آموزشی تعریف انشا در اصطلاحِ ادبیّات به چه معنی است

[Mahi.otred]

در اصطلاح ادبیّات ، انشا عبارت است از : نگارش جملات و عباراتی که افکار نویسنده را به صورت روشن و زیبا بیان کند ، که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوش آیند و مطلوب باشد.

 

[Mahi.otred]

تعریف انشا و هدف از تدریس آن:

ـ انشا در لغت به معنی ایجاد ، پرورش ، ابداع و خلق کردن است.

آنچه را که امروزه فنّ انشا گفته می شود از نخستین معنای آن«ایجاد» گرفته شده است.

ـ یعنی انشا به معنی ایجاد کلام ، سخن و نگارش آن است و معادل فارسیِ انشا«دبیری» است که به معنی منشی گری و کتابت می باشد و دبیری فنّی است که انسان به وسیله آن می تواند محتویات خود را روی کاغذ بیاورد.

ـ تعریف علمی انشا:

انشا یعنی درست اندیشیدن درباره ی موضوعی و آن را روی کاغذ پیاده کردن است .

ـ تعریف انشا در اصطلاحِ ادبیّات به چه معنی است؟

در اصطلاح ادبیّات ، انشا عبارت است از : نگارش جملات و عباراتی که افکار نویسنده را به صورت روشن و زیبا بیان کند ، که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوش آیند و مطلوب باشد.

 

[Mahi.otred]

انشا از نظر لغوی :

انشا در لغت به معنی آفریدن ، آغاز کردن و از خود چیزی نوشتن است و در اصطلاح ادب پارسی انشا نویسی عبارت است از :

بیان خاطره ها ـ پندارها ـ خیال ها ـ احساس ها ـ عقیده ها ـ مشاهده ها و اندوخته های فکری و ذهن از راهِ نوشتن .

ـ برای نویسنده ویژگی هایی بر شمرده اند که برخی از آنها فطری و ذاتی و برخی دیگر اکتسابی است .

ـ انشا نویسی تقریباً «همان مقاله نویسی» است.

ـ ساده نویسی یکی از شرایط خوب نویسندگی است.

 

[Mahi.otred]

انشاء چیست؟


معنی لغوی انشاء: کلمه ای عربی است و معادل فارسی آن دبیری است، انشاء به معنی آفرینش ، ایجاد و خلق کردن است.

در لغت نامه ی دهخدا: " انشاء" یعنی: " آفرینش، ایجاد، سخن پردازی، نویسندگی ، شاعری، نوشته ی فصیح و با سجع و قافیه، هر نوع نوشته ای که مراد از آن نمایاندن قدرت نویسندگی و تعیین ارزش نوشته باشد.

انشاء را فرزند اندیشه و فعالیت ذهنی پیچیده معنی کرده است.

تعریف انشاء از نگاه متخصصان: " انشاء عبارتست از حرکت و انتظامی که به افکار داده می شود ، هر گاه افکار، تنگ و فشرده به یکدیگر تنظیم شوند سبک بیان محکم ، گرم و با جزابت می شود؛ برعکس اگر این افکار به کندی ار پی هم در آید و فقط به زور ، الفاظ به هم ملحق شود، هر قدر ظریف و زیبا هم باشد، بلاخره بیان آن مبهم و سخت و افتان وخیزان خواهد بود.

 

[Mahi.otred]

خلاصه: انشاء به معنی ایجاد کردن، پرورش دادن،ابداع و خلق کردن است و آنچه را که امروزه فن انشاء گفته می شود از نخستین معنای آن (ایجاد) گرفته شده است. انشاء به معنی نظم دادن به فکر به معنی ایجاد کلام و سخن و نگارش آن است.

معادل فارسی انشاء دبیری است که به معنی منشی گری و کتابت می باشد.در اصطلاح ادبیات انشاء عبارت از نگارش جملات و عباراتی است که افکار نویسنده را به صورتی روشن و زیبا بیان کند که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوشایند و مطلوب باشد.

