مقدمه: در خلأیی که خاکسترها را در آغوش کشیده، نبضی مرموز و بی‌رحم می‌تپد؛ نوایی که در سکوت سایه‌ها پیچیده و شعله‌ایست در دل تاریکی. اینجا جایی است که زندگی و مرگ در سایه‌ای از دلدادگی به رقص درمی‌آیند و هر تپش نبض، سرنوشت‌هایی را به آتش می‌کشد و دوباره می‌سازد. نبض سایه‌ی خاکستر؛ جایی که تاریکی زاده می‌شود و نور می‌سوزد.
و تنها بازماندگان، رازهای این نبض را خواهند فهمید.

دشت، سبز بود. باد نرم از لا‌به‌لای علف‌ها می‌گذشت و آفتاب، گرم و بی‌صدا روی پوستش می‌نشست.
خودم بودم. شش‌ساله، با پیرهنی که همیشه گِلی بود و خنده‌ای که هنوز دنیا رو نشکسته‌بود. از دور نگاهش می‌کردم؛ بی‌صدا و با حسرتی که به خاطر تموم شدن دنیای سفید کودکیم توی چشم‌هام داشتم.
صدای رعد و برق توجه‌م رو به خودش جلب کرد. سرم رو بالا گرفتم و به آسمون تیره چشم دوختم. انگار خورشید با خساست نفسش رو حبس کرده‌بود.
باد تغییر کرد. انگار توی یک لحظه از گرمای ظهر تابستون به سوختن بین شعله‌های آتیش کشیده شده‌بودیم.
بوی خاکستر پیچید. دود از بینن علف‌ها بالا رفت و کودک وایساد. با چشم‌هایی پر از ترس، به نقطه‌ای نامعلوم خیره شد و اونجا، درست پشت سرش چیزی توی سایه‌ها وایساده‌بود؛ بی‌چهره و با دست‌هایی که برای گرفتن پسر بچه دراز شده‌بودن، منتظر فرصت مونده‌بود. صدای نفس‌نفس‌های کودک با صدای قلبش یکی شد.
صبرم رو از دست دادم. به‌سمت نسخه‌ی کودکی خودم قدم برداشتم. با هر قدم بلندی که برمی‌داشتم، آرزو می‌کردم تا سریع‌تر پسرک رو به دنیای سفید خودش برگردونم. صدای خش‌خش علف‌ها که به خاطر حرکت دست‌هام از سر راه کنار می‌رفتن، به قدری بلند بود که به گوش پسر رسید. درست وقتی که نگاه ترسیده‌ی پسر به امید کمک به‌طرفم چرخید، همه چیز محو شد.
بیدار شدم و تاریکی انگار هنوز کنارم بود.
نه از خواب، که انگار از خودم بیدار شده‌بود و بهم چسبیده‌بود. حس عجیبی داشتم. ضربان قلبم بالا رفته‌بود و حرکت قطرات عرق از روی پیشونی به‌سمت ابروهام رو حس می‌کردم.
انگار اون پسر به امید رسیدن قدم‌هام بهش، هنوز جایی توی دشت منتظرم بود. دستی توی موهام کشیدم و به عقب هدایتشون کردم. وجود نم بین تارهای موهام، باعث می‌شد احساسی که توی خواب داشتم هر لحظه برام واقعی‌تر بشه. انگار اون لحظه هم من و هم کودکی من، حواس مشترکی داشتیم.
روی تخت نشستم و به ترک بزرگ روی دیوار که نور خورشید با تمام قدرت اون رو بهم نشون می‌داد، خیره شدم. صدای حرکت آروم پره‌های پنکه‌ی آویزون از سقف سیاه شده، تنها چیزی بود که سکوت رو می‌شکست و حواسم رو از کوبش محکم قلبم به سی*ن*ه‌م پرت می‌کرد.

انگشت‌های پاهام رو روی سرامیک‌های قدیمی و شکسته فشار دادم و از تخت فاصله گرفتم. سرم رو چرخوندم و نیم‌نگاهی به انعکاس تصویرم توی آینه‌ی کنار تخت انداختم. تیکه‌های شکسته‌ی شیشه به کمک چسب نواری کنار هم قرار گرفته‌بودن و چهره‌ی بی‌حالم رو بهم نشون می‌دادن.
