آموزشی انواع پایان بندی در داستان (۶ نوع اصلی) + راهنمای کامل

[-pariya-]

اولین مواجهه ما با دنیای کتاب‌ها، اغلب به دو نوع پایان‌بندی ساده، یعنی خوش یا غم‌انگیز، محدود می‌شود. اما با رشد ذائقه ادبی و تعمیق در خواندن، درمی‌یابیم که پایان‌بندی‌های داستانی بسیار متنوع‌تر از این دو حالت کلی هستند.

 

[-pariya-]

در بخش نخست این تاپیک، قصد داریم به بررسی انواع مختلف پایان‌بندی‌هایی که نویسندگان در اختیار دارند و تأثیری که هر یک بر خواننده می‌گذارند، بپردازیم. در بخش دوم نیز، چند نکته کاربردی برای خلق یک پایان‌بندی تأثیرگذار در داستان ارائه خواهیم داد.

 

[-pariya-]

۱. پایان حل شده
پایان‌ حل‌شده به نقطه‌ای گفته می‌شود که در آن تمامی گره‌ها و پرسش‌های مطرح‌شده در داستان به طور کامل گشوده شده و پاسخ داده می‌شوند. در چنین پایانی، سرنوشت شخصیت‌ها به وضوح مشخص شده و هیچ ابهام یا پرسش بی‌پاسخی باقی نمی‌ماند. این نوع پایان‌بندی به خواننده اطمینان می‌دهد که داستان به طور کامل به پایان رسیده است و دیگر نیازی به ادامه دادن یا حدس زدن نیست.

 

[-pariya-]

به عنوان مثال، رمان ماندگار "صد سال تنهایی" اثر گابریل گارسیا مارکز، نمونه‌ای درخشان از یک پایان‌بندی بسته است. در این رمان حماسی، نویسنده با زبانی موجز و شیوا، تاریخ چند نسل از خانواده بوئندیا و شهر خیالی ماکوندو را روایت می‌کند. داستان از پیدایش این خانواده تا نابودی کامل آن ادامه می‌یابد و در نهایت با تصویر هولناکی از شهر متروک ماکوندو به پایان می‌رسد. این پایان‌بندی، در عین تراژیک بودن به همه پرسش‌های مطرح‌شده در طول داستان پاسخ می‌دهد و به خواننده تصویری کامل از سرنوشت شخصیت‌ها و شهر ارائه می‌کند.

 

[-pariya-]

درست انگار خود را در یک آینه سخنگو می‌دید. آن وقت باز هم به رمزگشایی ادامه داد تا از پیشگویی تاریخ و نحوه ی مردن خود مطلع شود، اما دیگر ازومی نداشت که تا سطر آخر به کارش ادامه دهد. زیرا دیگر خوب می‌دانست که هرگز دیگر از آن اتاق به بیرون نخواهد رفت. زیرا این طور پیشگویی شده بود که شهر آیینه‌ها ( یاسراب‌ها) درست در همان لحظه‌ای که آئورلیانو بابیلونیا کشف رمز دست‌ نوشته‌ها را تمام می‌کرد، با آن طوفان نوع، از روی کره‌ی زمین و از خاطره‌ی بشریت محو خواهد شد و آنچه در آن دست نوشته‌ها آمده است از ازل تا ابد تکرار نخواهد شد، زیرا نسل‌های محکوم به صد سال تنهایی هرگز فرصت دوباره‌ای برای زیستن بر روی زمین نخواهند یافت.

 

[-pariya-]

مارکز با نابودی کامل ماکوندو و تمامی ساکنانش، نقطه‌ی تلخ و تأمل‌برانگیزی بر رمان می‌گذارد. این پایان، برخلاف یک پایان Deus Ex Machina، که در آن همه چیز به طور ناگهانی حل می‌شود، به طور منطقی و هماهنگ با سیر داستان و مفاهیم اصلی آن رقم می‌خورد. اگرچه پیش‌بینی کامل آن دشوار است، اما این پایان تلخ، سرنوشت محتوم خانواده بوئندیا و شهر افسانه‌ای‌شان را به تصویر می‌کشد.

 

[-pariya-]

چرا پایان بسته؟

پایان‌های بسته اغلب در آثار مستقلی مانند رمان‌ها، به ویژه رمان‌های عاشقانه، دیده می‌شوند. این نوع پایان‌بندی در مجموعه‌های داستانی نیز بسیار رایج است، جایی که نویسنده می‌خواهد با یک پایان خوش به داستان پایان دهد و مخاطب را با حس رضایت کاملی از تجربه خواندن ترک کند. در این نوع پایان‌ها، همه پرسش‌ها پاسخ داده می‌شوند و تمام گره‌های داستانی باز می‌شوند.

 

[-pariya-]

۲. پایان باز (حل نشده)
چنین پایانی، بیش از آنکه به پرسش‌ها پاسخ دهد، آن‌ها را برانگیخته و خواننده را مشتاق ادامه‌ی داستان می‌کند. این پایان، فضایی برای تأمل و تفکر درباره سرنوشت قهرمان فراهم آورده و خواننده را به خلق تصاویری از آینده‌ی داستان وا می‌دارد. برخی گره‌ها باز می‌شوند، اما در عین حال، پرسش‌های جدیدی مطرح شده و دریچه‌های تازه‌ای به روی روایت گشوده می‌گردد.

 

[-pariya-]

به عنوان مثال، «هری پاتر و شاهزاده دورگه» دقیقاً همین کار را انجام می‌دهد. پس از سال‌ها مقابله با ولدمورت، هری سرانجام راز نابودی او را برای همیشه می‌داند. با این حال، راه فقط خطرناک‌تر خواهد شد و به فداکاری‌های بیشتری از آنچه هر کسی تصور می‌کرد نیاز خواهد داشت.

 

[-pariya-]

مانند هری، خوانندگان می‌دانند که یک دیدار نهایی بین او و ولدمورت در راه است و همه چیز برای او و دوستانش تغییر خواهد کرد. به عنوان یک داستان مستقل، این پایان برای خوانندگان رضایت‌بخش نخواهد بود، اما به عنوان قسمت ماقبل آخر در این مجموعه، خوانندگان را برای ادامه مشتاق نگاه می‌دارد.