آموزشی آشنایی با 12 گونه شخصیت در داستان ها

[شاهدخت]

شخصیت قالب‌دار


این نوع از شخصیت ها الزما بدون عمق نیستند اما به هنگام استفاده از آن ها باید با احتیاط عمل کرد. این کاراکترها که به «کهن الگوها» شباهت دارند، همان شخصیت های آشنایی هستند که مدام در داستان ها تکرار می شوند: «برگزیده»، «دلقک»، «مرشد» و غیره. نکته ی کلیدی در استفاده ی درست از این گونه این است که فقط به ویژگی های کهن الگوییِ آن ها اکتفا نکنیم. یعنی اگر مشغول طراحی یک شخصیت هستید، با شاکله ی کلی یا «قالب» آن آغاز کنید و سپس برای اضافه کردن عمق، عناصری منحصر به فرد را به آن ها بدهید.

 

[شاهدخت]

به عنوان مثال، شخصیت «آلبوس دامبلدور» در مجموعه ی «هری پاتر» را در نظر بگیرید: او به خاطر ظاهر سالخورده و طرز رفتار حکیمانه ی خود، کاملا یک شخصیت مرشدِ «قالب‌دار» و کهن الگویی به نظر می رسد. با این حال، کنایه های طنزآمیز و ضعف های او که در طول داستان به تصویر کشیده می شود، به مخاطبین نشان می دهد که این کاراکتر علیرغم ظاهر کلیشه ای خود، شخصیتی منحصر به فرد دارد.

نمونه های «شخصیت قالب‌دار»: «اسکات فینچ (قالب کودک)»، «نیک باتم (قالب ابله)»، «گندالف (قالب مرشد)»

 

[شاهدخت]

دامبلدور گفت: ولدمورت خودش بدترین دشمنش رو به وجود آورد، همون کاری که حاکمین ستمگر در هر جای دنیا می کنن! هیچ وقت به این فکر افتادی که حاکمیت ستمگر چه قدر از افرادی که سرکوب می کنه، وحشت داره؟ همه شون این رو می دونن که روزی یکی از قربانیان بسیارشون، جلوشون می ایسته و مقابله به مثل می کنه! ولدمورت هم با اون ها هیچ فرقی نداره! همیشه مراقب بود مبادا کسی بخواد باهاش مبارزه کنه. پیشگویی رو شنید و عجولانه دست به کار شد و در نتیجه نه تنها کسی رو گلچین کرد که به احتمال زیاد نابودش می کنه، اسلحه های منحصر به فرد و مرگباری هم به دستش داد!

 

[شاهدخت]

شخصیت نمادین


همانطور که پیش تر نیز گفتیم، شخصیت نمادین برای به تصویر کشیدن چیزی بزرگتر و مهم تر از خودش به کار می رود، که معمولا به پیام اصلی داستان مرتبط است. این گونه نیز باید با احتیاط (یا حداقل با ظرافت) مورد استفاده قرار گیرد تا مخاطبین احساس نکنند نمادگرایی به کار رفته در روایت، بیش از اندازه است. در نتیجه، درک ماهیت حقیقی یک شخصیت نمادین ممکن است تا انتهای داستان اتفاق نیفتد.

نمونه های «شخصیت نمادین»: «اصلان (نماد خدا در مجموعه نارنیا)»، «جوناس (نماد امید در کتاب بخشنده)»، «گرگور سامسا (نماد سختی تغییر/متفاوت بودن در کتاب مسخ)»

 

[شاهدخت]

شخصیت مُدَور


شخصیت مدور شباهت بسیاری به «شخصیت پویا» دارد چرا که هر دو به شکل معمول در طول روایت تغییر می کنند. اما تفاوت کلیدی میان آن ها این است که ما به عنوان مخاطبین می توانیم درک کنیم که این کاراکتر، تمایلات و جنبه های شخصیتیِ مختلفی دارد حتی قبل از این که تغییر عمده ای در او شکل بگیرد. این یعنی شمار و سرعت تغییرات به وجود آمده در شخصیت مدور، معمولا بیشتر و آشکارتر از «شخصیت پویا» است.

 

[شاهدخت]

شخصیت مدور از پیشینه ای کامل بهره مند است (اگرچه این پیشینه همیشه در داستان روایت نمی شود)، و عواطف پیچیده و دلایلی واقع گرایانه برای کارهایی که انجام می دهد، دارد. البته این نکته الزاما به این معنا نیست که آن ها شخصیت های خوبی هستند؛ در حقیقت بسیاری از شخصیت های مدور برتر در داستان ها، کاراکترهایی با نقص های فراوان هستند. اما مخاطبین همچنان با علاقه و هیجان ماجرای آن ها را پیگیری می کنند چون هیچ وقت نمی توانند مطمئن باشند که آن ها چه مسیری را برمی گزینند و چه تغییراتی می کنند.

نمونه های «شخصیت مدور»: «ایمی دون»، «اتیکوس فینچ»، «هومبرت هومبرت»، «رندل مک مورفی»، «مایکل کورلئونه»

 

[شاهدخت]

با این اطلاعات گسترده درباره ی گونه های مختلف شخصیت های داستانی، می توانید داستانی به مراتب بهتر خلق کنید و یا این که تحلیل بهتر و کامل تری از قصه های مورد علاقه تان داشته باشید. اگر روزی هوس خلق یک داستان به سرتان زد، حتما این گونه های مختلف را مد نظر داشته باشید.