به‌سمت آینه خم شدم و سعی کردم با نوک انگشت‌هام، موهام رو تا جای ممکن مرتب کنم. تیکه‌های سیاه‌رنگ موهام، با بی‌نظمی کوتاه شده‌بودن و حالا با اجبار دست‌هام به‌سمت بالا هدایت می‌شدن.
بالأخره عقب کشیدم و با پایین کشیدن دستگیره‌ی زنگ‌زده، از اتاق خارج شدم. به محض ورودم به سالن نه‌چندان بزرگ، نگاه آرینی که روی مبل روبه‌روی من نشسته‌بود، به‌طرفم کشیده‌شد. سرتاپام رو از نظر گذروند و ابرویی بالا انداخت.
آرین: چرا این شکلی شدی؟
شونه‌ای بالا انداختم و بدون حرف به‌سمت آشپزخونه رفتم. سهراب که تا این لحظه پشت بهم نشسته‌بود، از روی شونه نگاهی بهم کرد و قبل از اینکه وارد آشپزخونه بشم شروع به صحبت کرد:
- الکی به خودت زحمت نده سانیار خان؛ نون اینجاست.
مسیرم رو تغییر دادم و خودم رو کنارش، روی مبل پرت کردم. دست دراز کردم و تیکه‌ای نون از روی میز جلومون برداشتم.
- این دیوارنشین‌های از خودراضی تنها کاری که بلدن گرفتن همه‌چیز از ما به بهانه‌ی اجازه‌ی موندن توی مرزهاست!
قسمت بزرگی از نون رو توی دهنم چپوندم و به آرین خیره شدم.
آرین: نهایتاً تا ظهر سروکله‌شون پیدا میشه.
سهراب پوزخندی زد و به طعنه گفت:
- مثل همیشه، بدون حتی یک روز تأخیر از غیب ظاهر میشن تا نتایج تمام زحمات ما رو با خودشون ببرن.
شونه‌ای بالا انداختم که ادامه داد:
- ۲۴ ساله که این وضعیت رو داریم! تا کی قراره تحمل کنیم آرین؟ چرا یک‌بار برای همیشه نابودشون نمی‌کنیم؟
با شنیدن خنده‌ی بلند و ناگهانیم، ساکت شد و متعجب و عصبانی نگاهم کرد. اهمیتی ندادم که آرین جواب داد:
- برای این‌که ۶۹ منطقه‌ی دیگه پشتشونن. مردم ما تازه دارن از داغی که هشت سال پیش دیدن فاصله می‌گیرن؛ هیچ‌ک.س نمی‌خواد عزیزان بیشتری رو از دست بده.
از روی مبل بلند شدم و به‌سمت در ورودی به راه افتادم.
آرین: کجا میری؟
بدون این‌که برگردم، دستم رو توی هوا تکون دادم:
- خودم رو از دست حرف‌های دوست خیال‌پردازت نجات میدم؛ تو هم اگه دوست داری سردرد نشی بهتره بیای.

صدای جیغ چوب موریانه‌خورده‌ی مبل بلند شد و قدم‌هایی به‌طرفم حرکت کردن. دستی روی شونه‌م قرار گرفت و من رو به‌سمت خودش چرخوند. توی چشم‌های عصبانی سهراب خیره شدم که توی صورتم غرید:
- برعکس تو، من هنوز همون سهراب هشت سال پیش هستم!
اخم کردم و توی صورتش غریدم:
- شاید چون اون کسی که سه‌تا از دوست‌های ۱۶ ساله‌ش جلوی چشم‌هاش تیربارون شدن من بودم، نه تو!
پوزخند زد و دست‌هاش رو روی سی*ن*ه‌م کوبید. سردی دیوار پشت سرم رو احساس کردم. دست پینه‌بسته‌ش روی شونه‌م قرار گرفت و بندهای انگشت‌هاش رو با تمام قدرت و از روی حرص، توی گوشت کتفم فرو کرد. فقط یک قدم از در چوبی که کنارم بود فاصله داشتم، ولی تلاشی برای عقب‌نشینی و بیرون رفتن نکردم.
