فایل شده [اِی سَهَندیم"ترکی"] اثر«ممد صنوبر کاربر انجمن رمان بوک»

[ممد صنوبر]

نام اثر : منظومه ای سهندیم ( به زبان ترکی )

نام شاعر : ممد صنوبر

قالب شعر : مثنوی

ژانر شعر : عاشقانه ،عارفانه و تراژدی

ویراستار: @TOKYO

کپیست: @شاهدخت

مقدمه :

اِی سَهَندیم آن مَراغه بیر نَظَر اولسون سَنه
آغلادون شاها مَنه بیزلَر قَدَر اولسون سَنه

معنی :

ای‌کوه سهند من آن شهر مراغه نظری بر تو باشد بخاطر اینکه ای‌شاه کوهان تو گریه می‌کنی و اشک می‌ریزی تا قدرت و دستگاه آن شهر و مردمان آن به سوی تو باشد در کل کوه سهند بخاطر بی‌توجهی مردمان شهر مراغه دارد غصه می‌خورد و می‌خواهد بگوید به طبیعت توجه کافی داشته باشید و قدر این نعمتی که خدا به شما داده است و بدانید.

بیر هونَر چَحدی اونو حِیرَدی آن گان سَروریم
آلاهمدی دونیالار چوخ ایستَرَم جان سَروریم

معنی :

با یک فنون عالی و خاص خداوند بزرگ و متعالی که جان و روحش را در ما دمیده است. آن‌را نقاشی کرده و او سرور من است و بیشتر از هر چیزی او را دوست دارم و می‌ستایمش.


چیخدلار قشلار او داغَ بی عَظیمَت جُردلَر
حِیرَتا بیلدون چه واردی نام اَسلان جُدولَر

معنی :

آن‌مردم شهر مراغه به بالای کوه رفتند و ناگهان عظمت خدا را در آن دیدند که چگونه و به بهترین شکل آن را خلق کرده است و از توصیفات کوه سهند می‌توان به شیری تشبیه کرد که دارای جایگاهی بزرگ است.


او دانشماخدا توتولدی دیلَریم اِی صاحِبا
مُهلَتون یوخدو چه هِش واردی سَنوندَ شاهِدا

معنی :

من بخاطر حیرتی که از کوه سهند دیدم زبانم بند آمد. ای‌خدا من که ابدی نیستم در این جهان و تو پایداری و من می‌خواهم بگویم که کوه سهند ریشه‌ای هزار سال دارد و می‌خواهد بگوید که خداوند اگر بخواهد یک چیز را بادوام و ازلی نگه می‌دارد یعنی نشان دارد به زندگی آخرت در آن جهان.



مَن دییَندَ آن سَهَندیم بیر جُزَلیه اولدیوپ
قاخجنان چه او دوداخلار اوزلَری چوخ اوپدیپ

معنی :

من وقتی که به تو می‌گویم که کوه سهند بخاطر زیبایی طبیعتش آدم را محو خویش کرده و کشته بر جای گذاشته ( مدهوش خویش نموده ) اگر مثال یا تشبیهی در این مورد باشد گویی یک انسان با انسان دیر روبوسی می‌کند و او مسـ*ـت و خوشحال می‌شود می‌توان اشاره کرده.

 

[mobina01]

با سلام.
شاعر عزیز، ضمن خوش‌آمدگویی و سپاس از انتخاب انجمن رمان بوک برای منتشر کردن آثارتان خود؛ خواهشمندیم قبل از منتشر اشعار خود، قوانین زیر را با دقت مطالعه کنید.
[قوانین ساب اشعار در حال تایپ]

پس از گذشت پانزده پست، در تاپیک زیر درخواست نقد شورا دهید:
[تاپیک جامع درخواست نقد اشعار]

بعد از ایجاد تاپیک نقدر شورا برای اشعارتان، می‌توانید در تاپیک زیر درخواست تگ بدهید:
[درخواست تگ مجموعه اشعار رمان بوک]

پس از ارسال پانزده پست می‌توانید درخواست جلد برای اشعار خود دهید:
[تاپیک جامع درخواست جلد دلنوشته و اشعار]

در صورتی که نمی‌خواهید به نوشتن اشعارتان ادامه دهید و یا سوالی دارید در تاپیک زیر اعلام کنید:
[تاپیک پرسش و پاسخ تالار شعر]

اگر اشعارتان به پایان رسید در این تاپیک اعلام کنید:
[اعلام پایان اشعار کاربران]

شاعران دقت کنند در صورتی که دو ماه تاپیکشان آپدیت نشود تاپیک بسته می‌شود.

