آموزشی اقتباس چیست؟ ردپای داستان های اقتباسی در فیلمنامه نویسی

[-pariya-]

 

[-pariya-]

شاید برای شما هم سوال شده باشد فیلمنامه های اقتباسی چه نوع داستان هایی هستند که در جشنواره ها به آنها جداگانه جایزه می دهند؟ آیا اصلا اقتباس کاری اخلاقی هست؟ پس اقتباس با کپی کردن چه فرقی دارد؟ تکلیف خلاقیت هنری یک هنرمند چه می شود؟ آیا اقتباس می تواند در فیلمنامه نویسی برای فیلم، سریال، انیمیشن و تئاتر تاثیرگذار باشد؟ پاسخ این سوالات را در این مقاله خواهید یافت

 

[-pariya-]

معنای اصطلاحی لغت اقتباس طبق نظر لغت نامه های مشهور ایرانی اخذ کردن و گرفتن مطلب از کتابی با تصرف و تلخیص (خلاصه کردن) عنوان شده است.
اقتباس معمولا همراه بازآفرینی است؛ یعنی هنرمند با الهام گرفتن از یک اثر هنری دیگر-که میتواند فیلم، کتاب، نقاشی، شعر و یا هر چیز دیگری باشد- دست به آفرینشی دوباره بزند؛

 

[-pariya-]

یعنی اثر اولیه را به گونه‌ای دیگر بسازد به طوری که در اثر جدید او، تنها رگه‌هایی از اثر اولیه دیده ‌شود. در برخی از انواع اقتباس نیز سعی می‌شود که سیر داستان، شخصیت‌ها و تا حد ممکن ویژگی زبانی و لحن اثر اصلی حفظ بشود. پایه و اساس بازآفرینی، خیال پردازی است و اثر تازه ساخته شده، اثری مستقل، تازه و بدیع خواهد بود.

 

[-pariya-]

ردپای اقتباس در سینما و انیمیشن
اوایل پیدایش صنعت سینما در جهان، دوره ای بود که آن قدر آثار مکتوب و دراماتیک فوق العاده وجود داشت که باعث می شد عموماً فیلمسازان بیشتر به استفاده از این گنج دست نخورده تمایل نشان بدهند بجای کار بر روی یک داستان جدید. در آن زمان فیلمنامه نویسی مدرن در بین نویسندگان چندان رایج نبود، بنابراین نویسندگان بیشتر به اقتباس از ادبیات داستانی و دراماتیک در حد کارهای کوتاه میپرداختند.

 

[-pariya-]

با گذشت زمان این شیوه به خوبی جا افتاد و سینمای اقتباسی جایگاهش را در آثار بلند سینمایی جهان پیدا کرد و جزو علاقمندی های بسیاری از مخاطبین شد.

 

[-pariya-]

زمینه‌های اقتباس برای ساخت فیلم و هر اثر هنری دیگر بسیار فراوان است. با مستقل شدن فیلم های با داستان اقتباسی، نویسندگان زیادی برای قلم زدن در این عرصه به آن روی آوردند. هر چند باید به جرأت اعتراف کرد که اقتباس موفق برای نگارش یک فیلمنامه، کار دشواری است!

 

[-pariya-]

به طور کلی فیلم نامه‌ها به دو شیوه نوآورانه (یا اورجینال) و اقتباسی تهیه می‌شوند. همانطور که از عنوان آن می توان برداشت کرد، داستان های غیر اقتباسی و اورجینال زاییده ذهن و اندیشه نویسنده آن است و می تواند برگرفته از مشاهدات، تجربیات و خاطرات او -چه واقعی و چه تخیلی- باشد. اما در فیلمنامه‌ های اقتباسی، سوژه موردنظر از طریق اقتباس و برداشت از یک اثر هنری دیگر به دست آمده است. سوژه ای که باید بتواند در چارچوب شرایط و امکانات مدیوم سینما، رادیو، تلویزیون و تئاتر ‌باشد.

 

[-pariya-]

سينما، وامدار ادبيات
از لحاظ شیوه بيان مطلب، ميان سینما و ادبيات (رمان، داستان کوتاه، شعر و غیره) تفاوت های زیادی وجود دارد. از منظر روانشناختی برخي برتری ها در زمينه جلوه هاي ديداري و شنيداري و ميزان تاثیرگذاری سينما بر روي مخاطبان را در مقايسه با ادبيات نمي توان کتمان کرد.

 

[-pariya-]

با اين حال، بسياري از متفکرین معتقدند که ادبيات در عرصه هاي تفكر و انديشه جلوتر از سينماست. اصلا يكي از اصلي ترين دلايل اقتباس از آثار ادبي موفق نیز همین مسئله است. در ادامه مقاله با کتب و منابع ادبی که سینماگران ایرانی و خارجی از آنها برای ساخت فیلم بهره گرفتند آشنا خواهید شد.