آموزشی تعلیق رمز موفقیت یک روایت | انجمن رمان بوک

[MHP]

تعلیق (suspense) ابزاری ادبیست که نویسندگان برای حفظ علاقه خوانندگان در داستان خود از آن استفاده می کنند بطوریکه حس انتظار برای رخداد اتفاقی مهم را در خواننده بوجود آورند. هدف از استفاده از تعلیق در ادبیات این است که خوانندگان را بیشتر در مورد سرنوشت شخصیت ها نگران کرده و ارتباط همدلانه ای با آنها ایجاد کند. بنابراین، نویسندگان سناریوهایی را ایجاد می کنند که خوانندگان را برای خواندن ادامه داستان مشتاق کند تا نسبت به آنچه شخصیت های محبوبشان در ادامه با آن مواجه می شوند آگاه شوند. تعلیق در داستان از کنجکاوی خواننده بهره می برد. در این مقاله به تعریف تعلیق در ادبیات می پردازیم و اینکه چگونه می توانید از این نوع ابزار ادبی در داستانهای خود استفاده کنید.​

 

[سارا حیدریان]

تعلیق ادبی چیست؟
تعلیق تنشی است حاصل از حس عدم اطمینان خواننده از آنچه در داستان اتفاق خواهد افتاد، این تنش می تواند در طول یک صحنه یا یک فصل کتاب باشد و یا در کل آرک داستانی. شما می توانید حس تعلیق را در مورد هر چیزی که کنجکاوی خوانندگان را تحریک می کند ایجاد کنید، مثلاً مثلث عشقی یا یک قاتل فراری.

 

[سارا حیدریان]

در داستان از تعلیق برای اهداف زیر می توانید بهره گیرید:

• تنش را در حین صحنه افزایش دهید
• جواب هایی را که در آن زمان قصد ارائه آن را ندارید از نظر خواننده پنهان کنید
• در داستان اتفاقات غیرمنتظره ای را بوجود آورید و به آن قدرت دهید
• خواننده داستان خود را مشتاق نگه دارید

در حالی که تعلیق اغلب در داستان های معمایی و مهیج به کار می رود، امّا می تواند در هر اثر داستانی حضور داشته باشد زیرا کنجکاوی همان چیزی است که خوانندگان را وادار می کند کتاب شما را به اتمام برسانند. با این حال، میزان و نوع تعلیق مورد استفاده بستگی به دقیقاً همان چیزی دارد که می خواهید خواننده شما آن را تجربه کند.

 

[سارا حیدریان]

نحوه ایجاد تعلیق در داستان
گرچه تعلیق به صورت ترکیب ها و تجلیات بسیاری در ادبیات وجود دارد، اما به نظر می رسد بیشتر نویسنده ها با تعلیق روایی معمایی مشکل داشته باشند. در نتیجه، نکات ارائه شده به این نوع خاص از تعلیق متمرکز خواهد شد.

 

[سارا حیدریان]

1. خوانندگان خود را گرسنه نگه دارید
لی چایلد، نویسنده سری کتاب های "جک ریچر"، تعلیق را به تهیه کیک تشبیه می کند: صد روش برای انجام آن وجود دارد، اما چگونه از طعم خوشمزه آن اطمینان خواهید داشت؟ یک راه این است که مهمانان خود را در تمام طول روز گرسنه نگه دارید بنابراین زمانی که تصمیم بگیرید کیک را سرو کنید، برای آن ها بهترین چیزی خواهد بود که تا به حال خورده اند.

شما باید همین کار را با تعلیق در داستان خود انجام دهید. تا زمانی که می توانید آن را بسازید، مخاطبان خود را با جوابهای احتمالی مجذوب داستان نگه دارید. با ظرافت به بخشی از آرک تعلیق در همان ابتدای داستان اشاره کنید. کاری کنید که آنها برای هر بخش واحد تا رسیدن به نتیجه نهایی انتظار بکشند. به این ترتیب، هنگامی که خوانندگان شما سرانجام به کیک خود که همان آشکار شدن یا نتیجه نهایی است می رسند، آماده خواهند بود که از آن نهایت لذت را ببرند.

 

[سارا حیدریان]

2. عناصر مهم را آینده نگاری (forshadow) کنید
آینده نگاری یک روش ساده برای نشان دادن چیز مهمی است، حتی اگر خواننده دلیل آن را نمی داند. برخی از آینده نگاری ها تا پایان یک کتاب آشکار نمی شوند، مانند تصادف قطار در اوایل کتاب "آناکارینا". با این حال، آینده نگاری های دیگری نیز به راحتی هدف خود را برای خواننده روشن می کنند و باعث می شوند خواننده بتواند پایان داستان را حدس بزند.

