آموزشی ژانر تراژدی و پیدایش

[-pariya-]

تراژدی یا غم‌نامه یا سوگ‌رنج‌نامه یا سوگ‌نامه یا سوگ‌نوشت، یکی از شکل‌های نمایش است که ریشه در مناسک مذهبی یونان باستان دارد

 

[-pariya-]

تراژدی


تراژدی (terazedi)، نوعی نوشته یا نمایشی است که موضوعی غم‌انگیز دارد و غالباً بدبختی‌ها، شکنجه‌های جسمی و روحی و خ*یانت را نشان می‌دهد

 

[-pariya-]

دیدگاه دهخدا

دهخدا آن را مأخوذ از واژۀ «تراگودیا»ی یونانی ‌دانسته و می‌گوید: منظور از آن، اشعار حزن‌انگیزی است که به‌طور‌کلی اساس داستان آن بر افسانه‌ها یا حوادث تاریخی قرار دارد.

 

[-pariya-]

۳ - قهرمانان داستان‌های تراژدی



قهرمانان داستان‌های مذکور از اشخاص نام‌دار و مشهور انتخاب می‌شوند و حادثۀ مهمی ابداع می‌گردد که آن حادثه اعم از اینکه عشقی یا جنگی باشد، غالباً دارای نتایج تأثّرانگیز و دردناکی است و صحنه‌های داستان به نحوی طراحی می‌شود که انعکاس بدبختی‌ها و رنج‌های آن، روح خواننده را به شدت منقلب می‌سازد.

 

[-pariya-]

پیدایش

تراژدی نخست به وسیلۀ مردم یونان و پس از حماسه‌سرایی و اشعار غنایی به وجود آمد. اصولاً تراژدی از مراسم مذهبی دیونیسوس ناشی گشت؛ زیرا نیایش و پرستش خدا در این مذهب چنان بود که مطالب و شیوه‌های تازه و جالبی در اشعار غنایی وارد می‌شد که از آن جمله: ستایش و تهییج احساسات و تناوب در ناله‌ها و آوازهای سرورانگیز است.

 

[-pariya-]

۵ - قهرمان تراژدی

تراژدی یا غم‌نامه، نمایش اعمال مهم و جدیّی است که در مجموع به ضرر قهرمان اصلی تمام می‌شوند؛ یعنی هستۀ داستان ( plot) جدی، به فاجعه منتهی می‌شود. این فاجعه معمولاً مرگ جان‌گداز قهرمان تراژدی است. مرگی که البته اتفاقی نیست؛ بلکه نتیجۀ منطقی و مستقیم حوادث و سیر داستان است

 

[-pariya-]

دیدگاه ارسطو

ارسطو در کتاب فن شعر در تعریف تراژدی چنین می‌آورد:

«تراژدی تقلید و محاکات است از یک عمل جدی و تمام، دارای اندازه‌ای معلوم و معین که خود به خود کامل باشد و در سخن به وسیلۀ آرایش‌های کلام دل‌پذیر گردد و آن آرایش‌ها به تناسب در اجزای مختلف اثر به کار رود؛ و از آنجا که تراژدی داستانی است که در صحنه به نمایش درمی‌آید، ناگزیر صحنه‌آرایی باید نخستین قسمت آن باشد و آواز و گفتار دومین قسمت؛ که این دو در تراژدی وسائل تقلیدند».

 

[-pariya-]

«در تراژدی معمولاً قهرمان می‌میرد و این مرگ دل‌خراش باعث "کاتارسیس" می‌شود. "کاتارسیس" را می‌توان "سبک شدگی" هم ترجمه کرد؛ زیرا غرض از آن، این است که بیننده بعد از دیدن تراژدی از اینکه خود دچار چنان سرنوشت فجیعی نشده است، احساس سبکی می‌کند

 

[-pariya-]

- اثرات نقطه ضعف قهرمان تراژدی

قهرمان تراژدی بر اثر بخت‌برگشتگی ناگاه از اوج سعادت به ورطۀ شقاوت فرو می‌افتد و تغییر سرنوشت، نتیجۀ فعل خطایی است که از قهرمان سرزده است. به عبات دیگر قهرمان، بر اثر نقطه ضعفی که دارد، مرتکب اشتباه می‌شود.

 

[-pariya-]

۸ - نقطه ضعف تراژدی‌های یونانی



یکی از رایج‌ترین انواع نقطه ضعف در تراژدی‌های یونانی «هوبریس» (Hubris) به معنی غرور است. از خود راضی بودن و اعتماد به نفس بیش از حد باعث می‌شود قهرمان تراژدی به نداها و اخطارها و علایم درونی و قلبی و آسمانی توجه نکند.