تاریخ ایران تاریخ شهر شاهرود

[جک_اسپارو(:]

شاهرود مرکز شهرستان شاهرود در استان سمنان است. شاهرود تقریباً در میانهٔ راه تهران–مشهد می‌باشد به‌گونه‌ای که فاصلهٔ آن از تهران ۴۱۲ کیلومتر و از مشهد ۵۱۱ کیلومتر است.[۵][۶][۷] مردم شاهرود به زبان فارسی با گویش شاهرودی سخن می‌گویند.

 

[جک_اسپارو(:]

کشور
ایران
استان
سمنان
شهرستان
شاهرود
بخش
مرکزی
نام(های) پیشین
شاه‌رودان[۱]
مردم
جمعیت
۲۰۸۲۴۹(دی۱۴۰۳) [۳]
جغرافیای طبیعی
ارتفاع
۱۳۴۵ متر از سطح دریا
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه
۱۴٫۸[۲]
میانگین بارش سالانه
۱۵۶ میلی‌متر[۳]
اطلاعات شهری
شهردار
محسن احمدی[۴]
ره‌آورد
آب‌نبات، انگور، برگهٔ میوه، نان تفتان و نان کاک
پیش‌شمارهٔ تلفن
۰۲۳
وبگاه
شهرداری شاهرود
شناسهٔ ملی خودرو
ایران ۹۶ ج، ص، ط
کد آماری
۱۵۴۷

 

[جک_اسپارو(:]

شاهرود به‌دلیل دربرداشتن آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی و بایزید بسطامی و ابن یمین فرومدی و ... ، مهد عرفان ایران لقب گرفته‌است.[۸]

 

[جک_اسپارو(:]

وجه تسمیه
شهر شاهرود رودی ندارد. در دوران قاجار، آسان‌ترین راه بین پایتخت و مرکز ایل قاجار در استرآباد، مسیر بسطام بود، زینرو شاهرو را در مجاورت در اول جاده کوهستانی ساختند. به سال ۱۳۵۸، به دلیل حذف نام شاه، نام شاهرود به امام شهر تغییر یافت، اما بعدا با رای مجلس، دوباره به شاهرود تغییر یافت. [۹]

 

[جک_اسپارو(:]

موقعیت
شهرستان شاهرود ۵۱۴۱۹ کیلومتر مربع مساحت دارد و جمعیت مرکز این شهرستان براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۵۰۰۰۰ نفر است.[۱۰][۱۱] راه‌ها و جاده‌های شاهرود به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر مشهد، بسیار پرتردد است. این شهر از شمال به شهرهای آزادشهر، علی‌آباد، رامیان و گرگان در استان گلستان، از شرق به شهرهای سبزوار و بردسکن در استان خراسان رضوی و شهر میامی در استان سمنان، از جنوب به شهر طبس در استان خراسان جنوبی و شهر خور در استان اصفهان و از غرب به شهر دامغان در استان سمنان محدود می‌شود.

 

[جک_اسپارو(:]

شاهرود بزرگ‌ترین و سرسبزترین شهر استان سمنان است. به گونه ای که وقتی در تک تک خیابانهای آن قدم می‌زنید یا رانندگی می‌کنید انبوه درختان دو طرف همه خیابانها را فرا گرفته‌است. شاهرود شهری چهارفصل نیست و در همه فصول سرسبزی و آب و هوای خنک و سرد دارد و میزان بارش نسبتاً پایینی دارد گرچه قطعاً در فصول پاییز و زمستان دمای هوا پایین‌تر و میزان بارش نسبتاً کم است و درختان منطبق فصل هستند. شاهرود در نزدیکی جنگل سرشناس ابر قرار گرفته‌است.

 

[جک_اسپارو(:]

پیشینه تاریخی
ظاهراً کهن‌ترین نام شاهرود در وندیداد اوستا در کنار اسامی شانزده سرزمین آریایی آمده و از چخره به‌عنوان سرزمین چهاردهم پس از نام بردن از راگا (ری) و ورنه (گیلان) آمده‌است. مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد شاهرود یکی از شهرهای مهم چهاردهمین ایالت تاریخی، «چخره» (از تقسیمات شانزده‌گانهٔ اوستایی در دوران باستان) بوده[۱۶] که در دامنهٔ جنوبی رشته‌کوه البرز، توسط آریایی‌ها بنا نهاده شده‌است.

 

[جک_اسپارو(:]

برخی پژوهندگان واژهٔ چخره را شکل ابتدایی شاهرود دانسته‌اند.[۱۷] به زبان اوستایی چخرو-ایتی به معنی چرخ پیشه و چخرو-وَتی به‌معنی دانای چرخ است. این دو شکل اوستایی، حاوی نام شاهرود هستند. این محل نیز گذرگاه ورود آریایی‌ها و به‌ویژه پارت‌ها به فلات ایران بوده‌است. آنچه مسلم است ارتفاعات و بلندی‌هایی که اطراف شهر در جوار رود شاهرود واقع هستند، بخاطر امنیت بالا، نظر ساکنان اولیه و مهاجران را به خود جلب کرده و بدین ترتیب هسته مرکزی و اولیه آبادی‌هایی همچون شاهرود در میان قله‌ها شکل گرفته‌است.

 

[جک_اسپارو(:]

اشکانیان
قدمت تاریخی سکونت درمنطقه شاهرود بر اساس گمانه زنی‌های باستان شناسان و حفاری‌های به عمل آمده به هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد.

 

[جک_اسپارو(:]

آثار به دست آمده درحفاری تپه بلوار خودگواهی بر این مدعاست هستهٔ اولیهٔ شهر به‌منظور دفاع در برابر مهاجمان، بر فراز تپه‌های کم‌ارتفاع دامنهٔ کوه‌های شمالی و غربی رود بزرگ این منطقه بنا شد که به جهت بزرگی این رود، به‌تدریج نام شاهرود را به خود گرفت و همراه با برقراری امنیت، رشد و توسعه یافت، به‌طوری که در کنار صددروازه، پایتخت اشکانیان که به باور بسیاری از پژوهشگران محل کنونی شهر دامغان است، در شمار شهرهای معتبر پارتی درآمد.