سهراب: ترسو بودنت رو توجیه نکن! نسخه‌ی نوجوونت برعکس الان، آماده‌ی به دست آوردن آزادی بود.
ابروم رو بالا انداختم و دستش رو از روی شونه‌م جدا کردم. خاک فرضی روی شونه‌م رو پاک کردم و نیشخندی زدم:
- آزادی اسم گروه ماست، نه زندگی ما! این چیزی بود که نسخه‌ی نوجوون من نمی‌دونست، ولی خون‌هایی که زمین‌هامون رو شست این رو بهش یاد داد.
پنجه‌های آهنین آرین توی بازوهامون فرو رفت و به سکوت مجبورمون کرد. تشرزنان به حرف اومد:
- هر دوتاتون ساکت باشین؛ ما موضوع مهم‌تری برای رسیدگی داریم!
به‌سمت در هلمون داد و ادامه داد:
- یالا! برین و حواستون به همه چیز باشه. بحث‌های بچگانه‌ی شما کوچک‌ترین اهمیتی برای من نداره!
پشت سر سهراب به راه افتادم. در رو باز کرد و مشغول پوشیدن کفش‌هاش شد. با بی‌حوصلگی کتونی‌های کهنه‌ای که روزی متعلق به یکی از دیوارنشین‌ها بود رو پوشیدم و پله‌ها رو یکی‌درمیون پشت سر گذاشتم.
از ساختمون دو طبقه‌ای که محل زندگیمون بود، خارج شدم و قدم روی علف‌های کوتاه شده‌ی محوطه گذاشتم. خونه‌های قدیمی و نم‌گرفته‌ای که اطراف و پشت ساختمون ما قرار گرفته‌بود، سال‌ها بود که منطقه‌ی آزادها رو برای ما به‌وجود آورده‌بود و توسط چمن‌زارهای قدیمی ازشون محافظت می‌شد.
قدم‌هاش رو با من تنظیم کرد و توی سکوت و شونه‌به‌شونه به‌طرف گروه زن‌ها و مردهایی که کیسه‌های روی کمرشون رو روی زمین، کنار هم می‌ذاشتن، رفتیم.
صدای خنده‌ی بچه‌هایی که دورمون می‌دویدن و سعی داشتن همدیگه رو بگیرن، اعصابم رو آروم می‌کرد. بچه‌ها تنها چیزی بودن که به آزادها امید می‌دادن و هیچ‌ک.س نمی‌تونست این موضوع رو تکذیب کنه.
مرد میانسالی که کیسه‌ی گندم رو روی کیسه‌های دیگه قرار می‌داد، سرش رو بالا گرفت و با دیدن ما با صدای بلند خطابمون قرار داد:
- صبح بخیر!

لبخندی زدم و برعکس سهراب، با صدای بلند جوابش رو دادم. بقیه‌ی زن و مردهایی مشغول کار بودن هم با شنیدن صدای ما، دست از جابه‌جا کردن کیسه‌های بزرگ کشیدن و سلام کردن.
جلو رفتیم و مشغول کمک شدیم. کیسه‌ها و جعبه‌هایی که باید تحویل سربازها می‌دادیم، وسط محوطه‌ی سبز‌رنگ و درحالی که نور خورشید بهشون می‌تابید، لابه‌لای چمن‌های بلند پنهون شده‌بودن. جعبه‌ی گوجه‌های قرمزرنگ رو از دست پیرزنی که قوز روی کمرش باعث می‌شد نتونه به راحتی حرکت کنه، گرفتم و کنار بقیه‌ی وسایل قرار دادم. ساعت بدون باطری دور مچم باعث می‌شد زمان دقیق رو تشخیص ندم، ولی صدای شیپور بلند و خشنی که توی هوا پیچید باعث شد صاف بایستم و به روبه‌رو خیره بشم. با پشت دست قطرات عرقی که روی شقیقه‌هام بودن رو پاک کردم و به صدای سهراب توجه نکردم.
سهراب: بالأخره سروکله‌شون پیدا شد!
