آموزشی انتقاد سازنده چیست و چطور باید انتقاد کنیم؟

[Tara Motlagh]

نگویید من از رفتارهای تو یا کار و اثری که خلق کرده‌ای خوشم نمی‌آید. احتمالا شنونده با خودش فکر می‌کند که کدام رفتار یا کدام اثر؟ آیا واقعا رفتاری از من او را ناراحت کرده است یا کلا از من خوشش نمی‌آید؟

 

[Tara Motlagh]

سعی کنید دقیقا درمورد همان مسئله‌ای که شما را ناراحت کرده یا به نظرتان اشتباه است حرف بزنید. جزئی صحبت کنید و به موارد خاص اشاره کنید تا مخاطب متوجه منظور دقیق شما شود. به این ترتیب او خواهد فهمید که شما با کلیات اثر یا رفتار او مشکلی ندارید و صرفا مسئله‌ای جزئی به نظرتان اشتباه و غلط آمده است.

 

[Tara Motlagh]

۱۰. به او نگویید که اشتباه می‌کند

صادر کردن حکم کلی و مشخص کردن درست یا غلط بودن رفتار یا کار کسی، باعث ایجاد احساس منفی در او خواهد شد. علاوه‌براین، افراد با شنیدن عباراتی که آن‌ها را از منظر درست یا غلط بودنشان مورد بررسی قرار می‌دهند احساس خواهند کرد که درحال قضاوت شدن هستند.
واقعیت هم جز این نیست. وقتی کسی را از نظر درست یا غلط بودن بررسی می‌کنید، از انتقاد سازنده دور و به قضاوت نزدیک شده‌اید.

 

[Tara Motlagh]

به مخاطبتان نگویید که این طرز رفتار و یا این کار یا اثر خلق‌ شده اشتباه یا به‌درد نخور است. او در مقابل جملاتی که از این جنس هستند جبهه می‌گیرد و می‌خواهد اثبات کند که اشتباه نکرده است و احتمالا کارتان به درگیری لفظی خواهد کشید.

 

[Tara Motlagh]

به او بگویید که فکر می‌کنید اگر به جای فلان کار، کار دیگری انجام می‌داد بهتر بود. یا این بخش از اثرش اگر این‌گونه بود بی‌شک بهتر و جذاب‌تر میشد. این جملات تاثیر بهتری را در شنونده خواهند گذاشت و او به حسن نیت شما اعتماد خواهد کرد.

 

[Tara Motlagh]

۱۱. مکالمه داشته باشید

حرف بزنید. از تک‌گویی و مونولوگ بپرهیزید و اجازه بدهید که مخاطبتان هم حرف بزند و از خودش دفاع کند.
شاید او حرف‌هایی داشت که با شنیدن آن‌ها قانع شدید که کار درستی را انجام داده است. مکالمه داشتن و گفت‌وشنود باعث می‌شود که به سادگی طرف مقابل را مورد تحکم قرار ندهید و به او حق دفاع از خودش را بدهید.

 

[Tara Motlagh]

۱۰. پرورش روحیه انتقادپذیری

علاوه بر دانستن شیوه مناسب انتقاد سازنده، انتقاد پذیر بودن هم اهمیت زیادی دارد. درصد زیادی از افراد به این دلیل که ابدا انتقادپذیر نیستند نمی‌توانند ارتباط درستی با دیگران برقرار کنند یا در کارشان پیشرفت داشته باشند.
به همین دلیل بسیار مهم است که بدانید داشتن روحیه انتقادپذیری هم بخشی از انتقاد سازنده و برقراری ارتباط مناسب با دیگران است. با به‌کارگیری روش‌های زیر می‌توانید روحیه انتقادپذیری را در خودتان پرورش دهید:

 

[Tara Motlagh]

۱. گوش کنید

زمانی که اولین نشانه‌های انتقاد را شنیدید و درک کردید، به خودتان مسلط شوید. کاری انجام ندهید و گارد نگیرید. درعوض گوش کنید و سعی کنید شنونده‌های خوبی باشید.
سعی کنید هیچ واکنشی نشان ندهید. به این فکر کنید که چند ثانیه زمان برای تسلط به خود عدد چشم‌گیری نیست اما می‌تواند جلوی دردسرهای زیادی را بگیرد و از نتایج منفی جلوگیری کند.

 

[Tara Motlagh]

۲. به فواید انتقاد سازنده فکر کنید

همیشه خوردن دارو سخت است! این قاعده برای دریافت انتقاد هم صدق می‌کند.
ممکن است زمانی که انتقاد می‌شنوید احساس خوبی نداشته باشید اما با فکر کردن به اینکه شنیدن انتقاد می‌تواند برای شما سازنده و پیش‌برنده باشد، می‌توانید ساده‌تر از همیشه انتقادات را قبول کنید. شاید در وهله اول تلخ و گزنده به نظر برسد اما در نهایت به شما کمک خواهد کرد که نقایص کارتان را ببینید و بهبود چشمگیری پیدا کنید.

 

[Tara Motlagh]

۳. سوال بپرسید

یکی از راه‌های جلوگیری از واکنش منفی نسبت به انتقاد، پرسیدن سوال است. زمانی که سوال می‌پرسید از ابهام در انتقادی که شنیدید خواهید کاست و این توانایی را پیدا می‌کنید که دقیقا متوجه شوید منظور منتقدتان چیست.
از او بخواهید با ذکر مثال برای شما توضیح بدهد که منظورش چیست تا مطمئن شوید که برداشتتان از حرف‌های او اشتباه نبوده است.