متفرقه انواع تدوین

[MAHER]

جمع‌بندی نهایی:
تدوین فقط کار پس‌تولید نیست؛ یک زبان مستقله.
مثل زبان بدن برای بازیگر، یا ریتم برای شاعر.
وقتی بتونی حس، ریتم، سکوت، نگاه و حتی خاطره رو تدوین کنی، دیگه فقط فیلم نمی‌سازی... رؤیا می‌سازی.

 

[MAHER]

۱. تدوین "نفس" در رمان:
تو رمان، جاییه که نویسنده می‌دونه کِی باید مکث کنه.
مثلاً یه جمله‌ی کوتاه، یه پاراگراف تک‌جمله‌ای وسط یک گفت‌وگوی بلند. یا یه "..." وسط یه جمله‌ی احساسی.
چرا؟ چون ذهن خواننده باید نفس بکشه. این یعنی «تنظیم ریتم متن» متناسب با بار عاطفی.

 

[MAHER]

۲. تدوین "خاطره‌ای" در رمان:
یعنی ساختن داستان بر پایه ذهن شخصیت، نه ترتیب زمانی.
مثلاً:

"وقتی در رو باز کرد، صدای زنگ دوچرخه‌ای در کوچه پیچید... دقیقاً مثل اون روز که مادرش برای همیشه رفت."

اینجا تدوین رمان بر پایه‌ی "یادآوری ذهنی" شکل گرفته. نه زمان خطی.

 

[MAHER]

۳. تدوین "نقطه‌زن" در رمان:
تو رمان، می‌تونه یه دیالوگ ناگهانی باشه وسط یه صحنه‌ی خیلی آروم، یا یه پاراگراف تکان‌دهنده بعد از چند صفحه توصیف.
مثلاً:

«و او خندید.»
(یک جمله ساده، ولی وقتی بعد از پنج صفحه سکوت بیاد، مثل تبر وسط سی*ن*ه‌ی خواننده فرود میاد.)

 

[MAHER]

۴. تدوین "مکاشفه‌ای" در رمان:
یعنی ترکیب تصویرهای گذشته و حال برای آشکار کردن یک لایه پنهان.
مثال

:
شخصیت داره یه عروسک قدیمی رو نگاه می‌کنه. نویسنده کات می‌زنه (در ذهن خواننده) به صحنه‌ای از کودکی که پدرش اون عروسک رو زیر پا له کرد.
اما بعدش دوباره برمی‌گرده به حال، و نشون می‌ده اون شخصیت داره لبخند می‌زنه..

.
اینجا، تدوین روایی عاطفی ساختیم.

 

[MAHER]

۵. تدوین "طنین‌دار" در رمان:
یعنی تکرار آگاهانه‌ی یک جمله، یک تصویر، یا یک مفهوم با تفاوت اندک.
مثل

اً:
بار اول: "او رفت."
بار دوم: "او باز هم رفت."
بار سوم: "او همیشه می‌رف

ت."
هر بار معنا سنگین‌تر می‌شه. این نوع تدوین روی ذهن خواننده طنین می‌اندازه.

 

[MAHER]

۶. تدوین "حس‌پنهان" در رمان:
وقتی چیزی رو نمی‌گی، ولی حسش رو منتقل می‌کنی.
مثل وقتی شخصیت به یک لباس قدیمی نگاه می‌کنه و لبخند می‌زنه، ولی هیچ‌وقت نمی‌گی چرا.
خواننده باید خودش از نشونه‌ها بفهمه.

 

[MAHER]

۷. تدوین "ضرب‌آهنگ پنهان" در رمان:
ریتم جملات، اندازه پاراگراف‌ها، حتی تعداد واژه‌ها می‌تونه حس خاصی بده.
مثلاً:
جملات کوتاه و سریع = استرس
جملات بلند و توصیفی = آرامش یا غرق شدن در فکر
تو داری بدون موسیقی، موسیقی می‌نویسی!

 

[MAHER]

۸. تدوین "مه‌آلود" در رمان:
یعنی آگاهانه چیزی رو مبهم بنویسی، چون بعداً قراره کشف بشه.
مثل یه خاطره ناقص، یه گفت‌وگوی نصفه، یا یه اتفاقی که فقط صداش اومده.