سربازهای سبزپوش و تا دندون مسلح، علف‌های بلند و تازه رو کنار می‌زدن و جلو می‌اومدن. توی فاصله‌ی دو متری از ما قرار گرفتن که بقیه هم به تبعیت از ما دست از کار کشیدن و صاف وایسادن.
مردمک چشم‌هام روی صورت سربازها می‌چرخید و سعی می‌کردم چهره‌ی خشن و بی‌رحم عابدی رو بینشون پیدا کنم. جلو اومدن دختری با قد نه‌چندان بلند که با جدیت به ما خیره بود، باعث شد ابروم رو بالا بندازم. با سه قدم فاصله از افرادش، جلوی ما وایستاد و با صدای بلند و محکم شروع به صحبت کرد:
- رجبی هستم؛ فرمانده گروه پشت سرم و کسی که از این به بعد مسئول جمع‌آوری مالیات از شماهاست.
گردن سهراب به‌سمتم خم شد و زمزمه کرد:
- دیوارنشین‌ها یه دلقک جدید به جای عابدی فرستادن.
پوزخندی زدم که با فریادش لب‌هام به حالت عادی برگشتن.
رجبی: آزادها مجاز به صحبت خصوصی در حضور افراد پایگاه پنجم نیستن.
جلو اومد و فاصله‌ی بین من و خودش رو به سه سانت رسوند. توی چشم‌هام خیره شد و توی کمتر از یک ثانیه، خنجر بسته‌شده روی پهلوش رو بیرون کشید و روی گردنم قرار داد.
رجبی: این اولین و آخرین باری بود که قوانین رو برای شماها تکرار کردم؛ دفعه‌ی بعد با خونتون تیغه‌ی خنجرم رو می‌شورم. مفهوم بود؟
فشار تیغه‌ی خنجر سرد رو به وضوح حس می‌کردم و با لجاجت اهمیتی به سوزشی که حس می‌کردم، ندادم. ما مجاز به دفاع از خودمون نبودیم، پس برخلاف میلم دست‌هام رو به نشونه‌ی صلح بالا بردم و با خونسردی جواب دادم:
- کاملاً مفهوم بود فرمانده.

برای چند ثانیه توی سکوت و بدون حرکت توی چشم‌هام هم خیره شده‌بودیم، تا این‌که پورخندی زد و با پایین آوردن خنجرش قدمی ازم فاصله گرفت. دست‌هام رو پایین آوردم که بدون قطع کردن ارتباط چشمیش با من، دستش رو بالا آورد و رد خونی که روی تیغه جاری بود رو با جلوی پیرهن خاکستری‌رنگم پاک کرد. هیچ واکنشی نشون ندادم که بقیه رو خطاب قرار داد:
- آزادها کنار وایسین؛ سربازها وسایل رو جمع کنین.
مردم از سر راه کنار رفتن و سربازها بدون توجه به بقیه، مشغول جمع کردن سبدها و کیسه‌ها شدن. توی سکوت نظاره‌گر بودیم که با جلو رفتن ناگهانی مسعود هفت ساله، همه چیز بهم ریخت. پسرک به‌سمت مرد بی‌حوصله خیز برداشت و سعی کرد کیسه‌ی گندم رو از بین دست‌هاش پایین بکشه.
مسعود: ولش کن؛ توروخدا این رو نبر! این‌ها تنها چیزهایی هستن که ما می‌تونیم بکاریم؛ اگه ببری دیگه هیچی برای خوردن نداریم.
چشم‌های مادربزرگی که بین جمعیت مسن وایستاده‌بود، از وحشت گشاد شدن. دست‌های لرزون و چروکش رو بالا آورد و خواست چیزی بگه که مرد ابروهای پهن و مشکی‌رنگش رو به هم نزدیک کرد. با آزاد کردن یکی از دست‌هاش، گردن باریک مسعود رو توی مشت گرفت و بالا کشید. پوزخندی زد و پسر رو به‌سمت راست پرت کرد.
مرد: از سر راه گمشو کنار.
بدون توجه به بقیه، با دو قدم بلند خودم رو به مسعود رسوندم و درست قبل از این‌که سرش با سنگ بزرگی که از بین علف‌ها خودنمایی می‌کرد برخورد کنه، دست‌هام رو دور کمرش گره کردم و به‌طرف خودم کشیدم.
