متفرقه آخرالزمان ایکس‌باکس؟

[سپیدخون؛]

مایکروسافت می‌خواهد بعضی از بازی‌های انحصاری ایکس‌باکس را به PS5 و نینتندو سوییچ بیاورد؛ آیا مرگ کنسول ایکس‌باکس نزدیک است؟

 

[سپیدخون؛]

سال ۱۹۹۹؛ سونی در حال آماده‌ شدن برای معرفی PS2 است. سگا و نینتندو که برای زمین‌ زدن رقیب جدید در تکاپو بودند، حالا با اضطراب به سونی نگاه می‌کنند. اما یک نفر دیگر هم در حال تماشای این رقابت است؛ مایکروسافت.

مایکروسافت که در بازار پی‌سی گیمینگ حضور پررنگی دارد، متوجه می‌شود که نباید محبوبیت فوق‌العاده‌ی کنسول‌های خانگی را نادیده بگیرد. وقتی کنسول ایکس‌باکس را رونمایی می‌کند، گیمرها آن را «پی‌سی درون باکس» می‌نامند و توجه زیادی به آن نمی‌کنند. این اولین‌بار است که شرکتی آمریکایی پس از فاجعه‌ی آتاری جگوار دست به عرضه‌ی کنسول زده و امید چندانی به موفقیت ایکس‌باکس نیست.
اما ایکس‌باکس به‌لطف بازی‌های خوش‌ساختی مثل Halo و تجربه‌ی بهتری از بازی‌های چند‌نفره آنلاین فروش قابل‌قبولی دارد؛ هرچند به گرد پای PS2 که کماکان موفق‌ترین کنسول تاریخ است، نمی‌رسد.

 

[سپیدخون؛]

سال ۲۰۰۵؛ مایکروسافت یک سال زودتر از سونی کنسول نسل بعدی ایکس‌باکس ۳۶۰ را عرضه می‌کند. عرضه‌ای که البته با مشکلات متعددی همراه است، اما کماکان سرویس بازی آنلاین ایکس‌باکس لایو و بازی‌های انحصاری Gears of War و Halo 3 و Bioshock، ایکس‌باکس ۳۶۰ را از شکست کامل نجات می‌دهند.

پلی‌استیشن ۳ گران‌تر و با بازی‌های انحصاری کمتری از راه می‌رسد تا این بار نوبت سونی برای کم کردن فاصله با مایکروسافت باشد؛ اما سونی نسل پنجم کنسول را با عرضه‌ی بازی The Last of Us با قدرت تمام می‌کند.

 

[سپیدخون؛]

سال ۲۰۱۳؛ ایکس‌ باکس وان برای رسیدن به کاتالوگ قدرتمند بازی‌های انحصاری پلی‌ استیشن ۴ ازجمله God of War و Uncharted 4 و Horizon: Zero Dawn به‌ دردسر می‌افتد، اما سعی می‌کند این کمبود را با سرویس اشتراکی گیم‌پس جبران کند. البته این تلاش کافی نیست. تا ماه می ۲۰۲۲، سونی ۱۱۷ میلیون کنسول PS4 فروخته بود، اما تعداد ایکس‌باکس‌ وان‌های فروخته‌شده فقط به ۵۸ میلیون رسید. از آن سو، نینتندو با فروش دست‌کم ۱۲۵ میلیون کنسول سوییچ، رقابت را برای مایکروسافت سخت‌تر از پیش کرد.

سال ۲۰۲۱؛ پلی‌ استیشن ۵ کماکان به سلطه‌ی خود در بازار کنسول‌ ادامه می‌دهد، هرچند تعداد بازی‌های انحصاری‌اش مثل قبل نیست. مایکروسافت بعد از تصاحب ZeniMax Media، مالک بتسدا و توسعه‌دهنده‌ی بازی‌هایی مثل The Elder Scrolls و Doom، سراغ بزرگ‌ترین تصاحب تاریخ بازی می‌رود؛ تصاحب ۶۹ میلیارد دلاری اکتیویژن بلیزارد که به‌عنوان نقطه‌ی عطفی در صنعت بازی دیده می‌شود.

سال ۲۰۲۴؛ زمزمه‌های خبری تکان‌دهنده در شبکه‌های اجتماعی می‌پیچد. گویا مایکروسافت می‌خواهد تولید ایکس‌باکس را برای همیشه متوقف کند. یکی از کاربران ایکس نوشت «این واقعاً آخرالزمان ایکس‌باکس است» و کاربر دیگری گفت «واقعاً ناراحتم که خواهرم را متقاعد کردم به‌جای PS5، ایکس‌باکس بخرد.»

