بزرگان تاریخ اردشیر سوم (هخامنشی)

[اولدوز]

اردشیر سوم پادشاهی بود که در اوضاعی ناآرام، در یک مملکت وسیع به پادشاهی رسید و از هیچ تلاشی برای سامان دادن به مملکت فروگذار نکرد، منابع یونانی و رومی قتل شماری از اعضای خانواده‌اش را به او نسبت می‌دهند و برخی مورخان نیز او را بسیار ستمکار و بی‌رحم دانسته‌اند و اگر نوشته‌های آنان را صحیح بدانیم باید گفت که کسی از میان شاهان هخامنشی حتی کمبوجیه به شدت عمل وی نبوده‌است. با این همه، اردشیر سوم پادشاهی توانا بود که می‌خواست شکوه و عظمت سابق شاهنشاهی هخامنشی را به آن بازگرداند و تا حد زیادی نیز در این کار موفق بود.

 

[اولدوز]

از نظر تاریخی، شاهنشاهان هخامنشی از پیروان مزدیسنا یا تحت تأثیر شدید ایدئولوژی زرتشتی بودند. دوره سلطنت اردشیر دوم شاهد احیای آیین آناهیتا و میترا بود، اردشیر دوم در سنگ‌نوشته‌هایش از علاوه‌بر اهورامزدا از آناهیتا و میترا نیز نام برد و حتی تندیس‌های آنان را برپا کرد.[۴۱] میترا و آناهیتا تا آن زمان توسط زرتشتیان نادیده گرفته می‌شدند. اما در این دوره از فرمان زرتشت مبنی بر اینکه خدا باید فقط با نور آتش‌نشان داده‌شود سرپیچی شد.[۴۲] احتمالا اردشیر سوم آناهیتا را رد کرده و تنها اهورامزدا و میترا را می‌پرستیده‌است.[۴۳] متنی به خط میخی در سنگ‌نوشته‌ای از اردشیر سوم در تخت جمشید نشان می‌دهد که صفات اهورامزدا درحال انتقال به میترا است. عجیب است که اردشیر دستور داده بود تندیس‌های الهه آناهیتا در بابل، دمشق، سارد و همچنین در شوش، هگمتانه و تخت جمشید برپا شود.

 

[اولدوز]

شواهدی مبنی بر تجدید فعالیت ساخت و ساز در دوران سلطنت وی در تخت جمشید وجود دارد، اما بیشتر این ساخت و سازها با مرگ ناگهانی او ناتمام مانده‌است، از جمله دروازه ناتمام در تخت جمشید که به وی نسبت داده شده‌است.[۲۲] اردشیر همچنین در تخت جمشید پلکانی سنگی برآورد که در کتیبه‌اش به آن اشاره می‌کند. وی در این کتیبه پس از ستایش اهورامزدا، نیاکان خود را برمی‌شمرد و از اهورامزدا درخواست می‌کند کشور او را بپاید.[۴۵] در سال ۳۴۱ پیش از میلاد و پس از بازگشت از مصر به بابل نیز، ظاهراً اردشیر اقدام به ساخت آپادانای بزرگی کرد که تشریح دکوراسیون رنگی این کاخ در آثار دیودور سیسیلی آمده‌است.[۴۶] کاخ نبوکدنصر دوم در بابل نیز در دوران سلطنت اردشیر سوم گسترش یافت.[۴۷]

نام اردشیر بر روی سکه‌های نقره (مدل‌های آتنی) که در زمانی که او در مصر بود ضرب شده‌است و در پشت آن کتیبه‌ای به خط مصری نوشته شده‌است بدین مضمون: «اردشیر، فرعون بزرگ، زندگی، رفاه، ثروت».

 

[اولدوز]

برخی گمان می‌کنند که کتاب جودیت می‌تواند بر اساس نبردهای اردشیر در فنیقیه باشد، چراکه هولوفرنس نام برادر ساتراپ کاپادوکیه بوده و همچنین باگواس، کسی که هولوفرنس را مرده می‌یابد نیز از فرماندهان ارتش اردشیر هنگام حمله به فنیقیه بوده‌است