مرد با عصبانیت کیسه رو روی زمین گذاشت و قدمی به‌طرفمون برداشت که سهراب مثل دیوار بین ما قرار گرفت.
سهراب: شرمنده جناب؛ بچه هستن و نادون! شما بزرگواری کن و از جونش بگذر.
دست‌های مشت‌شده‌ی مرد بالا اومدن که صدایی زنونه اما مقتدر متوقفشون کرد.
رجبی: برگرد سرکارت مرتضوی؛ وگرنه همینجا یه گلوله توی مغزت میکارم.
مشت‌هاش از سر فرمان‌برداری باز شدن و بعد از چند ثانیه که با حرص و نفرت به ما خیره موند، دوباره به‌سمت کیسه‌ی گندم رفت.
مرتضوی: اطاعت فرمانده!
سنگین بودن محیط به وضوح قابل تشخیص بود. ترس و استرس توی چشم‌های مردم پیر و جوون واضح بود و هیچ‌ک.س جرئت صحبت نداشت. دستم رو روی موهای کاهی‌رنگ پسری که بعد از کشته شدن پدر و مادرش توی جنگ، کسی رو جز مادربزرگش نداشت، گذاشتم و صورت فرو رفته توی قفسه‌ی سی*ن*ه‌م رو عقب کشیدم.

سرم رو پایین بردم و کنار گوشش به آرومی لب زدم:
- آروم باش و بذار کارشون رو بکنن.
لب‌های لرزونش رو از هم باز کرد:
مسعود: اما... !
کف دستم رو روی دهنش گذاشتم. چشم‌های عسلی‌رنگش توی محاصره‌ی اشک‌هاش غمگین‌تر از همیشه بود. چاره‌ای نداشتیم؛ تا همینجا هم چیزهای زیادی رو از دست داده‌بودیم و به‌هیچ‌وجه نمی‌خواستم این بچه رو هم به لیست عزیزان از دست رفته‌ی پیرزن اضافه کنم.
صدای ترمز ماشین زره‌ای که جلومون وایستاد، من رو از فکر خارج کرد و مجبورم کرد بهش خیره بشم. تورهای ضخیم، قطور و از جنس فلز سرتاسر ماشین رو پوشونده‌بود و هیچ راه نفوذی برای مهاجم‌ها نذاشته‌بود. دری که پشت ماشین غول‌پیکر قرار داشت، باز شد و سربازها با عجله مشغول جاسازی دست‌رنج ما توی اون شدن.
چند دقیقه بعد، تمام کیسه‌ها جابه‌جا شده‌بودن و لوله‌ی اسلحه‌های نیمه‌اتومات سبزپوش‌ها دوباره رو به زمین نشونه رفته‌بودن. مرتضوی دست از چک کردن محصولات برداشت و دستش رو به نشونه‌ی تأیید بالا گرفت. رجبی سرش رو تکون داد و به‌طرف ما چرخید.
رجبی: کدومتون برای تهیه‌ی مایحتاج گروه‌تون قراره وارد پایگاه بشه؟
مسعود که با سر پایین به کفش‌هام خیره بود رو توی بغل سهراب گذاشتم و قدمی به جلو برداشتم.
- من.
بدون حرف سرش رو تکون داد. دستکش‌های چرمی توی دستش رو با بی‌حوصلگی صاف کرد و بهم خیره شد. مردی لاغر و با موهای جوگندمی جلو اومد و تیکه‌ای کاغذ رو توی دستم گذاشت.
کاظم: بفرما؛ این هم لیست چیزهایی که مردم نیاز دارن!
لبخندی زدم و با گذاشتن انگشت‌هام روی شقیقه‌م، خداحافظی کردم. از کنار فرمانده‌ی دیوارنشین‌ها رد شدم و با فشار دادن کف دست‌هام دو طرف ورودی پشت ماشین، خودم رو داخل انداختم. فرمانده پشت سرم وارد اتاقک شد و در رو با صدای محکم به هم کوبید. از کنارم عبور کرد و کنار ردیف سربازهای توی ماشین، نشست.