با آرزوی موفقیت شما
[ مدیریت تالار شعر]​

 

[ممد صنوبر]

جولَرون چیخد او داغَ بیر جُزلدی مَنظَرَ
آسماندا چوخ یاخار آگلار مَنی او دَدَّرَ

معنی :

گل‌های کوه سهند باز شده‌اند و منظره‌ای زیبا در محیط آنجا حاکم است و باران آسمان می‌بارد بخاطر من بخاطر درد من چون من هنوز نقاشی‌های خداوند را که به این زیبایی کشیده شده است قدرش را نمی‌دانم آسمان بخاطر این حواس پرتی من مشغول گریه کردن منظور همان باریدن باران می‌شود.

بیر خوش اخلاقدی آداملار او سَنون ساکیندَدی
بیز گوناخ اولدوخ عَجَب مِهر و وَفا پایَندَدی

معنی :

و در نزدیکی کوه سهند آدم‌هایی زندگی می‌کنند که خوش اخلاق و مهمان نواز هستند، و ما مهمان خانه‌ی آن‌ها می‌شویم و مهر و وفا در آن‌خانه پایدار است.

بال چرح ییدیم سَنون قولَندَ بی چِف ساخلادم
چوخ اویَهدَ یات اِی مِنتدَ بیر مال تاخلادم

معنی :

و من در بالاترین قله‌ی تو مشغول خوردن لقمه‌ای از بال و کره می‌شوم و به قدری لذت بخش است، که انگاری من یک ملکی را فروخته‌ام و از آن سودی را حاصل من شده است.

عاشق اولدوم مَن سَنه گزلار سَنی آی جُردیلَر
دیدیلَر حیرَدیدی ماتَم, عَجَبدَ سُودیلَر

معنی :

من عاشق تو شده‌ام ای‌کوه سهند و دختران روستا وقتی تو را دیدن گفتند که عجب کوهی, عجب قد و قامتی در این کوه ساکن است و آن‌دختران‌هم عاشق تو شده‌اند.

او سَنون قامَدَ بیر دوشان بَتَردَن اوینیای
گودارون اوندا نَظَر وار او اویَهدَن اوینیای

معنی :

در اطراف آن کوه سهند یک‌خرگوش زیبا و بازی گوشی در حال بازی کردن است و گرگان تو وقتی آن خرگوش را می‌بینند می‌خواهند او را بگیرند و خرگوش تا پای جان می‌دود تا از آن گرگ‌ها فرار کند.

 

[ممد صنوبر]

اِی سَهَندیم اومتون جُردی مَراغه چوخ دولار
مَن دییَندَ قودرتون داشلار عَجَب دریا قاتار

معنی :

ای‌سهنده من امت و مردمان شهرهای دیگر دیدند که مراغه بسیار با‌ارزش و بااستقامت است چون من وقتی که از قدرت تو می‌گویم مثل آن است که سنگ هایی زیر دریا هستند، و در آنجا غوغایی را به پا می‌کنند.

سوزلَرون گارلار اَییدَی اِی چه مولچون صاحبی
بیردَنَ داغون چه واردی قُلَسی چوخ نِعمَتی

معنی :

ای‌خدای من ای‌صاحب کوه سهند و شهر مراغه حرف‌های تو برف‌ها را ذوب می‌کند و من اگر بخواهم چیزی را بگویم از کوه تو یعنی سهند نام می‌برم که نعمت‌های زیادی در آن وجود دارد، از جمله برف که با ذوب شدن آن رود صوفیچای به وجود می‌آید منظور خداوند با قدرت خود به کوه سهند دستور می‌دهد که برف‌هایش را ذوب کند و رودی بنام سوفیچای به وجود آورد به‌خاطر همین که می‌گوییم کوه سهند دارای نعمتی است که خداوند داده است.

