آموزشی کاربرد فعل در داستان

[-SAHEL-]

چه رابطه‌ای بین فعل و زمان داستانی وجود دارد؟
اصولاً داستان‌پردازی به زمان گذشته مربوط است و روایتِ افعال گذشته آسان‌تر است.
ولی روایت در جهتِ آینده یا حال، تقریباً نامأنوس به نظر می‌رسد و پردازش آن دشوارتر از گذشته‌نویسی و تاریخ‌نویسی است.
از میان تقریبا 550 فعل، حدود 430 فعل گذشته داریم و حدود 90 فعل مضارع و فقط 30 فعل آینده. این تعداد افعال هم می‌تواند دلیلی باشد بر نوع داستان‌نویسی که به خودی خودی متمایل به استفاده از افعال گذشته داریم.
چون تعداد افعال گذشته و ماضی بیشتر از سایر افعال است و در دسترس‌تر!
شهریارمندنی پور درباره‌ی اهمیت زمان حال‌نویسی معتقد است: «با روایت به زبان حال، همذات پنداری و تأثیر امپرسیونیستی خواننده بیشتر صورت می‌گیرد.
در روایت حال، ماجرا کمتر به کلیشه زبان درمی‌آید؛ خواننده مدام می‌پندارد که شاهد ماجراست و تازگی آن، احساس او را بر می‌انگیزد.
البته برجستگی روایت به زمان حال وقتی به چشم می‌آید که در دل روایت به زمان گذشته قرار گیرد. ضمناً باید به یاد داشت که اگر روایتی با افعال گذشته بیان می‌شود اما با برخی ترفندها، نمودِ خود عمل روایت حالتِ زمان حال می‌گیرد، یک گونه از این حالت چنین است که انگار کسی روبروی ما نشسته و ماجرایی را که قبلاً اتفاق افتاده حالا برای ما تعریف می‌کند.»
بنابراین داستان را به زمان حال و با افعال حال نوشتن، تاثیرگذارتر از زمان گذشته و استفاده از فعلهای ماضی است.
اگر نیاز به مطالعه بیشتر در مورد کارکرد افعال در داستان دارید پیشنهاد می شود کتاب « داستان از این قرار بود» را بخوانید
این تنها کتابی است که بر تکیه بر منابع غیر فارسی توجهی جدی به مقوله فعل در روایت شناسی کرده است. کتاب «داستان از این قرار بود» نوشته‌ی «حسین صافی» است که یک بخش و فصل از کتاب را به این مقوله اختصاص داده است.