آموزشی اجزا ترجمه و نکات آن

[MHP]

سلام!


چند جزء را در ترجمه می‌دانید؟

تشخیص اجزا ترجمه
​

زبان مبدع ​

ترجمه​

زبان مقصد​

بله! این همان مبحث نخست و پیش پا افتاده هر مترجم است.
در این‌جا می‌کوشیم زبان مبدع را به زبان فارسی برسانیم... بهتر است بگویم زبان مبدع به مقصد.
به عنوان مترجمی با تجربه یا فردی که قصد ترجمه دارد چند لحظه بر هر کلمه "زبان مبدع، ترجمه، زبان مقصد" متوقف شوید، تنها خود را متوقف و دور از اطراف بر این سه جزء متمرکز کنید!
هر کدام از اجزا شما را به یاد کدام نکته در مترجمی می‌اندازد؟

کمی به صورت باز برای آن‌که قصد دارد مترجم شود بگویم و چند نکته به مترجم تقدیم کنم.

 

[MHP]

خودتان را پیدا کنید. کجا ایستاده‌اید؟

​

خودتان را در در اول یک جاده هموار و مستقیم تصور کنید!

آفتاب سوزان حس می‌شود، پای پیاده باید به انتهای آن برسید و ببنید انتهای آن جاده چیست؟ هدف انتهای آن است نه اول آن، سرِ جایی که ایستاده‌اید؛ در دو طرف جاده درخت‌ها و سایه‌شان خودنمایی می‌کنند.

شما به چه فکر می‌کنید؟
×) نگویید که راه کج کنیم و زیر سایه بنشینیم، نگویید را طولانی‌ست و پر دردسر، باید چند دقیقه یک بار عرق خستگی پاک کنیم! نگویید مگر مهم است به پاس جان به انتهای آن جاده رسیدن؟
برای هر کار نه تنها ترجمه نکات مثبت را بسنجید.
شما اگر در حالت عادی ظهر با همان آفتاب سوزان با هر دلیلی از خانه بیرون بزنید، نامش قدم زدن می‌شود! ممکن است راه حتی هموار هم نباشد... اما قدم زدن هست دیگر!

شما کتابی ترجمه نشده را در دست دارید این اولین قدم است! اما بیایید راحت باشیم، کتاب ترجمه شده را نگویید می‌خواهیم ترجمه کنید. انتهای این جاده اگر یک بار دیده شده و آن فرد بر گوش جهانیان سپرد که چه دیده، چرا باید باز شما خودتان را به زحمت بیاندازید؟
اصلا به آن ترجمه بها داده می‌شود؟
مثلا به خود می‌گویید کتاب "The Little Prince" یا همان "شازده کوچولو" را چندیدن نفر ترجمه کردند. بله! کسی که این تفکر را کرده همان فردی است که راه کج کرده و زیر درخت در سایه‌اش نشسته.
با خود صادق باشید تقریبا اولین کسی که این کتاب را ترجمه کرد و چاپ فارسی ترجمه شده توسط آن در ایران به فروش رسید همه آن کتاب را خواندند، درصد کمی به سراغ چاپ بعدی می‌روند از ترجمه جدید می‌خوانند اصلا چرا باید چنین باشد؟

اولین کسی که کتاب را ترجمه کرد مترجم اصلی است و دومین نفر مترجم دوم می‌گوییم.

مترجم دوم نباید برای تغییر ترجمه متن را افزایش دهد، بی‌قید به تغییر دادن متن نویسنده بپردازد تا ترجمه‌اش متمایز شود، مترجم دوم تنها شاید چند کلمه را در ترجمه تغییر دهد "البته این تغییر به معنا اشاره دارد" اگر بیش از این تغییر دهد، متأسفم... اما او مترجم نیست و تظاهر به مترجمی می‌کند:
جمله اصلی و ترجمه صحیح مترجم اصلی:
او به درس ریاضی علاقه زیادی داشت.
مترجم دوم:
او به ریاضی علاقه زیادی داشت.
تغییر تا همین حد مشکلی ندارد اما:
او ریاضی و معادلات را خیلی دوست داشت.
این چیزی نیست که قابل قبول باشد!

