آموزشی آموزش فانتزی‌نویسی

[ASHVAN]

فانتزی شامل زیرسبک‌های زیادی می‌شود. داستان‌های خیالی و خیال‌پردازی آن‌قدر زیاد شده‌اند و هر کدام هم ویژگی‌های خاصی دارند که گذاشتن نام فانتزی روی تمام آن‌ها، به‌تنهایی، می‌تواند خیلی کلی به‌شمار برود. برای مثال، داستان ارباب حلقه‌ها و صد سال تنهایی هر دو فانتزی هستند؛ اما این کجا و آن کجا…!

 

[ASHVAN]

برای همین می‌خواهیم روی ژانر فانتزی ریز شده و به‌طور چکیده با زیرسبک‌ها، نام آن‌ها و ویژگی‌هایشان، آشنا شویم. البته بگوییم که دسته‌بندی‌های زیادی در ژانر فانتزی وجود دارند و ما هم نمی‌توانیم همه‌ی آن‌ها را پوشش دهیم. اما این‌ها مهم‌ترین‌شان هستند:

• فانتزی حماسی: در محیطی جادویی روایت می‌شود که قوانین فیزیکی خاص خودش را دارد. طرح و درون‌مایه‌ی این داستان‌ها همواره دارای مقیاس بزرگی هستند و هسته‌ی آن‌ها روی یک قهرمان که به‌خوبی به آن پرداخته شده، گرد آمده است. ارباب حلقه‌ها بهترین نمونه از این فانتزی است.

 

[ASHVAN]

• فانتزی نازل: در دنیای واقعی جریان دارد و شامل عناصر جادویی غیرمنتظره‌‌ای است که شخصیت‌ها انتظار آن‌ها را ندارند. نام‌های دیگری که در این زیرسبک شنیده می‌شوند محتوای تخیل، فانتزی معاصر و فانتزی شهری هستند که همگی به وجود عناصر فانتزی در جهان ما اشاره می‌کنند. سرخپوست در گنجه، نمونه‌ی خوبی از این داستان‌ها است.
• فانتزی تاریخی: ترکیب عناصر جادویی در داستان‌های تاریخی است. همچنین بیشتر با زیرسبک شمشیر و جادوگری هم آمیخته می‌شود. داستان شاه آرتور در این گروه جای می‌گیرد.

 

[ASHVAN]

• واقع‌گرایی جادویی: شبیه به فانتزی نازل است، اما در این‌جا شخصیت‌ها اتفاقات فانتزی چون معراج و حرکت اجسام به وسیله ارواح را قبول کرده‌اند و بخشی از دنیای واقعی خودشان می‌دانند. همانند رمان صد سال تنهایی.
• فانتزی تاریک: وجود ویژگی‌های ترس و وحشت در فانتزی، آن را به فانتزی تاریک تبدیل می‌کند. خوش‌آشام‌ها، شیاطین و نیروهای تاریک، که بیشتر موجب ترس خواننده می‌شوند، در داستان‌های فانتزی تاریک وجود دارند و اچ پی لاوکرفت یکی از نویسندگان به‌نام این سبک است. زیرسبک گریم‌دارک هم در این گروه قرار می‌گیرد. اما گریم‌دارک ویژگی‌های متفاوتی دارد که منجر به انتخاب نامی جدا برای آن شده. در این داستان‌ها، شاهنشاهی‌ها همواره ناکارآمد و پادآرمانی هستند و قهرمان‌ها هم افراد پاک با خواسته‌های خیر به شمار نمی‌روند. می‌توان گفت گریم‌دارک به سراغ جنبه‌های تاریکی می‌رود و همان تاریکی‌ها داستان را روایت می‌کنند.

 

[ASHVAN]

• افسانه‌ها: در این دست داستان‌ها، که به آن‌ها حکایت هم می‌گویند، با استفاده از حیوانات گوناگون و سخن‌گو، کوشش در درس دادن انسان و اشاره به نکته‌های اخلاقی و مَنِشی شده است. کلیله و دمنه و هزار و یک شب جزو حکایت‌ها و افسانه‌ها به‌شمار می‌روند.

