تاریخ ایران یوتاب بانوی جنگجو ایران باستان

[بهاره بانو]

یوتاب، جنگجوی زن ایرانی کیست؟
​

 

[بهاره بانو]

 

[بهاره بانو]

علی رغم آن که در منابع اصلی و مهم نام یوتاب به عنوان خواهر آریو برزن هخامنشی به صراحت ذکر نشده است لیکن درباره ی آخرین مقاومت سازمان‌ یافته ی هخامنشیان، برخی از افسانه‌های ایرانی از درخشش جنگجوی زن ایرانی، یوتاب، خواهر آٰریوبرزن نام برده‌اند که تا مرگ سرسختانه جنگید.

یوتاب نامی ماندگار و اصیل در فرهنگ ایران باستان می باشد.

در طول تاریخ ، ایران سرداران و جنگاوران زیادی را به خود دیده است که برای حفاظت از این خاک جنگیده و کشته شده اند.از جمله این نام آوران که در بسیاری از منابع تاریخی ایران باستان از وی یاد شده است یوتاب است . زنی قهرمان که در کنار برادرش با دلیری و رشادت ایستاد و تا پای جان از وطن و مردم خود دفاع کرد.
یوتاب در لغت به معنی همیشه تابان و بی مانند است . در فارسی باستان این نام را به معنی یکتا و منحصربه فرد دانسته اند.
زادگاه یوتاب در نزدیکی محل نبرد او و برادرش با اسکندر یعنی شهر برزیان در استان کهگلویه و بویراحمد امروزی قرار دارد.به لحاظ جغرافیایی این شهر در میان دره های عمیق واقع شده و از شهرهای آباد ایران باستان به شمار می رفته است .
حمله اسکندر مقدونی به ایران در سال 334 قبل از میلاد واقع شده است .وی در ادامه کشورگشایی خود به قصد فتح ایران راهی قلمروی پادشاهی هخامنشایان گردید و پس از تسخیر بابل ، شوش و استخر به سمت پایتخت پارس حرکت کرد.
لشگر اسکندر در دو دسته ، گروهی از مسیر جلگه و از شهرهای رامهرمز و بهبان و گروه دیگر به اتفاق شخص اسکندر از راه کوهستان ، به سمت پایتخت هخامنشی راهی شدند.
گذر لشگر اسکندر از کوهستان ممکن نبوده ، پس مانند جنگ ترموپیل و با راهنمایی یک اسیر ایرانی ، کوهستان را دور میزند تا سپاه ایرانیان را غافل گیر کند. لشگر اسکندر در محدوده کوهستانی جنوب ایران به سپاه آریوبرزن ، سردار ایرانی برخورد میکند و گروه دیگر سربازان از راه جلگه وارد منطقه می شوند.
آریوبرزن سردار دلیر و نام آشنای ایرانی به قصد جلوگیری از حمله دشمنان به سمت تخت جمشید راهی می شوند اما گرفتار لشگر دشمن شده و محاصره میگردد. ایرانیان درابتدا مقاومت می کنند و لشگر اسکندر را به عقب می رانند اما در نهایت مغلوب می شوند .در این میان آریوبرزن و تعدادی از سپاهیان به قتل می رسد و یوتاب تنها می ماند.
یوتاب پس از قتل آریوبرزن به مقاومت ادامه می دهد و فرماندهی لشگر را به عهده می گیرد. نبرد سخت با غلبه سپاه اسکندر بر منطقه به پایان می رسد .
با این وجود یوتاب برای حفظ ارزش های وطن و خانواده ، دوشادوش برادرش مقاومت کرد و جنگید تا نامش مانند هزاران دلیر نام آور در تاریخ ایران به یادگار بماند.این نبرد را به نام نبرد دربند پارس یا دروازه پارس می نامند. نقل است که جسد آریوبرزن و یوتاب در همان محل جنگ و در کوهستان دفن شده است.
رویارویی سپاه سردار ایرانی با اسکندر از بزنگاه های حساس تاریخ باستانی این سرزمین است و نشان از وطن پرستی و اصالت این قوم دارد . این حماسه در حافظه تاریخی باستان حفظ شده و به ما رسیده است . جالب است بدانیم به گفته تاریخ دانان ، اسکندر پس از تسلط بر سپاه آریوبرزن، چوپان خائن را نیز به قتل رسانده است .
حمله اسکندر به ایران همزمان با پادشاهی داریوش سوم انجام گرفته و بخش زیادی از فرهنگ و خاک این سرزمین را به نابودی و ویرانی کشانده است.
جنگها و کشورگشایی اسکندر ده سال به طول انجامید و او سرانجام توانست تمام آسیای صغیر را فتح کند. او همچنین نقشه های زیادی برای یورش و فتح هند و عربستان در سر داشت اما در هردو سمت ناکام ماند. در هند سربازان سپاه نافرمانی کردند و وی را از غلبه بر این سرزمین محروم گرداندند و در لشگرکشی به عربستان با وجود برنامه ریزی های فراوان ، اسکندر زنده نماند و در سال 323 قبل از میلاد در شهر بابل درگذشت. کشورهای تحت سلطه او پس از مرگ وی تجزیه شد و هریک به سرزمین مستقلی تبدیل گردید.
با این وجود سالیان سال از اسکندر به عنوان یک سردار قدرتمند یاد می شد و تمام جنگاوران خود را با وی قیاس می کردند.
مدت حکومت اسکندر بر ایران به مدت هفت سال طول کشید و با شورش قوم پارت پایان یافت . به این ترتیب ، پس از سقوط دولت مقدونی سلسله اشکانیان برسر کار آمدند و باردیگر یک قوم ایرانی براین سرزمین حاکم گردید.

 

[بهاره بانو]