 

[MHP]

قبل از ترجمه

شما تا کنون کتابی ترجمه نکرده‌اید، تنها توانی ترجمه را دارید و این کافی‌ست.
ما خوانیدم که باید یک کتاب نو و ترجمه نشده را برای ترجمه انتخاب کنیم چرا که ترجمه باطل است. حالا از شما می‌خواهم اگر برای اولین بار قصد ترجمه دارید کتاب ترجمه شده را بخواهید! کتابی که یک مترجم ماهر آن را ترجمه کرده باشد... بی‌توجه به کتاب ترجمه کتاب اصلی را در دست بگیرید و خط به خط آن را خودتان ترجمه کنید، پس از آن با کتاب ترجمه مقایسه کنید. تا چه حد مشابه هست و موفق بر ترجمه صحیح داشتید؟
اگر این چنین نیست قواعد و معانی جامع را به صورت کامل بخوانید و دوباره شروع کنید یک کتاب دیگر که ترجمه دارد را ترجمه کنید.
بعضی مترجمان افکارشان در مدرکی یا بهتر است بگویم در تکه کاغذی خلاصه می‌شود، حتما اگر به دنبال کارهای مترجمی مقاله، مترجم خصوصی و یا دبیری هستید باید مدرک را داشته باشید اما اگر واقعا می‌خواهید کار را به صورت حرفه‌ای انجام دهید نیازی به مدرک نیست عملکرد شما مهم است. مدرک حرفه شما را تایید می‌کند توانایی شما باید نتیجه ترجمه باشد... .
پس از آن که کتاب دوم را نیز ترجمه کردید و باز نتیجه مطلوبی دریافت نکردید نگران نباشید شما به ترجمه متون کوتاه و بندی دارید.
به ترجمه داستان بپردازید کتاب و رمان‌ها به تداخل لحن برمی‌خورید و غیر منتظره از زمان اصلی خارج می‌شود... این به ترجمه شما وابسته است نویسنده این کتاب زبان مادری‌اش را بر کاغذ آورده، پس به ترجمه داستان و بندهای توصفی که یک بار ترجمه شدند بپردازید.

 

[MHP]

شروع ترجمه "ترجمه خاموش ممنوع"


شما پس از تمرین‌ها و ترجمه کتاب‌های ترجمه به آن که توانایی ترجمه خوب را دارید ایمان آوردید. کتابی ترجمه نشده را حالا می‌خواهیم، کتابی اصلی که کسی به ترجمه آن نپرداخته باشد.
من می‌گویم کتاب، اسم مقاله کوتاه و مجله را نمی‌آورم.
در این‌جا شما را با ترجمه خاموش آشنا می‌کنم >>>
خاموش چیست؟
ــ من می‌خواهم از در مثال وارد شوم.
برق‌ها رفته و شما تنها یک چراغ‌قوه کوچک دارید، به خاطر همان هم خوش‌حال می‌شوید به اطرافیان اطلاع می‌دهید که شما تردید آن‌ها را برطرف کردید و نشان می‌دهید که با تفکر این چراغ‌قوه را برداشتید و الان به کارتان می‌آید. نورش را روشن می‌کند و همه ناامید می‌شوند، یک نور باریک که حتی نمی‌شود جلو راه‌تان را با آن تشخیص دهید.
وجود آن تاثیری نداشت و با خاموشی تضادی نیست.

ــ حالا شما پس از جستجو بسیار مقاله‌ای پنجاه صحفه را پیدا کردید.
باید رک بگویم این یک ترجمه خاموش است، باید راحت‌تر بگویم « کلاسی ندارد »
مقاله‌ها برای ترجمه عالی هستند حتی برای تمرینات.
ترجمه مقاله با صحفه‌های بالا برای شما امتیاز به همراه دارد اما کوتاه نقش بازی کردن با حرفه‌ است.

همین حالا به دنبال کتابی اصلی و ترجمه نشده بگردید تا به زودی موفق شوید.