 

[ASHVAN]

• فانتزی علمی: در این داستان‌ها، پدیده‌های فانتزی با موارد علمی توجیه می‌شوند. نام‌های دیگری که در این زیرگروه شنیده می‌شوند، استیم‌پانک و آرکین‌پانک هستند. آرکین‌پانک ترکیب علم و خیال است. در این دنیا، مردم علم و جادو را در کنار یکدیگر قبول دارند و از تجهیزات جادویی و علمی استفاده می‌کنند. استیم‌پانک هم در عصر ویکتوریایی روایت می‌شود و نوعی تاریخ جایگزین است. یعنی خط پیشرفتی که بشر طی کرده را تغییر می‌دهد و با اختراعات آن زمان، مثل ماشین بخار، تجهیزات تخیلی را پدید می‌آورد. داستان‌های ژول ورن را می‌توان بهترین نمونه‌های کتاب فانتزی علمی دانست.

 

[MHP]

​

بسیاری از نویسندگان رویای نوشتن یک مجموعه فانتزی را دارند. بهترین حماسه‌های فانتزی گونه توسط ۵ ویژگی مشخص از سایر نوشته جدا می‌شوند.
یک مجموعه فانتزی توانایی منحصربفردی در انتقال خواننده به دنیای ناآشنایی از کاراکترهای قدرتمند، جنگهای حماسی و خطرات بزرگ دارد. با آنکه صحنه پردازی در نوشته‌های فانتزی عجیب یا غیرمعمول است، بهترین مجموعه‌های فانتزی عناصری از وضعیت انسان را نشان می‌دهند که جهانی و قابل شناسایی‌اند.

 

[MHP]

در یک زیرژانر خاص کار کنید. فانتزی ژانر عظیمی است که زیرژانرهای زیادی دارد. برخی از زیرژانرهای فانتزی عبارتند از: فانتزی حماسی، فانتزی شهری، ویران شهر علمی تخیلی، جادو و جادوگری و فانتزی تاریک. هر زیرژانر قوانین و خطوط داستانی خاص خود را دارد. بنابراین لازم است به خوبی با زیرژانری که میخواهید حول آن کار کنید آشنا باشید.

 

[MHP]

به جهان سازی توجه کنید. گاهی اوقات اولین گام در نوشتن رمان یا مجموعه‌ی فانتزی ساخت دنیای فانتزی خود است. جهان سازی همچنین دربرگیرنده لحن داستانی شما، مشغله‌ها و مضامین اصلی و ماهیت اخلاقی آن است. از بکاربردن جزییاتی از دنیای واقعی یا تجارب شخصی خود هراس نداشته باشید. تکیه کردن به تجارب شخصی خود یکی از کلیدهای خلق مکانهایی قابل باور در رمان فانتزی شماست.

 

[MHP]

از یک زاویه دید استفاده کنید. قبل از شروع به نوشتن رمان فانتزی خود، باید زاویه دید راوی را انتخاب کنید. بیشتر کتابهای فانتزی به یکی از این دو سبک نوشته می‌شوند: اول شخص، که در آن راوی داستانش را تعریف می‌کند یا سوم شخص که نویسنده داستان را تعریف می‌کند. در حالیکه زاویه دید اول شخص باعث ایجاد صمیمیت و نزدیکی می‌شود، اما محدود به تواناییهای ادراکی شخصی است. زاویه دید سوم شخص انعطاف بیشتری دارد. – شما میتوانید در هر جایی باشید، به خواننده کمک کنید هر چیزی را ببیند و بین داستانهای کاراکترها جابه جا شوید. نویسندگان ژانر فانتزی باید قبل از شروع به نوشتن زاویه دید خود را انتخاب کنند زیرا بر روی همه چیز از کاراکتر گرفته تا سبک نوشتاری فانتزی‌شان اثر می‌گذارد.