گردشگری داخلی اصفهان

[_Morvarid_story]

قلعه کاروان‌سرا در روستای عشین

دومین عنصر، قلعه کاروان‌سرا است که معماری عجیبی دارد و به همین دلیل نام آن را قلعه کاروان‌سرا گذاشته‌اند. شاید دلیل اصلی این موضوع این باشد که تابه‌حال هیچ بنایی به لحاظ الگو و فرم چنین عملکردی نداشته و در جای دیگری از دنیا ساخته نشده است. برای درک بهتر از این فضا دایره‌ای را تصور کنید که قطری ۱۶ متری با وتری به طول ۸ متر دارد که در دو سوی این وتر، دو دایره به قطر ۳ متر ساخته شده است.
ورودی اصلی بنا ارتفاعی کمتر از ۲ متر دارد و از میان یک سردر کوتاه با قوس آجری شما را عبور می‌دهد. برای ساخت سردر از سنگ‌های لاشه استفاده شده و یک تضاد از نظم در عین بی‌نظمی را به وجود آورده است. بعد از ورودی به یک دالان باریک خواهید رسید که سقف آن چهار آهنگ است که در حال حاضر متأسفانه بیشترین قطعات آن از بین رفته و قطعه‌های زیادی از آن باقی نمانده است. در دو طرف این راهرو هم دو اتاق قرار دارد. دیوارها و سقف این بنا به نحوی در یکدیگر درآمیخته‌اند که تشخیص‌دادن آن‌ها از یکدیگر بسیار دشوار خواهد بود.

 

[_Morvarid_story]

معماری بناهای روستای عشین

در گوشه این اتاق‌هایی که در بخش ورودی قرار گرفته‌اند، یک ورودی کوچک برای ورود به فضای برج نگهبانی تعبیه شده. تمامی این بنا با سنگ شکسته ساخته شده‌ و با کاهگل تمام بخش‌ها را اندود کرده‌اند. سقف‌ها هم از خشت خام هستند و به شیوه سنتی چهار پرگار پوشش داده شده‌اند. در اصل با این شیوه طاق‌زنی به‌راحتی می‌توان هر پلان نامعینی را کامل کرده و پوشش داد. تمامی اتاق‌ها بخاری‌دیواری داشتند و فاقد پنجره هستند و این نشان می‌دهد که اتاق‌ها را بیشتر برای استفاده‌های شبانه در نظر می‌گرفتند. روی هر اتاق یک اتاق دیگر مستقر شده که البته بسیار آسیب‌دیده و اصلاً راه دسترسی به آن مشخص نیست.
باقیمانده اجزای فضایی این کاروان‌سرا هم شامل یک حیاط بزرگ است که دقیقاً به سه قسمت مختلف تقسیم‌بندی‌شده. تمام عناصر ساخته شده در کنار هم و در این کاروان‌سرا نشان می‌دهد که این کاروان‌سرا را با شکل و شمایلی همچون قلعه ساخته بودند. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که کم‌وبیش تمامی کاروان‌سراها در گذشته امکانات دفاعی مخصوص به خود را داشتند.

 

[_Morvarid_story]

حمام روستای عشین

سومین عنصر جذاب معماری که در فاصله چند ده‌متری از این روستا و در نزدیکی یک استخر کم‌عمق مملو از ماهی قرمز قرار گرفته، حمام است. آب اصلی حمام تماماً از چشمه‌های کوچک اطراف تأمین می‌شود و ابعاد آن کاملاً متناسب و کامل در نظر گرفته شده. الگوی فضایی به‌کاررفته در ساخت این حمام بیشتر از نیاز روستا بوده و از این موضوع حکایت می‌کند که مسافران و کاروانیان هم از این حمام استفاده می‌کردند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید مسافران در این روستا حمام می‌کردند تا برای رسیدن به اولین شهر بعد از روستای عشین که ۵ منزل از آن‌ها و از این روستا دور بوده، رفع خستگی کرده باشند و انرژی ازدست‌رفته را بازیابند.
بد نیست بدانید که یک منزل تقریبا ۴۰ کیلومتر است و این ۴۰ کیلومتر همان راهی است که یک کاروان باید در مدت یک روز آن را طی کند. جای شگفتی است که این حمام هم فضاهایی تاریخی، جذاب و کلاسیک مانند سر بینه، هشتی ورودی، میان در، گرم‌خانه، شاه‌نشین، خزینه و تون دارد. نیست بدانید که برعکس خانه های روستایی عشین، تمام تزیینات حمام آهکی هستند

 

[_Morvarid_story]

ارزشمندی روستای عشین

روستای اشین به این سبب باارزش و بااهمیت است که یک نمونه بارز از معماری دست‌نخورده روستایی محسوب می‌شود که تقریباً در آخرین حدود و مرزهای اسکان زندگی انسان در حاشیه کویر بنا شده. بازدیدکنندگان با قدم‌زدن در میان خانه‌ها و کوچه‌های روستا به‌راحتی می‌توانند خود را در میان تاریخ و گذشته این روستا احساس کنند. ضمن اینکه این روستا یک نشانه واضح از تلاش همیشگی انسان‌هایی است که با منابع طبیعی و آبی بسیار محدود، فضاهایی برای زیست خود به وجود می‌آوردند که البته نقشی مهم در بقای راه و مسیر به عنوان شریان اصلی تمدن داشته است.