چِشمَسی آخدی بشَهرَ نَعَجَب جولاندادی
سو وِرَی, سیراب اِلَی اوندا مَنیمدَ موهلَتی

معنی :

با ذوب شدن برف‌های کوه سهند آب روانه می‌شود که بسیار جولان و خودنمایی می‌کند و ما از آن آب استفاده می کنیم به زندگی خود ادامه می‌دهیم و اگر این آب نبود ما زنده نمی‌ماندیم

سوز دییَندَ بالد هِی مَحشَر بیانون سِجدَسی
شُهرَتودَ وارد اِی ماتَم جییبدی مَقنَسی

معنی :

ای‌خدا ای‌پروردگار من وقتی که تو حرف می‌زنی بسیار شیرین است و باعث می‌شود من به سجده بروم و از شهرت و آوازه‌ی تو من حیرت و حیا می‌کنم بخاطر بزرگی و عظمت تو از گناه دست بر می‌دارم.

حیبَتوندَ گای یاغب جُردی جَماعَت حِیرَتا
اوینیب شادّوخ اُلوپ چَرخ و فَلَک بیر خالقا

معنی :

قله‌ی کوه سهند از این همه بارش برف حیرت می‌کند و جماعت هم وقتی می‌بیند در مات و مبهوت می‌ماند و بخاطر این‌نعمت شادی می‌کنند و می‌رقصند و زمین هم بخاطر آبی که از کوه سهند می‌آید و آن را سیراب می‌کند. بسیار خوشحال است و عین جماعت می‌ماند.

 

[ممد صنوبر]

بیر سَنه دیدم چه مَن او آلاهون غوغا اِلیوپ
چوخ چَچیپ رَنگِ هونَر دیوانه شِیدا اِلیوپ

معنی :

من زمانی که به تو می‌گویم آن خدا آن ایزد بزرگ چه غوغایی را در شهر مراغه کرده است. آن کوه سهند‌ را نقاشی کرده و در اطرافش نعمت‌های زیادی‌هم داده پس شکر‌گذار او باشیم.


رَقصِ حِیران چوخ اولار سَندَ عَجَب حِیوان تاپار
اون ایلان واردی بیجاخدا دیشلَری سانجار باتار

معنی :

رقص و شادی در حین مات و مبهوت بودن در کوه سهند بسیار است، چون حیوانات زیادی‌هم در آنجا زندگی می‌کنند و امر و معاش می‌کنند مثلا اگه بخوام مثال بزنم دَه نوع مار در اطراف کوه سهند هستند که سمی و زهر آلودند و انسان را از پای در می‌آورند.

معنی :

روح پاچون بیر نَظَر واردی بشَهرَ
چوخ سووَندَ بیر سَحاب باخدی بشَهرَ

معنی :

ای‌کوه سهند ای‌قامتی که توسط خداوند نقاشی شده. ای‌روح پاک تو به این شهر مراغه نظری دارد و تو وقتی با‌محبت به این شهر نگاه می‌کنی ابری پدید می‌آید و بارش باران یکی از لطف‌های توست.


منزلَدَّ بیر عَظیمَدَ عَجَب دونیا گالپ
او نَمادَ صاحبان شوهرَت گاتپ

معنی :

ای‌کوه سهند جایگاه عظیم تو در همه‌جا پیچیده است و به قدری زیاد است که همه‌جا فقط نام تو را به زبان می‌آورند و استان آذربایجان شرقی فقط به عشق تو مانده است.


اِی جَهانیم سَن بیلرسَن او سَهَندیم نینیور
بیر هونَردَ او قَلَم شاهد به مَستان جولویور

معنی :

ای‌جهان من، می‌دانی سهند چه‌ها می‌کند چه آشوب و غوغایی به پا می‌کند بله درست فهمیدی آن هنرمندی که آن را کشیدی است. انسان‌ها را به حیرت و مستی در آورده چون رود صوفیچای یکی از اعجاب آن‌کوه است.

