آموزشی آیا ترجمه، ارزش متن اصلی را حفظ می‌کند؟ مروری برنظریات والتر بنیامین درباره‌ی ترجمه

[-pariya-]

زبان‌شناس آمریکایی، نظریه‌ی هم‌ارزی پویا در ترجمه یا «Dynamic Equivalence» را ارائه داد. وی معتقد است هیچ ترجمه‌ی صد در صد دقیقی وجود ندارد زیرا هیچ دوزبانی شبیه هم نیستند ولی ما می‌توانیم تأثیر متن ترجمه شده را به متن اصلی نزدیک کنیم. از دیدگاه نایدا، تفاوت ترجمه‌های مختلف سه دلیل اصلی دارد؛

 

[-pariya-]

توجه به محتوا و یا توجه به فرم. در برخی نوشته‌ها حفظ محتوا اهمیت بیشتری نسبت به حفظ فرم و قالب جملات دارد و بالعکس
این‌که هدف مترجم چه باشد. انتخاب با مترجم است که بخواهد تمام وجوه موضوع را به خواننده بفهماند و یا فقط عین پیام را انتقال دهد با این احتمال که برخی قسمت‌ها براثر ترجمه گنگ به نظر برسد.

 

[-pariya-]

نوع مخاطب
به عقیده‌ی نایدا، در ترجمه برای کلمات هیچ معادل کاملاً یکسانی وجود ندارد ولی مترجم باید به دنبال راهی برای استفاده از نزدیک‌ترین معادل باشد. معادلی که در زبان مقصد عامیانه و قابل‌فهم باشد.

از نگاه Peter newmark ترجمه به دودسته تقسیم می‌گردد؛

 

[-pariya-]

ترجمه معنایی. در این دیدگاه اولویت با انتقال دید و ایده‌ی نویسنده است. چنین ترجمه‌ای را نمی‌توان به‌راحتی فهمید.
ترجمه پیامی. این نوع از ترجمه اولویت را خواننده می‌دهد و کلمات را به شکلی تغییر می‌دهد که متن به چشم خواننده روان به نظر برسد.

 

[-pariya-]

والتر بنیامین تمرکزش را روی کلمه به کلمه ترجمه شدنِ اثر می‌گذارد و نه روی انتقال محتوا. وی معتقد است که هیچ ترجمه‌ای، ارزش برابر با خود اثر را ندارد. عده‌ی زیادی با این گفته‌ی بنیامین مخالفت دارند چون معتقدند مترجم با استفاده‌ی درست از واژگان و عبارات می‌تواند ارزش اثر را حفظ کند.

 

[-pariya-]

حفظ جذابیت اثر برای مخاطبان بعد از ترجمه
بنیامین می‌گوید «هیچ شعری برای خواننده، هیچ تصویری برای بیننده و هیچ سمفونی برای شنونده نیست». وی در نوشته‌های خود ارزشی برای مخاطب قائل نبود درواقع برای درک بهتر خواننده حاضر به تغییر الفاظ نمی‌شد درصورتی‌که همه‌ی ما میدانیم که اثر بدون مخاطب ارزشی ندارد.

 

[-pariya-]

یک ترجمه اگر به شکل درست انجام نگردد نمی‌تواند تأثیرگذاری اثر را حفظ کند.

ذهنیت Peter newmark کاملاً در مقابل طرز فکر بنیامین است. به عقیده‌ی ارزش هر اثر هنری به تعداد مخاطبانش است.

 

[-pariya-]

رولان بارت ارزش جایگاه خواننده را با مقاله‌ای تحت عنوان «مرگ مؤلف» بیان می‌کند. وی معتقد است که هرچقدر هم که یک مطلب از فرهنگ‌های مختلف استنباط شده باشد و مؤلف برای نوشتن آن عمر خود را صرف کرده باشد، بازهم به‌پای ارزش مخاطب نمیرد. وی در پایان مقاله‌اش، بهای تولد خواننده را، مرگ مؤلف می‌داند.

 

[-pariya-]

میشل فوکو، هدف هر نویسنده را از نوشتن، تأثیرگذاری بر روی خواننده می‌داند. ازاین‌رو ترجمه هم باید بر اساس همین اصل پیش برود. متن باید به شکلی انتقال یابد که به هدف نویسنده یعنی ارتباط با خواننده نزدیک باشد. وی می‌گوید

 

[-pariya-]

تنها زمانی ارزش اثر ترجمه‌شده با نوشته‌ی اصلی فاصله دارد که مترجم دانش کافی از زبان مقصد نداشته باشد و نداند که چه می‌نویسد. بقای هر اثر نشان‌دهنده‌ی ارزش واقعی اثر است و مترجم هم از طریق بازآفرینی اثر، طول عمر اثر درگذشت سال‌ها را تضمین می‌نماید.