آموزشی «نقد خلاصه و مقدمه»

[Kosarvalipour]

برای مثال اگر داستان شما جنایی است، و قرار است در مورد یک مأمور نفوذی باشد، لزومی ندارد همه ماجرا را بنویسید! مثلاً نباید بنویسید فلانی نفوذی است، زندگی اش پر رمز است، یکهو همه چیز عوض می‌شود، و... .

 

[Kosarvalipour]

این نوع از خلاصه، به مخاطب حس کنجکاوی نمی‌دهد و چون خلاصه به طور عموم این چنینی نوشته می‌شود حس متفاوت بودن به خواننده نمی دهد به خصوص خواننده ای که با جان و دل به دنبال اثری متفاوت و ارزشمند می‌گردد که به اصطلاح «این با اون یکیا فرق داشته باشه!»

 

[Kosarvalipour]

خب، حالا طرز صحیح خلاصه برای چنین داستانی را می‌گوییم. به عنوان مثال شما می‌خواهید در مورد نفوذی داستان خود صحبت کنید. «او همچون چاقو، هویتش را از دست می داد؛ قرار بود با چاقوی وجودش بند اسارت از زندگانی عده‌ای بگشاید، اما کم‌کم هویتش داشت تغییر می‌کرد، داشت به چاقوی قتل و جنایت تبدیل می‌شد؛ اما همه‌ی این‌ها، ظاهر قضیه بود؛ او گوهری نایاب، و ناجی داستان بود... .» توجه کنید این متنی که همین الان بنده فی البداهه نوشته و قطعاً در آن ایرادات بسیاری هست، اما به خوبی توانست سرنخ داستان را به خواننده بدهد.

 

[Kosarvalipour]

استفاده از واژه چاقو، تمثیل را در این خلاصه به خوبی به نمایش در آورده است. علاوه بر آن، تمثیلی که به ژانر داستان که جنایی است، هم مربوط است و این چنین نکاتی هستند که خلاصه ی شما و جذابیت آن را در نگاه مخاطب دوچندان می کنند.

 

[Kosarvalipour]

معمولاً و اغلب در کنار ژانر جنایی ژانرهای مافیایی، معمایی و... هم داریم. این خلاصه، حس این چنین ژانرهایی را به خصوص ژانر معمایی را نیز به خواننده می‌دهد.
بنابراین مشهود بودن ژانرها در خلاصه نیز از نکات ضروری در نگارش خلاصه می باشد.

 

[Kosarvalipour]

استفاده از واژه هویت، تغییر آن، ظاهر قضیه و... باعث می‌شود اگر خواننده هوشمندانه به داستان نگاه کند، متوجه پیرنگ آن که متشکل از داستان زندگی یک مأمور نفوذی است، بشود و متوجه شود که داستانی که خلاصه اش این چنین قوی نوشته شده است، و در نهان آن پیام داستان نهفته است، پس قطعاً ارزش خواندن دارد.
(تأکید میکنم این مورد مثالی برای درک بهتر مطلب بود نه صرفا خلاصه ی واقعی)

 

[Kosarvalipour]

نکته ی دیگر این است که در خلاصه تان سعی کنید به خواننده نشانی و سرنخی از داستان بدهید. اینگونه نباشد که کلا خلاصه را گنگ و غیرقابل فهم و پیچیده بنویسید چون در این شرایط هم نویسنده کلا داستان را رها می کند.
پس به قول ما ایرانی‌ها (نه افراط، نه «بقیشم شما بگین») همکاری داشته باشین 🌝

 

[Kosarvalipour]

نکته ی بعدی این است که عده ای بخاطر اینکه اطلاعات تکمیلی و تأثیر گذار و مهم را در خلاصه ندهند، می‌آیند اطلاعات به درد نخور را بجای آن می‌گذارند. دوستان توجه کنید منظور ما این نیست که در خلاصه اطلاعات مهم ندهید...

 

[Kosarvalipour]

اطلاعات مهم اتفاقا در خلاصه باعث جذب می‌شوند! شاید الان بگویید پس چرا در بالا گفتید باعث ریزش مخاطب می‌شود؟! شایسته است توجه کنید که اطلاعات مهم بایستی با «««بیان»»» مناسب گفته شوند.

 

[Kosarvalipour]

همانطور که در بالا مثالی زدیم، اگر شما می آمدید می گفتید فلانی نفوذی است و چنین است و چنان است و ناجی است و... درست است اطلاعات مهمی می‌دادید اما نباید آنها را «««واضح»»» می گفتید.