•||• از آنجایی که در مدرسه هیچوقت آداب اجتماعی و ارتباطی و کلامی را یادمان ندادند، در رابطه با خیلی از موارد، تعریف درستی در ذهن ما شکل نگرفته. نمونه بارزش همین نقد کردن!
•||• اینکه ما علاقه شدیدی داریم به نظر دادن در مواردی که تخصص نداریم و دوست داریم از زمین و زمان انتقاد کنیم و هرکس که شبیه ما فکر نکرد و شبیه ما نپوشید و شبیه ما زندگی نکرد را هر طور دلمان می‌خواهد قضاوت کنیم و بدتر اینکه به اسم نقد تخریبش کنیم.
•||• نه این‌طورا هم نیست هموطن. بیاییم یکبار دیگر در کنار هم، اصول نقد را بررسی کنیم. ببینیم کجای کارمان نیاز به بهبود دارد.
•||• قبل از هر چیز اول از خودمان بپرسیم چه ضرورتی برای نقد وجود دارد؟ حقیقت اینه که هرکس جهان خودش را دارد و قرار نیست همه انسان‌ها مثل هم فکر کنند. مواردی مثل رنگ لباس، سلیقه موسیقی، انتخاب همسر، جدایی، شیوهٔ زندگی و خیلی جنبه های دیگر از زندگی افراد حاصل تفکر، تجربیات و انتخاب خودشان است. ما باید به جهان دیگران، همانند جهان خودمان احترام بگذاریم.
•|✅|• حال اصول نقد سازنده:
1) آیا در جایگاهی هستیم که به دیگران انتقاد کنیم؟
2) آیا در حوزه مورد نظر تخصصی داریم؟
3) اصلاً خودمان به آن موضوع پایبند هستیم؟
4) آیا روش‌های صحیح انتقاد را بلدیم؟
5) آیا تفاوت رک‌گویی با بی‌ادبی را می‌دانیم؟!
6) انتقاد نباید تهاجمی و توهین‌آمیز باشد.
7) گاهی باید از فرد برای بیان نظرمان اجازه بگیریم.
7) از مشکلات و احساسات فرد آگاه باشیم.
8) بدون سوء‌نیت و تحقیر و تخریب باشد.
9) بهتر است حضوری و رو دررو باشد.
10)حس ناامیدی، تحقیر و درماندگی ایجاد نکنیم.
11) در کنار نقد، پیشنهاد سازنده‌ای هم داشته باشیم.
12) دلسوزانه و از روی حسن نیت و کمک باشد.
13) از جملات و افعال مثبت استفاده کنیم.
•||• و بیاییم بجای انتقاد و تزریق انرژی منفی، آدمی الهام‌بخش و مسیرگشا باشیم.
و با لحن و زبان خوش و قلبی مهربان
از یکدیگر دلگشایی کنیم و به رشد هم کمک کنیم.
•||• به قول استاد صائب تبریزی:
«چون وا نمی‌کنی گره‌ای، خود گره مشو
ابرو گشاده باش چو دستت گشاده نیست...»
•||• اینکه ما علاقه شدیدی داریم به نظر دادن در مواردی که تخصص نداریم و دوست داریم از زمین و زمان انتقاد کنیم و هرکس که شبیه ما فکر نکرد و شبیه ما نپوشید و شبیه ما زندگی نکرد را هر طور دلمان می‌خواهد قضاوت کنیم و بدتر اینکه به اسم نقد تخریبش کنیم.
•||• نه این‌طورا هم نیست هموطن. بیاییم یکبار دیگر در کنار هم، اصول نقد را بررسی کنیم. ببینیم کجای کارمان نیاز به بهبود دارد.
•||• قبل از هر چیز اول از خودمان بپرسیم چه ضرورتی برای نقد وجود دارد؟ حقیقت اینه که هرکس جهان خودش را دارد و قرار نیست همه انسان‌ها مثل هم فکر کنند. مواردی مثل رنگ لباس، سلیقه موسیقی، انتخاب همسر، جدایی، شیوهٔ زندگی و خیلی جنبه های دیگر از زندگی افراد حاصل تفکر، تجربیات و انتخاب خودشان است. ما باید به جهان دیگران، همانند جهان خودمان احترام بگذاریم.
•|✅|• حال اصول نقد سازنده:
1) آیا در جایگاهی هستیم که به دیگران انتقاد کنیم؟
2) آیا در حوزه مورد نظر تخصصی داریم؟
3) اصلاً خودمان به آن موضوع پایبند هستیم؟
4) آیا روش‌های صحیح انتقاد را بلدیم؟
5) آیا تفاوت رک‌گویی با بی‌ادبی را می‌دانیم؟!
6) انتقاد نباید تهاجمی و توهین‌آمیز باشد.
7) گاهی باید از فرد برای بیان نظرمان اجازه بگیریم.
7) از مشکلات و احساسات فرد آگاه باشیم.
8) بدون سوء‌نیت و تحقیر و تخریب باشد.
9) بهتر است حضوری و رو دررو باشد.
10)حس ناامیدی، تحقیر و درماندگی ایجاد نکنیم.
11) در کنار نقد، پیشنهاد سازنده‌ای هم داشته باشیم.
12) دلسوزانه و از روی حسن نیت و کمک باشد.
13) از جملات و افعال مثبت استفاده کنیم.
•||• و بیاییم بجای انتقاد و تزریق انرژی منفی، آدمی الهام‌بخش و مسیرگشا باشیم.
و با لحن و زبان خوش و قلبی مهربان
از یکدیگر دلگشایی کنیم و به رشد هم کمک کنیم.
•||• به قول استاد صائب تبریزی:
«چون وا نمی‌کنی گره‌ای، خود گره مشو
ابرو گشاده باش چو دستت گشاده نیست...»
