جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.
  • بانوان انجمن رمان بوک قادر به شرکت در گروه گسترده نقد رمان بوک در تلگرام هستند. در صورت عضویت و حضور فعال در نمایه معاونت @MHP اعلام کرده تا امتیازی که در نظر گرفته شده اعمال شود. https://t.me/iromanbook

آموزشی آشنایی با انواع آرایه‌های ادبی

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته کارگاه شعر توسط ماه بانو با نام آشنایی با انواع آرایه‌های ادبی ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 804 بازدید, 15 پاسخ و 3 بار واکنش داشته است
نام دسته کارگاه شعر
نام موضوع آشنایی با انواع آرایه‌های ادبی
نویسنده موضوع ماه بانو
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط ماه بانو
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6

1- آرایه ادبی تشبیه

تشبیه، نشان دادن همانندی بین دو یا چند پدیده است، هرتشبیهی در اصل چهار رکن و پایه دارد:

اركان تشبیه : مشبّه، مشبّهٌ به، ادات تشبیه، وجه تشبیه

مثال:

بلم آرام چون قویی سبکبالبه نرمی بر سر کارون همی رفت


بلم—> مشبّه

چون—> ادات تشبیه

قویی سبکبال —> مشبّهٌ به

نرم و آرام پیش رفتن —> وجه تشبیه



انواع مختلف تشبیه
تشبیه بلیغدو ركن ادات تشبیه و وجه تشبیه حذف می شود.
تشبیه بلیغ اسنادیمشبّه و مشبّه به، با كسره به هم اضافه نشده اند : علم ، نور است – قدش ، سرو است .
تشبیه بلیغ اضافیمشبّه و مشبّه به، با كسره به هم اضافه شده اند : نورِعلم – درختِ دوستی – قدِ سرو
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
2- آرایه ادبی استعاره

استعاره یعنی به كار بردن كلمه در غیر معنی اصلی آن .

تفاوت تشبیه و استعاره

تشبیه ادعای همانندی دو پدیده است ولی استعاره ادعای یكسانیِ آنها است .

مثال:

سبک تیغ تیز از میان برکشیدبر شیر بیدار دل بر درید
شیر بیدار دل استعاره برای سهراب است.

بتی دارم که گرد گل ز سنبل سایه بان داردبهار عارضش خطّی به خون ارغوان دارد
بت استعاره برای یار زیبای شاعر است.
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6

3- آرایه ادبی مجاز

مجاز، به كار بردن واژه در غیر معنی اصلی آن است .

پیوند و تناسبی كه معنی حقیقی و مجازی را به هم مربوط می سازد علاقه نامیده می شود .

مثال:

طاقت سر بریدنم باشدوز حبیبم سر ِ بریدن نیست
سر در مصراع اول معنی حقیقی دارد ولی در مصراع دوم مجاز است و به معنی اندیشه و تصمیم و قصد به کار رفته است.

مثال:

کلام تو گیاه را بارور می کند و از نَفَسَت گل می روید.

نَفَس ، مجاز برای سخن است.
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
4- آرایه ادبی كنایه

سخنی كه دارای یك معنی ظاهری و نزدیك به ذهن و یك معنی باطنی و دور از ذهن باشد و منظور، معنی باطنی و دور از ذهن باشد كنایه است .

مثال:

نرفتم به محرومی از هیچ کویچرا از در حق شوم زرد روی
زرد رویی کنایه از خجالت و شرمندگی است.

بیفشرد چون کوه پا بر زمینبخایید دندان به دندان کین
هردو مصراع ،کنایه از ابراز شدت خشم است.
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
5 – آرایه ادبی سجع

سجع، به آهنگ بر خاسته از كلمات پایانی دو جمله یا بیشتر گفته می شود .

سجع موسیقی لفظی و تاثیر کلام را افزایش می دهد.

سجع بیشتر در نثر به کار می رود اما گاهی در شعر نیز کاربرد دارد.

مثال:

توانگری به هنر است نه به مال و بزرگی به عقل است نه به سال ( حال و سال مسجع )

ده روزه مهر گردون افسانه است و افسوننیکی به جای یاران فرصت شمار یارا

گردون ، افسون و یاران واژه های سجع متوازی اند که موسیقایی ترین نوع سجع است.



هنگام تنگ دستی در عیش کوش و مستیکاین کیمیای هستی ، قارون کند گدا را
تنگ دستی ، مستی ، هستی واژه های سجع هستند.
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6

6 – آرایه ادبی موازنه

هرگاه در دو مصراع یا دو جمله کلمات پایانی جمله ها هم وزن باشند ولی واج های پایانی آنها مانند هم نباشد، بین آنها آرایه موازنه وجود دارد.

مثال:

دل به امید روی او همدم جان نمی شودجان به هوای کوی او خدمت تن نمی کند
این لطافت کز لب لعل تو من گفتم که گفتوین تطاول کز سر ِ زلفِ تو من دیدم که دید
گر عزم جفا داری سر در رهت اندازمور راه ِ وفا گیری جان در قدمت ریزم
 
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
7 – آرایه ادبی ترصیع

هرگاه در دو مصراع یا دو جمله کلمه های پایان جمله ها هم وزن باشند و واج پایانی آن ها نیز یکی باشد، بین آنها آرایه ترصیع وجود دارد .

مثال:

برگ بی برگی بود ما را نوالمرگ بی مرگی بود ما را حلال
ما چو ناییم و نوا در ما زتوستما چو کوهیم و صدا در ما زتوست
 
  • تایید
واکنش‌ها[ی پسندها]: Mina-j
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
8 – آرایه ادبی جناس

جناس، یكسانی یا شباهت قابل توجه دو واژه یا بیشتر است.

تلفّظ و اختلاف در معنی کلماتی که پدید آورندۀ جناس اند، ارکان جناس نامیده می شوند.

گاهی اركان جناس در تلفظ كاملاً یكسان و فقط تفاوت معنی دارند .

گلاب است گویی به جویش روانهمی شاد گردد زبویش روان
روان(جاری) و روان (روح و جان) ارکان جناس اند که تلفظ یکسان و معنی متفاوت دارند.
 
  • تایید
واکنش‌ها[ی پسندها]: Mina-j
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6

9- آرایه ادبی اشتقاق

استفاده از واژه های هم ریشه كه سبب می شود واج های آنها به یكدیگر نزدیك باشند آرایه اشتقاق نامیده می شود .

مثال:

موج زخود “رفته” ای تند خرامید و گفتهستم اگر “می روم” گر ” نروم” نیستم
به “لطف “خال و خط از عارفان ربودی دل” لطیفه” های عجب زیر دام و دانه ی توست
 
  • تایید
واکنش‌ها[ی پسندها]: Mina-j
موضوع نویسنده

ماه بانو

سطح
5
 
معاون بازنشسته انجمن
فعال انجمن
کاربر محروم شده
Apr
1,161
3,916
مدال‌ها
6
۱۰- آرایه ادبی تكرار

هرگاه كلمه ای دو بار یا بیشتر در كلام بیاید به گونه ای كه بر موسیقی درونی بیفزاید و تأثیر سخن را بیشتر كند تكرار نامیده می شود .
مثال:

اشك چون دریا و غم طوفان اشك دل بود كشتی و سرگردان اشك
 
  • تایید
واکنش‌ها[ی پسندها]: Mina-j
بالا پایین