آموزشی تشبیه بلیغ

[BALLERINA]

گفتیم تشبیه دارای چهار پایه است.

مشبه
مشبه به
وجه شباهت
ادات تشبیه

اگر ادات و وجه شباهت از یک تشبیه حذف شود به آن تشبیه بلیغ گوییم.

 

[BALLERINA]

نمونه:

تو دِی ماهی و آن دلبر بهار است
رسیدن۫تان به هم دشوار کار است

فخرالدین اسعد گرگانی​

در مثال بالا دو تشبیه داریم که در هر دو ادات و وجه شباهت حذف شده است و مثال دارای دو تشبیه بلیغ است.

 

[BALLERINA]

در تشبیه اول شاعر مخاطب خود را به دی ماه تشبیه کرده است و وجه شباهت آن را نیاورده است. از مشخصات بارز دی ماه زرد بودن و پائیزی بودن و یک حالت مرگ را در خود به خواننده واگذار کرده است و این ابهام در شباهت و اجبار به تفکر یک زیبایی خاصی به شعر داده است.

 

[BALLERINA]

اصل تشبیه اول : تو مثل دی ماه رنگ پریده و زرد هستی.
اصل تشبیه دوم : آن دلبر مثل بهار سر سبز و شاد است.

 

[BALLERINA]

تشبیه بلیغ دو نوع است:

1 ـ تشبیه بلیغ غیر اضافی
2 ـ تشبیه بلیغ اضافی​

غیر اضافی: (استنادي)

گاهی اوقات ادات و وجه شباهت حذف می شوند بدون اینکه جای مشبه و مشبه به عوض شود که به آن تشبیه بلیغ غیر اضافی می گوییم.