 

[ممد صنوبر]

اِی سَهَندیم چوخ گوزَل گارلار نُمایان اولدلار
اون پَته شیریندلَر مُلکِ قَضایَ چیخدلار

معنی :

ای‌سهند من برف‌های تو به زیبایی نمایان می‌شود و اگر بخواهم از زیبایی‌های تو بگویم می‌توان به جعبه‌های عسل اشاره کرد که به صورت ده عددی کنار‌هم قرار گرفته‌اند و انگار وقتی از کوه بالا می‌رویم گویی داخل بهشت شده‌ایم چون به قدری نعمت در آنجا وجود دارد.

چیخمادم مَن اِی جوزَل داغیم سَنه
اولمادی فُرصَت عَجَب قالماز مَنه

معنی :

ای‌کوه من عذر خواه تو هستم که برای اولین بار من از تو بالا نرفته‌ام چون فرصتی ندارم که از چشم‌انداز‌های تو دیدن کنم مرا ببخش.

بیر وَفادَ چولَرون جولَر آچپ
یِلَرون اَسدی عَجَب ماتَم آتپ

معنی :

ای‌کوه سهند وفاداری تو برای مردم و خدا این است که گل‌هایی را در اطراف خود می‌رویانی و به نسیم دستور می‌دهی که آن‌ها را نوازش کند، از بس مهربان هستی و حیرت مرا چند برابر می‌کنی.

او آدام اودو آشیقد سازلار بیردَن چالار
سوزلَری غَمدی بیلیرسَن هِچمین جونَر گالار

معنی :

ای‌کوه سهند در قله‌ی تو همیشه آشق ( کسی که در حال نواختن ساز است ) در حال ساز زدن است و او از عشق تو می‌نوازد و حرف‌هایش غم است و می‌گوید که این دنیا ماندنی نیست و همه خواهند مرد.

مَن بشَهرَ او دیلیم دیدی چه یوخد صَبر وار
مَردوموندَ عِشق وار حاجَت نَسیمدَ نهر وار

من به شهر مراغه گفتم که همیشه صبر و استقامت در وجود شما هست و مردمانت دارای عشق و وفاداری هستند و اگر مثالی بخواهم بزنم آرزوی آن‌ها مانند نسیم رودی است که هر از گاهی نوازش می‌کند.

 

[ممد صنوبر]

توربَتون ساقی اولار ناب و شَرابی او وِرَی
مَحشَرون نامی سالار داغلار بسِلَّر او جِدَی

معنی :

ای‌شهر مراغه توربت تو مانند ساقی می‌شود که یک شراب نابی را به ما می‌دهد منظور همان درخت‌های انگور هستند که در شهر مراغه وجود دارند و محشر و نام تو مانند سیلی است که در کوه تو وجود دارد منظور تشبیه شده به آتش فشان نیمه‌فعال کوه سهند.

شوهرَتون آوازَدی هام سَنون عِشقوندَدی
او زَمان داغ سَهَند دیلَّر عَجَب ماتَمدَدی

معنی :

ای‌کوه سهند نام و آوازه‌ی تو همه جا پیچیده است و به قدری مشهور هستی که همه در مات تو مانده‌اند و می‌خواهند تو را ببینند.

فیجّلَر پایَندَدی چوخدو سَنوندَ اِی عَظیم
دولتون شَقُل القَمَر سوزدَ گزلدی او چَریم

معنی :

ای‌کوه سهند فکرها همیشه پاینده هستند، بخاطر عظمت تو چون تو باعث می‌شوی یعنی چشم‌انداز های تو کاری می کند که دولت و شهر تو گویی کار‌های عجب و غریب عین شقل‌القمر بکنند چون خداوند چیز‌هایی که در مورد تو گفته است را باید با طلا نوشت.

بُزلارون سودَّر وِرَی اَدّی عَجَب یاخلی دونو
بیر صلاحَ مَن دیدیم یوخدو مَنه یاخج اونو

معنی :

ای‌کوه سهند بز‌هایی که در اطراف تو مشغول چرا هستند شیر و گوشت‌های مقوی و خوبی برای مردمانت می‌دهند و اگر من خواهم بگویم صلاح می‌دانم که به غیر از بز‌های تو از هیچ بزی تغزیه نکنم.

لُطفِ حِشمَت بال جوروب آیلای جوزَلدی او جان
جولَرین شَهدین ایچیپ اولدو طَلا وُ بیر تان

معنی :

لطف حشمت ( محبتی که خدا برای ما داده ) در کوه تو زنبور‌هایی را دیده است که شهد گل را می چشند و از آن عسل تهیه می‌کنند و این یک پوئن مثبت در کوه تو است که باارزش و زیبا جلوه داده است.

 

[ممد صنوبر]

اِی سَهَندیم آز قالب عُمروم چه یوخدو بیر قَدَم
سَن تان او آلاه مَندَ چه یوخدو او عدم

معنی :

ای‌سهند من عمر من هرلحظه در حال گذر است و پیر می‌شوم و دیگر هیچ توانی نخواهم داشت از تو خواهشی دارم که خدا را خوب بشناسی چون من بنده ذلیل شده‌ای هستم و هیچ اراده‌ای دارم که او را بهتر بشناسم.

دونیان آی او جوناه بیردَن قاتار تِزدَن یالان
سوزلَری شیرین جَلیب اَما جوروپ هِشزاد گالان

معنی :

دنیا فانی را آن دروغ از بین برده است و هیچ‌چیز از درستی باقی نمانده است شاید حرف‌های دروغ شیرین به نظر می‌رسد ولی همه آن‌ها هیچ و پوچ است.

دوسلارم بیردن ایتیپ مَندَ چه یوخ تِزدَن جِدیپ
بلمَدیم ضَربَ ورپ دالدان عَجَبدَن او بیتیپ

معنی :

آن دوست‌های ناباب مرا رها کرده‌اند و رفته‌اند و از پشت به من ضربه زده‌اند و با چاقو پشت مرا دریده‌اند پس ای‌انسان مراقب انسان‌های دروغگو باش.

بوشلادم سیزدَن سورا آلاهد اِی دوستوم نَهان
حِشمَتون یاوَر گالار اِی صاحِبِ مَشرِق زَمان

معنی :

من از شما ای‌دوستان ناباب ای‌انسان های‌دروغگو و فریب‌کار که رهایم کردید و رهایتان کردم به خدا روی آوردم چون او صاحب مشرق جهان است و همه حکم فرمای او هستند و او پنهان است چو اگر خود را نشان دهد همه از حیرت می‌میرند.

بیر دوشاب جومله دییپ قورآند اِی عاقل آدم
سوزلَری گو*هَردَ اِی شاهد جروپ چوخلار بادام

معنی :

او یک کتابی را نوشته است بنام قرآن که جمله هایش شیرین هستند عین شیره انگور و به قدری با‌ارزش است که مانند بادام که در وجودش یک هسته‌ای پنهان است و تنها شاهد و انسان عاقل می‌داند چه است.

 

[ممد صنوبر]

دیمَدیم ماهیر اُلوپ او روزگار بیردَن خَراب
اینجیدیپ چوخدان سَنی لاکن چَسافَت او خَلاب

معنی :

آن روزگار ماهر شده است و روز به روز خراب و خراب‌تر می‌شود و همیشه ما را اذیت می‌کند و همه جا رو کثافت عین مرداب‌هایی که آب در آن ماده است و بوی بدی می‌دهد.

حیرتا دلَّر دییپ دونیا یالانان دونیادی
صاحبا مَسلَک بلیپ جونَّر اولانان اوینادی

معنی :

ای‌حیرتگر ( انسان ) تمام کسانی که سخنور هستند گفته‌اند که این‌دنیا نمی‌ماند و دروغ همیشه در این جهان پاینده است ای‌صاحب ای‌خدایی که دینی را به وجود آورده‌ای تو گفته‌ای که جهان وقتی پیدا شد و به وجود آمد همیشه در حال بزم کردن بود و می‌رقصید از حیرت و بزرگی تو.