بدون توجه به لکه‌های روغن سیاه کف ماشین، نشستم و به یکی از کیسه‌ها تکیه دادم. از بین میله‌های آهنی که شیشه رو پوشش داده‌بودن، نگاهم به سربازهایی خورد که قرار بود مثل همیشه مسیر زندگی آزادها تا پایگاه رو پیاده طی کنن. موتور ماشین غرشی کرد و با حرکت ماشین، کمی به‌سمت چپ مایل شدم.

بدون توجه به این‌که توی محاصره‌ی کسانی نشسته‌بودم که دشمن ذاتی من و مردمم محسوب می‌شدن، صاف نشستم و به منظره‌ی بیرون پنجره خیره شدم. ساختمون‌های کوتاه و بلندی که قدمتشون به بیش از ۳۰ سال می‌رسید، برای دهه‌ها متروک مونده‌بودن و حالا چیزی جز سنگ‌نماهای شکسته و زیر خزه پنهان شده، ازشون نمونده‌بود. محو تماشا بودم که حرکت چیزی از گوشه‌ی چشم نظرم رو جلب کرد. سگی سیاه‌رنگ با چشم‌های قرمز پشت دیوار یه خونه‌ی متروک دو طبقه پنهون شده‌بود و نگاهمون می‌کرد؛ هرچند ۲۴ سال زندگی توی طبیعت آزاد، باعث شده‌بود نگاه بی‌تفاوت سگ رو به راحتی تشخیص بدم. مطمئن بودم که به تازگی از شکار برگشته و ترجیح میده توی سایه استراحت کنه و رد خونی که روی پوزه‌ش جاری بود، این موضوع رو تأیید می‌کرد.
باد ملایمی که شاخه‌های نازک درخت‌ها رو تکون می‌داد، صحنه‌ای آشنا اما متفاوت رو توی سرم زنده کرد.
***
«گذشته»
خون توی دهنم رو روی علف‌های له شده تف کردم و روی جنازه‌ی سبزپوش جلوی پاهام خم شدم. اسلحه رو از بین انگشت‌هاش بیرون کشیدم و به‌طرف کیوان دویدم. کنارش وایسادم که متوجه حضورم شد و انگشتش رو از روی ماشه برداشت. با صدایی که سعی می‌کردم بین فریادها و آتیش گلوله‌ها شنیده بشه، داد زدم:
- حالت خوبه داداش؟
نیم‌نگاهی به زخم روی بازوی خونیش انداخت و لب‌هاش به دو طرف کش اومد. خون از بین شکاف روی گونه‌ش بیرون می‌ریخت ولی توجهی نداشت.
کیوان: آره.
خواستم چیزی بگم که مهدیار با قدم‌های بلند خودش رو بهمون رسوند. ترس صورتش رو تسخیر کرده‌بود و خون از بین موهای سیاهش روی صورتش جاری بود.
مهدیار: نمی‌تونیم پیروز بشیم؛ همه‌مون می‌میریم بچه‌ها!
دست آزادم رو روی شونه‌ش گذاشتم و با جدیت توی چشم‌های قهوه‌ایش خیره شدم. باد توی موهام می‌پیچید و تارها رو شلاق‌وارانه توی صورتم می‌کوبید.
- به خودت بیا مهدیار! نکنه می‌خوای مثل نوجوان‌های ترسو زانو بزنی و تسلیم بشی؛ اون هم وقتی خانواده‌مون دارن با خونشون می‌جنگن؟
خودش رو عقب کشید. کیوان اسلحه‌ش رو بالا آورد و گلوله‌ای توی سر سرباز روبه‌رومون خالی کرد. با بی‌توجهی نگاهم رو از سوراخی که توی پیشونیش به‌وجود اومد، گرفتم.
مهدیار: شماها دیدین که ترکش‌ها دست رادوین رو قطع کرد؛ دیدین که خون از خرخره‌ش بیرون می‌پاشید و تا لحظه‌ی آخر سعی می‌کرد با دست باقی‌مونده‌ش جلوی خونریزیش رو بگیره!
پوزخند زدم.
- و دیدیم که تا لحظه‌ای که چشم‌هاش بسته بشن، با صلابت و نفرت به دیوارنشین‌ها خیره مونده‌بود.