حقوق اولیای دم چه کسانی هستند؟

['Nika]

حتما شنیده اید که وقتی بحث قتل و غرامت یا بخشش مطرح می شود، موضوع رضایت والدین نیز مطرح می شود. کلمه ولی دم یا اولیای دم ریشه عربی دارد که به معنای صاحب خون است.

 

['Nika]

طبق ماده 351 قانون مجازات اسلامی ولی دم همان ورثه فرد است، مگر زن یا شوهر فرد که حق قصاص ندارد.

 

['Nika]

اولیای دم یا ولی دم کیست؟
اولیای دم متوفی ورثه متوفی هستند که طبق قانون مدنی رابطه با شخص را فراهم می کند. توجه به این جنبه نیز حائز اهمیت است که حتی زوجه متوفی که وارث محسوب می شود، ولی دم فرد نیست.

 

['Nika]

طبق قوانین، افرادی که وارث محسوب می شوند و اولیای دم نیز محسوب می شوند، به سه دسته تقسیم می شوند.

پدر، مادر، فرزندها و فرزندان فرزند
اجداد، خواهران، برادران و اولاد آن ها
عموها، دایی ها، خاله ها، عمه ها و فرزندانشان

 

['Nika]

برای این که مشخص شود ولی دم کیست و اولیای دم چه کسانی هستند، ابتدا باید نحوه تعیین طبقات ارث را مشخص کرد.

 

['Nika]

ترتیب ارث از طبقه اول تا سوم که گفتیم مشخص می شود با این توضیح که اگر یک نفر از طبقه اول باشد طبقه بعدی ارث نمی برد. مثلاً اگر فرزند متوفی و برادرش در میان اولیای دم زندگی کنند، چون فرزند او از طبقه اول محسوب می شود، این امر مانع ارث بردن برادرش می شود. و در این صورت تنها پسر او ولی دم است و می تواند تصمیم بگیرد، پس تنها او دارای حق قصاص می باشد.

 

['Nika]

در صورتی که وراث نسبت به اخذ گواهی حصر وراثت اقدام کنند، چون نام تمامی وراث در گواهی انحصار وراثت ذکر شده است، و این روش، راهی برای مشخص کردن این موضوع است که اولیای دم چه کسانی هستند و ولی دم کیست.

 

['Nika]

با این حال، گواهی وراثت تنها راه برای تعیین وارث نیست و دادگاه ممکن است اولیای دم را به روش های دیگری شناسایی کند.

 

['Nika]

منظور از اولیای دم چه کسانی هستند؟

وقتی شخصی کشته می شود، ورثه او به خاطر حرمت خون مقتول انتقام می گیرند یا دیه دریافت می کنند. این ورثه که قانوناً دارایی متوفی را به ارث می برند، به عنوان ولی دم یا اولیای دم متوفی شناخته می شوند.

 

['Nika]

از نظر لغوی ولی و اولیاء به معنای رهبر یا کسی است که کار شخص دیگری را به دست می گیرد. و دم به معنای خون همان شخص است.