رَحمَتون سوزدو وَلی هِچیم جُروپ ماتم اُلوپ
قولَلَر آتَشفیشان بیردَن قاتشماخدا قالیپ

معنی :

رحمت تو همیشه عین باران در حال ریختن است ولی هیچ ک.س نمی‌داند و حیرت نمی‌کند. کوه وقتی رحمت تو را می‌بیند از ماتم مواد مذابی را از درونش به بیرون می‌ریزد کوه تو را فهمیده است ولی ما هنوز نه.

می وِیَن بیز چور چوخخ نابِ شرابِ اَطلَسی
ناگهان اُلدوخ چه وای جُردوخ صَفایِ مَحکَمی

معنی :

ای‌ساقی ای‌کسی که به ما شراب می‌دهی ما کور هستیم و خلقت خدا را نمی‌بینیم به ما شرابی ناب بده و زمانی که ساقی به ما شراب اطلسی داد ناگهان مسـ*ـت شدیم و خلقت وجود جهان را دیدیم.


لیذتا اِی جوز گَرَ دیوانَلَر صَف بالیپ
جامه لَر هام چَسیف شَر و قیامَت یاندیپ

معنی :

ای‌لذت دینای معنوی ای‌چشم سیاه ( حوری ) دیوانگان تو در یک صف ایستاده‌اند ولی همه آن‌ها کثیف هستند و در دنیای مادی خود را در لجن زارها انداخته‌اند و همانا در روز قیامت سوزانده خواهند شد همان کسانی که ادای مؤمن بودند می‌کردند و از حوری بهشتی حرف می‌زدند ولی آن‌ها بدانند که تنها خدا برای ما می‌ماند.

 

[ممد صنوبر]

اِی سَهَندیم آغلادم یِردَن جُرورسن سَن مَنی
بیر جونهدا قالمشام گنج فزانه بیر سَنی

معنی :

ای‌سهنده من من مشغول گریه کردن و تو مرا می‌بینی از بالا که در یک گناهی مانده‌ام و تو یک گنج هستی و گریه من برای این است که نمی‌توانم تو را به دست آورم.

دولتِ عشقوندَ بیر جولَر بَهارَ نَقشَلور
تا چیخا آن مَنظَرَ نَقاشلَر چوخ بیلَنور

معنی :

دولت تو ( کشور ایران و شهر مراغه ) هر لحظه نقشه‌ای کشیده است تا بهار بیاید و گل‌های تو بروید و آن منظره زیبایی که تو را به گنج تشبیه کرده است خود را نشان دهد و آشکار شود.

مَن جزومندَ هِچزاد جُردوم ولی اِی صاحبان
قالدم ای نَغزِ هونَر سیخدم اویهدن شاهدان

معنی :

من با چشمان خودم ای‌صاحب کوه سهند ( خداوند ) ندیدم ولی من مانده‌ام و قلبم هر لحظه از نغز این همه زیبایی به تنگ آمده‌ای خدا.

شَربَتی دینَن سووَی یوخسوز آداملار بابَتی
چوخ وِرَی داغه سَهَند بیر بَلَسی بال عادَتی

معنی :

شربتی که از وجود تو استخراج می‌شود ( آب مایه‌ی حیات ) از دین و ایمان می‌توان فهمید نه انسان‌های جاهل و ندانسته.
و نفهم و کوه سهند چیزهایی می‌دهد مانند اینکه تو هر روز لقمه‌ای از عسل می‌خوری چون بسیار لذت‌بخش است.

مَن آشیق قولَندَ بیر جُردوم بیازدان آغلیر
صُحبَتا چوخدان اوشاق یِردَن اَجَلدَن بالیر

معنی :

من در قله تو یک نوازنده و آشق دیدم که هر لحظه گریه می‌کند چون او از زمان بچه‌اش می‌گوید که دیگر مرگش فرا رسیده و این زیبایی خدا را ندیده است.