آموزشی آشنایی با ساز نی و روش نواختن نی

[;FOROUGH]

اجرای نت ر بم (Re)
در این حالت، فرد نوازنده دست راستش را از روی سوراخ اول نی برداشته و سایر انگشتان به همان حالت، باقی می‌مانند. صدای اصلی این وضعیت که در محدوده بم قرار دارد، «نغمه ر» می‌باشد

 

[;FOROUGH]

اجرای نت می کرن بم (Mi)
در این حالت، انگشت سوم دست راست از روی سوراخ سوم برداشته شده و از این طریق، نوازنده می‌تواند صدا را در محدوده‌های مختلف و مورد نظر خود تولید کند. صدای می نیز با نفس و فشار هوای طبیعی در محدوده بم نغمه کرن و با افزایش فشار هوای دمیده شده ایجاد می‌شود.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت می بمل بم (♭Mi)
در این وضعیت نوازنده می‌تواند با یک شیوه انگشت‌گذاری، نغمه می بمل را در محدوده بم ایجاد کند. برای این منظور، باید انگشت سوم خود را به‌صورت نصفه روی سوراخ دوم قرار دهید. اجرای این تکنیک در سرعت های بالاتر کمی دشوار است و نیاز به تمرین مداوم دارد.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت فا بم (Fa)
در این حالت انگشت‌گذاری ساز نی، نوازنده باید هر دو انگشت دست راست را از روی سوراخ‌ها برداشته و انگشت اول از دست چپ خود را نیز از روی سوراخ سوم بردارد. صدایی که در این وضعیت تولید می‌شود، در محدوده نت فا قرار دارد. علاوه‌بر آن، در این وضعیت اجراری زیرترین نت‌های پس غیث مشکل است و عملا ارزش صوتی ندارد.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت فا دیز بم (♯Fa)
در این وضعیت می‌توان نت فا دیز را اجرا کرد. برای این منظور از روش نیم‌انگشت استفاده می‌شود. نوازندگانی که در نی نوازی ماهر هستند با استفاده از تکنیک نیم‌انگشت می‌توانند صدای فا سری را هم ایجاد کنند. در این حالت انگشت‌گذاری، محدوده‌ی پس غیث اجرا می‌شود و تنها اغلب نوازندگان نابغه در اجراهای خاص قادر به اجرای این تکنیک هستند.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت سل بم (Sol)
در این وضعیت از انگشت‌گذاری ساز نی، نوازنده باید تمامی انگشتان نبه جز شست انگشت چپ را از روی سوراخ‌های موجود روی نی بردارد و از طریق می‌تواند نفمه سل را در محدوده بم بنوازد. برخی از نوازندگان ساز نی، در این وضعیت می‌توانند صدای سل را در محدوده صدایی پس غیث تولید کنند.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت لا بم (La)
این وضعیت از انگشت‌گذاری ساز نی، انگشت‌گذاری دست باز نامیده می‌شود. در این حالت، تمامی انگشتان نوازنده از روی سوراخ‌های ساز نی برداشته می‌شوند و صدایی که تولید می‌شود یک صدای زیر است و در واقع، زیرترین صدایی است که در نواختن ساز نی می‌توان ایجاد کرد. نوازنده با تغییر فشار هوایی که وارد نی می‌شود و با تغییر زاویه ساز نی با لب، می‌تواند به‌صورت پیوسته نغمه سی بمل را به نغمه لا تبدیل کند. این وضعیت توسط خوانندگان بسیاری در آوازهای دشتی نواخته می‌شود و در واقع، برترین ویژگی ساز نی، اجرای آواز دشتی با استفاده از این ساز است.

 

[;FOROUGH]

اجرای نت سی بم (Si)
نت سی در این اکتاو وجود ندارد اما اکثر نوازنده‌ها می‌توانند نت سی بم را با استفاده از لب‌ها اجرا کنند. برای اجرای نت سی لازم است هنگام نواختن این نت لب ها را از سمت مخالفی که نی در دهان قرار دارد کشیده و در نی بدمیم.

 

[;FOROUGH]

صدای اوج در ساز نی
اکتاو اوج دقیقا همانند صدای بم است اما یک اکتاو بالاتر را شامل می‌شود. همچنین، دو نت آخر یعنی همان سل و لا، در اکتاو اوج با اکتاو صدای غیث مشترک است.

 

[;FOROUGH]

صدای غیث در ساز نی
نت‌هایی که برای تشکیل صدای غیث در این اکتاو وجود دارند همراه با نحوه انگشت‌گذاری‌هایشان، شامل: