آموزشی آشنایی با سبک‌های نگارش در ادبیات

[Tara Motlagh]

برای مثال:
حس می‌کند که سردرد از پشت گردنش به بالا می‌خزد. قد راست می‌کند. نه، این یاد سردرد است، هراس از سردرد است، و هردوی این‌ها چنان زنده است که دست‌کم برای لحظه‌ای از شروع خود سردرد تشخیص‌شان نمی‌دهد. راست می‌ایستد و منتظر می‌ماند. عیب ندارد. عیب ندارد. دیوارهای اتاق نمی‌لرزد؛ چیزی از پشت گچ دیوار زمزمه نمی‌کند. این خود اوست، آن‌جا ایستاده، با شوهری در خانه، با خدمتکارها و فرش‌ها و بالش‌ها و چراغ‌ها. این خود اوست.
از رمان «ساعت‌ها» اثر «مایکل کانینگهام»

 

[Tara Motlagh]

تشخیص آثار روایی معمولا کار چندان سختی نیست، اگرچه گاهی اوقات می توان آن‌ها را با آثار نوشته شده به «سبک توصیفی» اشتباه گرفت. تفاوت اصلی در تشخیص این دو سبک از یکدیگر، وجود یا عدم وجود خط داستانی یا پیرنگی بسط داده شده است. اگر چنین خط داستانی یا پیرنگی وجود دارد، به احتمال قریب به یقین در حال مطالعه‌ی اثری به «سبک روایی» هستید.

 

[Tara Motlagh]

سبک ایجابی

«سبک ایجابی» گونه‌ای از نگارش است که هدفش، تأثیرگذاری بر مخاطبین در باور به چیزی یا انجام کاری است. همانطور که از واژه‌ی «ایجابی» مشخص است، مقصود از به کار گرفتن این سبک، مجاب کردن مخاطبین به پذیرش نظرات خود و سازگار کردن افکار آن‌ها با اهداف نویسنده است. به این خاطر که این سبک به منظور قانع کردن مخاطبین مورد استفاده قرار می‌گیرد، معمولا به تحقیقات مستند و تحلیل‌های مبتنی بر منطق نیاز دارد و علاوه بر آن، نویسنده باید برای برقراری ارتباطی عاطفی با مخاطبین مورد نظر تلاش کند.

 

[Tara Motlagh]

یکی از آثار کلاسیکی که می‌توان از آن به عنوان نمونه‌ای خوب از نگارش به «سبک ایجابی» نام برد، کتاب «عقل سلیم» اثر «توماس پین» است که در زمان «جنگ استقلال آمریکا» به رشته‌ی تحریر درآمد و نویسنده در آن تلاش می‌کند تا شهروندان را مجاب کند که جدایی از انگلستان، بیشترین اهمیت را برای آن‌ها دارد.

 

[Tara Motlagh]

افسوس که ما برای مدتی طولانی با پیش داوری‌های قدیمی به بیراهه رفته و تاوان فراوانی برای موهومات و خرافات پرداخت کرده‌ایم. ما با رجزخوانی و لاف.زنی به محافظتی که بریتانیای کبیر از ما کرده است بالیده‌ایم، بدون این‌که در نظر بگیریم که انگیزه‌ی اصلی او نه دلبستگی به ما، که منافعی بوده است که از جانب ما حاصل وی می‌شده است؛ و این که بریتانیا از ما نه در برابر دشمنان ما و برای منافع ما، که در مقابل دشمنان خود و برای منافع خود دفاع کرده است، نه در برابر آن‌هایی که هیچ‌گونه دشمنی با ما نداشته‌اند، که در مقابل آن‌هایی که به خاطر وابستگی ما به بریتانیا با ما دشمن افتاده‌اند. باشد که بریتانیا از ادعاهای خویش بر این قاره دست بکشد؛ باشد که قاره وابستگی خویش به بریتانیا را دور بریزد، و این گونه خواهد بود که ما با فرانسه و اسپانیا، حتی اگر این دو با بریتانیا در جنگ نیز باشند، در صلح خواهیم بود. از کتاب «عقل سلیم»

 

[Tara Motlagh]

از جمله آثاری که «سبک ایجابی» را به کار می‌گیرند، عبارتند از سرمقاله‌ها در روزنامه‌ها و مجلات، مقاله.های مربوط به باوری مشخص، نامه.های نوشته شده برای درخواست چیزی یا شکایت از موضوعی، تبلیغات، اظهارنامه.های تجاری و متن سخنرانی‌های سیاسی. تشخیص این.گونه از آثار کار راحتی است: هر زمان که نویسنده قصد مجاب کردن مخاطبین را داشته باشد، اثرش در طبقه‌بندی «سبک ایجابی» جای می‌گیرد.

 

[Tara Motlagh]

به عنوان نویسنده، چگونه از چهار سبک اصلی در نگارش استفاده کنیم؟

حالا که با انواع مختلف از سبک‌های نگارش آشنا شدیم، احتمالا اولین سوالی که در ذهن شکل می‌گیرد این است که چگونه می‌توانیم در فرآیند نگارش، آن.ها را به کار بگیریم. اولین کار، فکر کردن به چیزی است که می‌خواهید بنویسید و قصدتان از نوشتن آن. هدفتان چیست و می‌خواهید چه پیامی را به مخاطبین خود انتقال دهید؟

 

[Tara Motlagh]

نگارش به «سبک توضیحی»

همانطور که پیشتر گفتیم، هدف از این گونه از نگارش، آگاهی بخشی به مخاطبین درباره‌ی اطلاعات و حقایقی مشخص است. هنگام نوشتن آثار به «سبک توضیحی» از این قواعد پیروی کنید:

 

[Tara Motlagh]

- از به کار گیری کلماتی که دلالت‌های ضمنیِ مثبت یا منفی دارند، اجتناب کنید.

- نظر خود را ننویسید و تلاش نکنید مخاطبین را به فکر کردن، احساس کردن و یا انجام دادن چیزی مطابق با باورهای خود مجاب کنید.

- از تحقیقات مختلف استفاده کنید و منابع تحقیقاتی خود را ذکر نمایید.

- از نقل قول، تصویرسازی و نمودار استفاده کنید تا اطلاعات مورد نظرتان مورد تأکید قرار بگیرند.

- اطلاعات را به شکلی موجز و بی‌پرده انتقال دهید.

 

[Tara Motlagh]

نگارش به «سبک توصیفی»

وقتی قصد داریم موضوعی را توصیف، یا آن را در تخیل مخاطبین مجسم کنیم، از نگارش به «سبک توصیفی» بهره می‌بریم. هنگام نوشتن آثار به «سبک توصیفی» از این قواعد پیروی کنید: