم اما محتوای بدون فرم اصلاً هنر نیست. فیلمی فقط به این خاطر که محتوای خوبی دارد خوب نمی‌شود، بلکه باید فُرم و محتوا با یکدیگر همراه باشند.
«از موارد نظری بگذریم و به موارد کاربردی برسیم. سوال این است که چطور نقد کنیم؟ اول مطالعه کنید، دست نگه دارید و قبل از نوشتن، چند کتاب مطالعه کنید تا توی فضا بیایید. اگر مطالعه نکنید می‌شوید مثل نویسندگان بیسواد سایت زومجی که به اسم نقد! فقط داستان فیلم را کش می‌دهند و تعریف می‌کنند.»
نقد فیلم اصلا کار آسانی نیست که خوشم آمد و نیامدمان را بیاییم در قالب خوب و بد به مردم قالب کنیم. قبل از نقد فیلم باید فرم سینما را بفهمیم، بدانیم میزانسن و دکوپاژ چیست، پروتاگونیست و آنتاگونیست که هستند. تدوین بفهمیم و تعلیق را بشناسیم.
باید هدفمان را از نقد فیلم مشخص کنیم. ما در حال حاضر منتقدینی نیاز داریم که واقعاً معنای فیلم را بفهمند و پاسخ بدهند که چرا هالیوود با این بودجۀ هنگفت و تبلیغات عجیب، چنین فیلمی را ساخته و به آن اسکار داده شده. از این لحاظ توجه به محتوا خیلی خیلی از فُرم مهم‌تر است. فُرم را از ما بهتران می‌فهمند و تحلیل می‌کنند و در دانشکده‌ها و مؤسسات سینمایی آموزش می‌دهند.
«ما نیاز داریم افرادی موشکافانه معنای یک اثر را با دلیل و مدرک بگویند و از تحلیل‌های تخیلیِ شخصی و گیردادن به نشانه‌های ماسونی و کابالیستی دور باشند.»
«ما نیاز داریم افرادی موشکافانه معنای یک اثر را با دلیل و مدرک بگویند و از تحلیل‌های تخیلیِ شخصی و گیردادن به نشانه‌های ماسونی و کابالیستی دور باشند.»
