حقوق بین‌الملل انواع مرزها در حقوق بین الملل

[جک_اسپارو(:]

حدود جغرافیایی هر کشور با مرزهای آن مشخص می شود. در واقع، مرزها حد فاصل حاکمیت در کشور را تعیین می کند. مشخص کردن مرزها در روابط بین المللی حایز کمال اهمیت است؛ زیرا یکی از اختلافات مهم بین المللی اختلافات مرزی است. اما مرزها در حقوق بین الملل انواعی دارد. در این نوشتار با مفهوم انواع مرز در حقوق بین الملل آشنا می شویم.

 

[جک_اسپارو(:]

انواع مرزها کدام است؟
مرزها در یک دسته بندی کلی به مرزهای طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند. در ادامه این مقاله انواع مرزها در حقوق بین الملل را بررسی می کنیم:

 

[جک_اسپارو(:]

مرزهای طبیعی در حقوق بین الملل:
همان طور که گفتیم انواع مرزها در حقوق بین الملل قابل بررسی است. مرزهای طبیعی موانعی در طبیعت هستند که عامل جدایی یک کشور از کشور دیگر هستند. مثل کوه ها، دریاها، دریاچه ها و رودخانه ها.

 

[جک_اسپارو(:]

- کوهستان ها به عنوان یکی از مرزهای طبیعی:
گاهی ممکن است کوهستان ها مرز طبیعی میان سه کشور باشند. این امر سه حالت دارد:

اول- تعیین مرز بر اساس خط الرأس یعنی خط فرضی که مرتفع ترین قلل رشته کوه را به دیگر متصل می کند. مانند مرز بین هند و چین

دوم- تعیین مرز بر اساس خط مقسم آب: خط مقسم آب، آب های کوه رل بع طور عادلانه میان دو کشور تقسیم می کند مانند فرانسه و ایتالیا.

سوم- تعیین مرز بر اساس خط کوهپایه: مرز از انتهای شیب کوهستان تعیین می شود.

 

[جک_اسپارو(:]

- دریا به عنوان یکی از انواع مرزهای طبیعی:
گاهی ممکن است دریا حایل میان دو کشور باشد که در این صورت با عرض دریای سرزمینی تعیین می شود. در این حالت خط انتهای دریای سرزمینی و منطقه انحصاری اقتصادی و یا دریای آزاد از دید حقوقی مرز بین المللی است. زیرا دریای سرزمینی در قلمروی حاکمیت کشورهای ساحلی است.

 

[جک_اسپارو(:]

- دریاچه به عنوان یکی از انواع مرزهای طبیعی:
اگر دریاچه ای میان دو کشور باشد از روش خط مانی برای تعیین مرز استفاده می شود. مانند دریاچه لوگانو میان ایتالیا و سوئیس

 

[جک_اسپارو(:]

مرزهای رودخانه ای به عنوان گونه ای دیگر از انواع مرزها در حقوق بین الملل:
برای تعیین مرزهای رودخانه ای باید میان رودخانه های قابل کشتی رانی و رودخانه های غیر قابل کشتی رانی قائل به تفکیک شویم:

 

[جک_اسپارو(:]

اگر رودخانه ای قابل کشتی رانی باشد مثل اروند رود خط تالوگ یا ژرفاب یا خط القعر ملاک تحدید حدود قرار می گیرد. مقصود از خط تالوگ خطی است که از عمیق ترین نقطه بستر رودخانه می گذرد.

چنانچه رودخانه ای غیر قابل کشتی رانی باشد مثل هیرمند ملاک نعیین حدود بر اساس خط میانه یا خز منصف است. خط منصف خطی است که رودخانه را به دو بخش مساوی تقسیم می کند. البته از منظر عده ای از اساتید حقوق بین الملل رودخانه را نمی توان به عنوان یک مرز ثابت تعیین کرد؛ زیرا امکان دارد بر اثر گذشت زمان جریان آب رودخانه تغییر می کند.

 

[جک_اسپارو(:]

مرزهای مصنوعی در حقوق بین الملل:
در صورت عدم وجود موانع طبیعی باید به سراغ موانع مصنوعی برویم. تحدید حدود مصنوعی به دو روش انجام می شود:

 

[جک_اسپارو(:]

1- تحدید حدود هندسی: تحدید حدود به عنوان یک روش تعیین مرز در حقوق بین المبب است که طبق آن خطوطی مستقیما میان دو نقطه مشخص و یا دو نقطه ای که باید مشخص شومند بر اساس یک روش خاص ترسیم می شوند. در اعمال این روش از تیرک، سیم خاردار و دیوار استفاده می شود. در تعیین مرز میان ایران با افغانستان، پاکستان، ترکیه و عراق از این روش استفاده می شود.