معرفی مهابهارتا به عنوان حماسه‌ی بزرگ هند

مهابهارتا (Mahābhārata) یکی از عظیم‌ترین متون حماسی جهان و میراث جاویدان هند باستان است. این اثر نه تنها یک داستان طولانی از جنگ، قهرمانی، وفاداری و خ*یانت است، بلکه دایرة‌المعارفی از اسطوره‌ها، باورهای دینی، فلسفه‌ی زندگی و ارزش‌های اخلاقی نیز محسوب می‌شود. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که مهابهارتا فراتر از یک متن ادبی است؛ زیرا همزمان تاریخ، مذهب و فرهنگ هندو را بازتاب می‌دهد. در ادبیات تطبیقی، آن را در کنار حماسه‌های ایلیاد و اودیسه‌ی هومر یا گیلگمش بین‌النهرینی می‌گذارند، اما باید گفت که از نظر وسعت و پیچیدگی، هیچ حماسه‌ای به اندازه‌ی مهابهارتا گسترده نیست.
این اثر در طول قرن‌ها سی*ن*ه‌به‌سی*ن*ه روایت شد و سپس به صورت مکتوب درآمد. بدین ترتیب، مهابهارتا هم محصول سنت شفاهی هند است و هم محصول تدوین ادبی و دینی. هندیان آن را نه‌تنها یک متن مقدس بلکه یک راهنمای زندگی می‌دانند. به همین دلیل بخش‌هایی از مهابهارتا مانند بهگود گیتا (Bhagavad Gita) هنوز هم به عنوان کتاب فلسفی و معنوی مورد مطالعه و احترام قرار می‌گیرد.
اهمیت مهابهارتا در این است که تمام ابعاد زندگی انسانی – از عشق و دوستی گرفته تا جنگ و سیاست، از تردیدهای اخلاقی تا آموزه‌های معنوی – در آن بازتاب یافته است. همین جامعیت باعث شده که این اثر همچون آینه‌ای، چهره‌ی چندبعدی تمدن هند را به ما نشان دهد.