تکنیک های آینده نگاری قوی شامل موارد زیر است:

• ارائه یک شیء یا شخصیت مهم که بعداً به طرح داستان برمی گردد
• به نظر برسد که رازی را افشا می کند، اما سایر جزئیات مهم را مورد غفلت قرار دهد
• عباراتی که بطور غیرمعمول مبهم یا رمزی بیان می شوند

 

[سارا حیدریان]

3. از فلش بک (flashabck) استفاده کنید
فلش بک روشی عالی برای افزایش تعلیق است، خواه این یک فلش بک به تنهایی باشد که چیزی تکان دهنده را نشان می دهد یا یک سری فلش بک ها باشد که در راستای رسیدن به نتیجه نهایی ارائه می شوند.

صرف نظر از اینه چگونه از فلش بک استفاده می کنید، آنها باید هدفی را در داستان داشته باشند. شما می توانید نکته انحرافی را به عنوان بخشی از فلش بک بگنجانید، اما همه آن نمی تواند فقط یک انحراف باشد، زیرا در این صورت خواننده شما احساس بی اعتمادی خواهد کرد. فلش بک ها باید همانند روایت زمان حال جذاب و آشکار باشند و به تقویت پیرنگ داستان کمک کنند.

 

[سارا حیدریان]

4. شخصیت ها را در خطر قرار دهید
قرار دادن شخصیت های در یک وضعیت خطرناک بهترین دستورالعمل برای تعلیق ناگهانی است ( مانند روش استفان کینگ در "میزری"). این روش به ویژه هنگامی که به نقطه اوج آرک تعلیق معمایی خود می رسید و باید آن را با برخی از تعلیق های وحشتناک کوتاه مدت تشدید کنید، بسیار مفید خواهد بود.

این تکنیک فقط در صورتی کار می کند که خوانندگان را جذب شخصیت های داستان خود کرده باشید، بنابراین صبر کنید تا از آن در پایان روایت خود استفاده کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که این تهدید واقع بینانه است، و تمام مدت شخصیت ها را تهدید کرده است، خواه آنها (یا مخاطب) نسبت به آن آگاه باشند یا نباشند.

به عنوان مثال، در پایان کتاب "دختری در قطار" (اسپویلر در ادامه)، تعلیق اسرارآمیز وقتی برطرف می شود که متوجه می شویم مگان توسط شوهر سابق راوی کشته شده است. این واقعه غیرمنتظره به طور ناگهانی وضعیت اسرارآمیز را به وحشتناک تبدیل می کند، زیرا راوی با شوهر سابق خود روبرو می شود و ناگهان زندگی اش به خطر می افتد.

 

[سارا حیدریان]

5. همیشه یک قدم جلوتر باشید
به عنوان خواننده شاید دوست داشته باشید که بصورت کاملاً شفاف به آنچه قرار است اتفاق بیافتد اشاره شود. اما تعلیق خوب با موفقیت طرح خود را پنهان می کند و در نتیجه رضایت را به دنبال خواهد آورد. این به معنای جلو بودن از خواننده خود است، تا بتوانید آنها را نسبت به آنچه قرار است روی دهد کنجکاو نگه دارید.

همانطور که می نویسید، نکات را خیلی واضح و یا بطور مکرر به کار نبرید، و اگر لازم شد از نکات انحرافی در جایی که شما به عنوان یک خواننده به دنبال سرنخ هستید، استفاده کنید. نکته اصلی در اینجا اشاره به چندین نتیجه متفاوت در طول داستان است، تا خواننده بتواند بدون نزدیک شدن به نتیجه قطعی گمانه زنی کند.
منبع: فصل یک

 

[نهال رادان]

مهرداد مراد نویسنده و پژوهشگر رمان‌های پلیسی و جنایی درباره رمان تعلیق و جایگاه اصطلاح تعلیق در رمان، گفت: این اصطلاحی است که در داستان‌های تریلر، معمایی و یا انواع جنایی به آن بر می‌خوریم. تعلیق در اصل همان سوالی است که نویسنده در ذهن خواننده ایجاد می‌کند و در پاراگراف بعد، صفحه بعد یا فصل بعد به آن پاسخ می‌دهد. البته گاهی هم خواننده برای چرای بزرگ خود جوابی نمی‌بینینم اما تعلیق در رمان‌های جنایی به آن عدم قطعیت، تردید، نگرانی و اضطرابی اطلاق می‌شود که خوانش متن داستان در خواننده می‌آفریند. در واقع، تعلیق یک لذت ناخوشایند در رمان‌های پرماجراست؛ به‌ویژه تریلرهای روانشناختی. در حالت عادی، هیچ‌ک.س نمی‌خواهد نگرانی، ترس، دلهره و زندگی پر خطر را تجربه کند اما در داستان یا رمان تعلیق، این‌طور نیست. همه این عوامل، گره‌هایی هستند که داستان جنایی به آن نیاز دارد. خواننده می‌خواهد با اتفاق وقایع در آینده مبهوت شود. اگر یک نویسنده جنایی نتواند تنش و اضطراب را در یک داستان معمایی و رازآلود بالا ببرد، قطعاً خواننده کتاب را در همان فصل‌های اولیه خواهد بست. اما این احساس ناخوشایندی که باعث لذت می‌شود، از کجا نشأت می‌گیرد؟ چرا مردم از خواندن این نوع داستان‌ها حظ می‌برند؟​