 

[Mahi.otred]

اهداف آموزش انشاء

یکی از اهداف اساسی درس انشاء در مدارس ، تقویت قوه ی استدلال ، تفکر و دقت دانش آموزان و تحریک آن ها به درست دیدن ، درست شنیدن و سپس دیده و شنیده خود را به طرز ساده و روشن بیان کردن و نوشتن است که این کار از جمله سازی ساده شروع و تا نوشتن مقاله در یک موضوع و کسب مهارت در نوشتن پیش می رود. بنابراین هدف اساسی از آموزش انشاء کمک به شکوفایی استعداد های نهفته و پرورش آن ها و بلاخره خلق آثار ادبی است.

 

[Mahi.otred]

به طور خلاصه اهداف آموزش انشاء عبارتند از :

1- آشنایی با قواعد درست نویسی ، رسم الخط، املاء و ویرایش

2-ایجاد نگرش مثبت در کاربرد انواع نوشته ها

3-شکوفایی استعدادهای نهفته

4-بازگویی اندیشه ها واحساسات

5-تقویت قوه ی توصیف، استدلال ، تفکر منطقی، دقت و تخیل

6-تشخیص نوشته های درست از نادرست،

7-تقویت مهارت های چهارگانه ی زبان ( گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن)

8-ایجاد حس اعتماد به نفس.

 

[Mahi.otred]

عوامل و عناصر تشکیل دهنده ی انشاء

انشاء از مواردی تشکیل می یابد که به عنوان عناصر تشکیل دهنده ی آن محسوب می گردد. این عناصر عبارتند از :

1-کلمه ها و ترکیب ها

2-مطالعه ی فراوان

3-تفکر و استدلال

4-توجه کافی

5-استفاده از حافظه

6-داشتن صبر و حوصله

7-تمرین

8-نوآوری و خلاقیت.

 

[Mahi.otred]

انواع انشاء



1) توصیفی یا وصفی : ساده‌ترین نوع انشاء است ؛ دانش‌آموز چیزهایی را که در اطراف خود می‌بیند یا می‌شنود یا احساس می‌کند وصف و تعریف می‌نماید.



2) انشاء تحقیقی ( گزارش‌نویسی): برخی گزارش‌نویسی را نوعی انشای نقلی به حساب می‌آورند.

وقتی دانش‌آموزان به گردش علمی می‌روند معلم می‌تواند از آنها بخواهد که گزارش از آن روز تهیه کند. غالباً برای تهیه گزارش نیاز به تحقیق،سؤال و جست و جو می باشد.یعنی هر انشایی که نیاز به تحقیق و تفحص داشته باشد.



3) انشای نقلی: برای بیان سرگذشت خود یا دیگران به کار می رود یا معلم می تواند برای آموزش انشای نقلی تمرینات زیر را انجام دهد ؛ داستان‌گویی،نوشتن خلاصه متن خوانده شده نوشتن خلاصه کارهایی که در زمان معینی انجام شد مثلاً روز جمعه چه کار کرده.

 

[Mahi.otred]

4) برگرداندن شعر به زبان ساده و نثر امروز: معلم می‌تواند شعرهای مناسبی را از کتاب فارسی یا خارج از کتاب به دانش‌آموزان داده و بخواهد که اشعار را به نثر ساده امروز بنویسند ؛ شاگردان باید توجه کنند در این نوع نوشته از حاشیه رفتن خودداری کنند و تنها مفهوم را به زبان ساده و گویا و کوتاه بنویسند.



5) انشای تخیلی: محصول ذهن و ساخته و پرداخته افکار دانش‌آموز است و غالباً اساس خارجی ندارد این نوع انشاء فرصتی است برای شناخت افکار دانش‌آموز و گرایشات درونی او که در چه دنیایی و آرزوهای درست و غلط او چگونه است.معلم می‌تواند شروع داستانی را بگوید و دانش‌آموزان آن را تمام کنند یا از شاگردان بخواهیم قلم،کاغذ،دفتر یا تخته سیاه و سرگذشت اشیاء را بیان کند.



6) خلاصه‌نویسی: موجب پرورش قدرت نویسندگی و گسترش از کودکان می شود و آنها را آماده می‌کند که در موقع لزوم بخوانند اصل مقصود یک درسی یا یک مقاله را استخراج نمایند.