تاریخ ایران تاریخ شهر ری

[soheill]

همچنین مؤلف کتاب هفت اقلیم می‌نویسد: "در بنای شهر ری اختلاف بسیار کرده‌اند. بعضی برآنند که ری را «راز بن اصفهان بن فلوح» بنا کرده و برخی گویند «راز بن خراسان» ساخته و بعضی نقل می‌کنند هوشنگ پسر کیومرث پادشاه افسانه ای ایران. و کسانی هم روایت می‌کنند کیخسرو پسر سیاوش." همچنین می‌گویند ری شهری است که پیروز پسر یزدگرد بنا کرد و آن را رام‌فیروز نام نهاد.

 

[soheill]

در فرهنگنامه دهخدا آمده‌است: بانی ری، «راز بن فاروس پسر لواسان» و به قولی «شیث بن آدم» است. عده‌ای نیز بنای ری را به (روی) از فرزندان نوح یا «ری بن بیلان بن اصفهان بن فلوخ» نسبت داده‌اند. ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه ساخت شهر ری را به پیروز پسر یزدگرد شاه ساسانی نسبت می‌دهد، که خود این نام را بر این شهر می‌گذارد.

 

[soheill]

نام ری در متون پیش از اسلام

نام ری در کتیبه‌های هخامنشی و منابع یونانی به صورت رگ‌آ (Rega) و رغه (Rege) آمده‌است. سلوکیان به ری، آریا (Erya) و ارویا (Eroya) و اشکانیان «آرشکیا» می‌گفته‌اند.

 

[soheill]

ری پیش از اسلام

ری در دوران پیش از اسلام، مرکز بزرگ دینی زرتشتیان بوده و به وسیله مدیران موبد نوعی حکومت دینی نظیر واتیکان در آن وجود داشت و به‌طور کلی ری در دوران مادها و هخامنشیان و حتی قبل از آن نیز شهری مقدس به‌شمار می‌آمد.

 

[soheill]

قرار گرفتن ری در مسیر جاده ابریشم که از آنجا به همدان می‌رفت علاوه بر جنبه مذهبی، اهمیت بازرگانی نیز به ری می‌داده‌است، لذا مردم ری عموماً بازرگان و تاجر پیشه بوده‌اند.

 

[soheill]

کتیبه فتحعلی شاه قاجار

 

[soheill]

ورود آریایی‌ها در حدود هزاره دوم پیش از میلاد به ری و استقرار شعبه‌ای از آن‌ها در مسیر حرکت خود به شمال و غرب، آثاری از خود بر جای گذاشته که شواهد آن به صورت کوره‌های سفال پزی در کهریزک و نیز در سال ۱۳۷۳ در تپه معمورین در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی به دست آمده‌است، پس از ورود آریایی‌ها که مهم‌ترین آن‌ها مادها و پارس‌ها بودند و درآمیختن آن‌ها (مادها) با بومیانی که پیش از آن‌ها در این سرزمین مستقر بودند، این منطقه نیز در تقسیم‌بندی مادها به رماد رازی یا راگا، راگس که در جنوب تهران قرار داشت قرار گرفت .(۷۲۰–۵۵۰ ق. م) با پیروزی کوروش بر جد خود آژدهاک در سال (۵۵۰ ق. م) پایه‌های اولین امپراتوری بزرگ جهانی پی‌ریزی شده که مدت دو قرن تا سال (۳۳۰ ق. م) دوام یافت.

 

[soheill]

این امپراتوری علاوه بر سرزمین‌های واقع در محدوده حکومت ماد از شرق تا سند، غرب تا آسیای کوچک را نیز در بر می‌گرفت، در تقسیم‌بندی داخلی تغییرات چندانی نسبت به دوره ماد داده نشد و ایالات مادی همچنان با همان نام بر جای ماندند در این دوره این منطقه در محدوده (رک) قرار داشته‌است. در بند ۱۲ از ستون ۱ متن پارسی باستان کتیبه بیستون آمده‌است:

داریوش شاه گوید: پس از آن، (فرورتیش) با سواران کم گریخت، سرزمینی (ری) نام در ماد سو روانه شد…

در بند ۱۱ ستون ۳ متن پارسی باستان بار دیگر از ری نام برده می‌شود.

داریوش شاه می‌گوید: پس از آن من سپاه پارسی را از ری نزد ویشتاسپ فرستادم…

 

[soheill]

اسکندر مقدونی در تعقیب داریوش سوم از راه همدان به ری وارد شد و ویرانی‌ها به بار آورد. پس از مرگ وی، فتوحاتش به دست سردارانش تقسیم شد و در این میان سلوکوس سردار نامی او با غلبه بر آنتیگون قسمت اعظم آسیای غربی را تصرف نمود و سلسله سلوکی را در سال (۳۱۲ ق. م) تشکیل داد.

 

[soheill]

در عهد سلوکیان، در ری زلزلهای شدید روی داد، شهر بر اثر این زلزله ویران شد و سلوکوس اول (بین سالهای ۳۱۲–۲۸۰ قبل از میلاد) شهر را دوباره ساخت و نام زادگاه خود اورپس را بر آن نهاد، به همین خاطر در دوران سلوکیان از شهر ری به نام اورپس در تاریخ یاد می‌شود.