 

[_Morvarid_story]

از جهتی دیگر هم این سکونتگاه‌ها به‌راحتی می‌توانند محلی برای یک استقرار مناسب و آشناشدن با اقلیم جذاب بیابانی، کوهستانی و کویری در منطقه باشند. مهم‌تر از همه اینکه یک نوع خاص از کویر به نام “ریگ” در فاصله اندکی از این روستا قرار گرفته که بیشتر مردم آن را با نام “ماسه روان” شناخته و نام می‌برند. این منطقه مشهورترین منطقه ریگی ایران است که نام ریگ جن دارد و هم به لحاظ چشم‌انداز و فرم و هم به لحاظ پوشش گیاهی و جانوری، نظیر آن وجود ندارد.

 

[_Morvarid_story]

روستای عشین و یک شب اقامت دلنشین

اگر به این منطقه سفر کردید، بازدید از روستای عشین را فراموش نکنید. این روستا با اینکه بافتی تاریخی و کاملاً قدیمی دارد، اما احساس غریبی از زندگی و زیبایی را در شما زنده می‌کند. سکوت منطقه کویری و کوهستانی در کنار ردپای تاریخ بر پیکر روستا، دروازه ورود به یک جهان خلسه‌آور است.

 

[آریادخت]

آرامگاه شاعر بزرگ ایران، رودکی
مقبره شاعر بزرگ ایرانی در نزدیکی شهر پنجکنت، در ۱۷۰ کیلومتری شمال شهر دوشنبه در تاجیکستان قرار دارد. بقعه ی آرامگاه رودکی دارای پلانی هشت ضلعی و گنبدی دایره ای شکل در بالای آن است.

 

[آریادخت]

آرامگاه سعدی در شیراز (سعدیه)
یکی دیگر از شاعران بلند آوازه‌ی ایرانی، ابو محمد مشرف الدین مصلح ابن عبدالله ابن مشرف متخلص به سعدی است، او را شیخ اجل و استاد سخن می‌نامند. سعدی اهل شیراز بود و پس از اینکه تحصیلات خود را در نظامیه‌ی بغداد به اتمام رساند، به زادگاهش بازگشت و تا پایان عمر در شیراز ماند. او در سال 690 هجری قمری وفات یافت و در محل خانقاهی که در آن زندگی می‌کرد به خاک سپرده شد، در سال 998 هجری قمری یعقوب ذوالقدر حکمران فارس دستور داد تا خانقاه سعدی را که در شمال شرقی شیراز قرار داشت خراب کنند، بنابراین محل دفن سعدی از بین رفت. تا اینکه در سال 1187 هجری قمری کریم خان زند دستور داد تا بنایی شایسته به عنوان مقبره‌ی سعدی بسازند، این بنا عمارتی 2 طبقه بود که مزار سعدی در محفظه‌ای چوبی در طبقه‌ی اول آن قرار داشت. این ساختمان با گذشت زمان و عدم توجه به آن کم کم در حال تخریب بود تا اینکه در زمان پهلوی دوم و با تلاش‌های علی اصغر حکمت، بنای امروزیِ آرامگاه برای مزار سعدی ساخته شد، این بنا را محسن فروغی و علی اکبر صادق طراحی کردند و ساختش را نیز خود بر عهده‌ گرفتند. بنای آرامگاه سعدی از بیرون به شکل مکعب دیده می‌شود اما در داخل به شکل 8 ضلعی است که دیوارهایش با سنگ مرمر و سقف آن با کاشی‌های فیروزه‌ای زیبا مزین شده و مزار سعدی داخل همین 8 ضلعی قرار دارد، این بنا از 2 ایوان عمود برهم تشکیل شده، ایوانی بلند با 8 ستون قهوه‌ای رنگ که در جلوی عمارت قرار دارد و ایوانی کشیده با 7 طاق و کف سیاه رنگ که امتدادش به مزار شاعر دیگری به نام شوریده‌ی شیرازی پیوند می‌خورد. بر روی دیوارهای 8 ضلعی کتیبه‌هایی قرار دارد که اشعاری از مجموعه‌های مختلف سعدی به خط ابراهیم نوذری بر روی آن‌ها نوشته شده، سقف بنا دارای کاشی‌ کاری بسیار زیبایی است و سنگ قبر نیز در وسط این 8 ضلعی به وسیله‌ی علی اکبر خان قوام الملک شیرازی نصب گردیده است.

آدرس: استان فارس، شیراز، انتهای خیابان بوستان، کنار باغ دلگشا، آرامگاه سعدی شیرازی

 

[آریادخت]

خواجه شمس الدین محمد ابن بهاء الدین محمد حافظ شیرازی معروف به لسان الغیب، یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین شاعران ایرانی است که آرامگاه او در شهر شیراز قرار دارد،

 

[آریادخت]

حافظ در سال 792 هجری قمری درگذشت و او را در منطقه‌ای که برای مردم شهر بسیار مقدس بوده و کت شیراز یا مصلا نام داشت به خاک سپردند، محل دفن او در ابتدا قبری ساده و بدون هیچگونه بنایی بود.