آموزشی تفاوت‌ها

[ZaHARa]

۱.تفاوت استعاره با مجاز:

مهم‌ترین فرق مجاز و استعاره این است که آرایه استعاره لزوماً بر پایه آرایه تشبیه ساخته می‌شود اما آرایه مجاز گاهی بر پایه تشبیه و گاهی بر مبنای رابطه علیّت، لازمیّت، کلیّت، جزئیّت و... به وجود می‌آید.

☆استعاره نوعی مجاز است که با علاقه شباهت ساخته می‌شود.

 

[ZaHARa]

برای اینکه مجاز و استعاره را به راحتی از یکدیگر تشخیص دهید، تنها لازم است به علاقه آن‌ها توجه کنید. در واقع، هر گاه رابطه بین معنای اصلی کلمه و معنای غیر اصلی آن، چیزی به جز شباهت باشد، کلمه مورد نظر دارای آرایه مجاز است.
چنانچه بتوان بین معنای اصلی و معنای غیر حقیقی کلمه، نوعی رابطه شباهت پیدا کرد، آن کلمه دارای آرایه استعاره است.

 

[ZaHARa]

۲.تفاوت استعاره و تشبیه:

تفاوت استعاره و تشبیه این است که در آرایه تشبیه هم مشبه و هم مشبه‌به وجود دارد اما برای  وجود آرایه استعاره باید فقط یکی از ارکان مشبه یا مشبه‌به موجود باشد.

 

[ZaHARa]

اگر بتوانیم هم مشبه و هم مشبه‌به را در بیت یا جمله پیدا کنیم، آرایه موجود، تشبیه است. اما اگر وجود شباهت را تشخیص دهیم اما فقط یکی از دو رکن مشبه یا مشبه‌به را در جمله یا بیت پیدا کنیم، آرایه استعاره وجود دارد.

 

[ZaHARa]

۳.تفاوت اضافه تشبیهی و اضافه استعاری:

تفاوت اضافه تشبیهی و اضافه استعاری در این است که در اضافه تشبیهی مشبه و مشبه‌به ترکیب اضافی می‌سازند، اما در اضافه استعاری مشبه‌به حذف شده و مشبه همراه با لوازمی از مشبه‌بهِ حذف شده می‌آید. در واقع، در اضافه استعاری نوعی تشبیه وجود دارد و مضاف در معنای غیرحقیقی خود به کار می‌رود.

 

[ZaHARa]

روش تشخیص این اضافه‌ها که اکثرا جواب می‌دهد:

مضاف = کل چیزی + مضاف الیه = اضافه تشبیهی مضاف = جزۀ چیزی + مضاف الیه = اضافه استعاری

 

[ZaHARa]

۴.تفاوت تشخیص و تشبیه:

تشخیص مانند تشبیه می ماند. در تشبیه دو شئ یا انسان را به چیزی نسبت می دهیم اما تشخیص یک سر آن باید ویژگی انسانی و سر دیگر آن یک شئ باشد.

 

[ZaHARa]

۵.تفاوت متناقض‌نما(پارادوکس) و تضاد:

تضاد، آوردن دو امر متضاد است؛ بدون آنکه متناقض هم باشند اما در متناقض نما، تضاد در یک امر است. در حقیقت متناقض نما برانگیختن اعجاب است از راه خلاف عرف و عادت و منطق.

 

[ZaHARa]

۶.تفاوت ایهام و کنایه:

ایهام؛ به وهم‌ افکندن و در اصطلاح ادبیات ؛ دو معنی از کلمه است که خواننده را به تردید انداخته و سر دو راهی قرار می دهد اما کنایه؛ اولا به صورت اصطلاح و ترکیب می آید و دو معنی دور و نزدیک دارد که فقط معنای دور مدنظر است نه معنای نزدیک.

 

[ZaHARa]

۷.تفاوت مجاز و کنایه:

مجاز، متضاد حقیقت است. یعنی چیزی که حقیقت نباشد. پس اگر در جمله ای کلمه ای را دیدیم که در معنای حقیقی خود ، به کار نرفته بود، می گوییم: مجاز است.