واهمه‌ی سوپرفن‌های ایکس‌باکس و اینفلوئنسرها از پایان عمر کنسول محبوب خود به خبر انتشار بازی‌های انحصاری ایکس‌باکس برای PS5 و نینتندو سوییچ برمی‌گردد. در نگاه اول، این واهمه شاید اغراق‌آمیز به‌نظر برسد، اما بازی‌های انحصاری از مدت‌ها پیش روش تبلیغاتی اصلی شرکت‌ها برای فروش کنسولشان است. اگر مایکروسافت در میانه‌ی نسل کنونی کنسول بخواهد یک‌باره این روش تبلیغاتی را کنار بگذارد، کاربران ایکس‌باکس حق دارند آزرده‌خاطر و مضطرب شوند

 

[سپیدخون؛]

دنیایی بدون بازی‌های انحصاری ایکس‌باکس​

برای درک عمق فاجعه، بیایید یک دنیای خیالی را تصور کنیم. مثلاً اوایل سال ۲۰۲۰ است. مایکروسافت اعلام می‌کند به‌طور کامل ایده‌ی بازی‌های انحصاری را کنار می‌گذارد. البته عناوین تولیدی استودیوی ایکس‌باکس مثل Halo Infinite و Starfield برای سری ایکس/اس منتشر می‌شوند، اما این بازی‌ها در همان روز عرضه به PS5 و سوییچ هم می‌‌آیند. سونی اما برنامه‌ی مشابهی ندارد و بازی‌‌های بزرگی چون God of War و اسپایدرمن را در انحصار کامل PS5 نگه می‌دارد.
در این دنیای فرضی، متقاعد کردن افراد به خرید ایکس‌باکس دشوارتر می‌شود. از یک سمت، کنسول پلی‌استیشن را داریم که می‌تواند تمام بازی‌های بزرگ مایکروسافت و سونی را اجرا کند و از سمت دیگر، ایکس‌باکسی را داریم که به کاتالوگ بازی‌های سونی دسترسی ندارد.
البته در این دنیای فرضی، دلایل دیگری برای خرید ایکس‌باکس وجود دارد؛ مثل اشتراک گیم‌پس یا قیمت کمتر سری اس یا چینش خاص آنالوگ‌استیک دسته‌ها یا یک سری قابلیت‌های سیستمی. اما در بازار کنسول‌ها، این بازی‌های انحصاری است که حرف اول را می‌زند.
بی‌دلیل نیست به بزرگ‌ترین عناوین انحصاری مثل زلدا برای سوییچ یا The Last of Us برای پلی‌استیشن، «System Seller» می‌گویند؛ چون بازی‌هایی هستند که بسیاری از گیمرها را متقاعد می‌کنند صدها دلار پول پای سخت‌افزاری بریزند که به آن‌ها امکان صرف هزینه‌ی بیشتر برای تجربه‌ی این عناوین را می‌دهد.

حالا فکر کنید که در این دنیای فرضی، مایکروسافت عملاً می‌خواهد ایکس‌باکس را بدون هیچ System Seller انحصاری بفروشد؛ آیا موفق می‌شود؟

 

[سپیدخون؛]

البته هنوز با دنیای فرضی بالا فاصله‌ی زیادی داریم. مایکروسافت اعلام کرده که قرار است تنها چهار عنوان انحصاری را به PS5 و سوییچ بیاورد که هنوز اسمی از آن‌ها نبرده، اما به‌گفته‌ی منابع آگاه، ابتدا Hi-Fi Rush و Pentiment و به‌دنبالش، Sea of Thieves و Grounded برای کنسول‌های رقیب منتشر می‌شوند.

اسپنسر: در ۱۰ سال آینده بازی‌های انحصاری کمتری ساخته خواهد شد
بااین‌حال، فیل اسپنسر، مدیرعامل کسب‌و‌کار گیمینگ مایکروسافت، در پادکستی گفت که بر این باور است طی ده سال آینده، بازی‌های انحصاری کمتری برای کنسول‌ها ساخته خواهد شد. او همچنین مخالف این ایده است که بازی‌های انحصاری دلیل اصلی فروش کنسول هستند.

 

[سپیدخون؛]

من همیشه بازخورد هوادارن سرسخت‌مان را بسیار جدی می‌گیرم. ما امروز می‌دانیم که علاقه‌ی گیمرها به پلتفرمی که در آن بازی می‌کنند، به‌همان‌اندازه که به‌خاطر بازی‌های انحصاری است، به جمع دوستان و کتابخانه‌ی بازی‌هایشان هم مربوط می‌شود. من می‌دانم این تصور اشتباه وجود دارد که بازی انحصاری باعث افزایش فروش پلتفرم می‌شود، اما صنعت بازی امروز واقعاً این شکلی نیست.
- فیل اسپنسر