آموزشی جریان سیال ذهن در ادبیات چیست؟

[Tara Motlagh]

نمونه هایی از جریان سیال ذهن

جریان سیال ذهن به عنوان یک تکنیک ادبی در جریان جنبش مدرنیته که در سالهای قبل و بعد از جنگ جهانی اول (اوایل تا اواسط قرن بیستم) شکوفا شد، گسترش یافت. حتی هنگامی که مدرنیسم جای خود را به جنبش های دیگر داد، جریان سیال ذهن به عنوان یک تکنیک باقی ماند و هنوز هم امروزه مورد استفاده قرار می گیرد.

 

[Tara Motlagh]

جریان سیال ذهن در رمان خانم دالووی از ویرجینیا وولف

ویرجینیا وولف به دلیل استفاده از جریان سیال ذهن در نوشتار خود شناخته شده است. رمان "خانم دالووی" افکار، تجربیات و خاطرات چند شخصیت را در یک روز در لندن دنبال می کند. در این قسمت، شخصیت رمان به نام کلاریسا دالووی، عبور اتومبیل ها را تماشا می کند:

 

[Tara Motlagh]

هم چنان که به تاکسی ها نگاه می کرد احساسی دائم داشت که در خارج است، در بیرون، تا نزدیک دریا و تنها، همواره این احساس را داشت که زندگی کردن حتی یک روز هم بسیار بسیار خطرناک است. این نبود که خود را زرنگ یا خیلی غیرعادی بپندارد.

 

[Tara Motlagh]

اینکه چگونه توانسته بود با چند ترکه دانش که فرولاین دانیلز به ایشان داده بود از میان زندگی بگذرد. فکرش را هم نمی توانست بکند، هیچ چیز بلد نبود، نه زبان، نه تاریخ، و با این حال برای او به طور مطلق جاذب بود، همه این ها، تاکسی ها که می گذشتند، و او حاضر نبود درباره پیتر بگوید، یا درباره خود بگوید، من اینم، من آنم.

 

[Tara Motlagh]

در اینجا می بینید که وولف فقط به گفتن اینکه "خانم دالووی در حال تماشای تاکسی ها به زندگی خود نیز فکر می کرد" بسنده نکرده است. در عوض خواننده را به افکار شخصیت وارد کرده است و از جملات طولانی که با کاما از هم جدا شده اند برای نشان دادن جریان آرام ایده ها و افکار استفاده کرده است.

 

[Tara Motlagh]

خوانندگان می توانند ببینند که افکار خانم دالووی از مشاهدات درمورد چیزهایی که می بیند به تأمل در نگرش کلی او نسبت به زندگی تغییر می کند و سپس به سمت خاطرات کودکی خود می رود، و دوباره به تاکسی هایی که در خیابان حرکت می کنند باز می گردد و سرانجام به پیتر، عشق سابقش می رسد.

 

[Tara Motlagh]

این یک نمونه عالی از استفاده از تفکر تداعی گرا و برداشت های حسی برای ایجاد جریان سیال ذهن است. وولف قادر است نه تنها محتوا بلکه ساختار و روند اندیشه های خانم دالووی را منتقل کند، واقعیتی که بسیار چشمگیرتر است زیرا او این کار را هنگام نوشتن با زاویه دید سوم شخص انجام می دهد.

 

[Tara Motlagh]

جریان سیال ذهن در آوازِ عاشقانه‌ی جی. آلفرد پروفراک از تی. اس. الیوت

شاعر مدرن تی. اس. الیوت در شعر معروف خود به نام " آوازِ عاشقانه‌ی جی. آلفرد پروفراک " از جریان سیال ذهن استفاده می کند.

 

[Tara Motlagh]

پیر می‌شوم... پیر می‌شوم...
می‌خواهم پایینِ شلوارم را تا بزنم.
جرات‌اش را دارم هلویی بخورم؟
طاسی‌ام را مثل دیگران بپوشانم؟
می‌خواهم با شلوارِ سفید کتانی، تنها در ساحل قدم بزنم.
شنیدم که دخترانِ دریا (پریان دریایی)، برای هم آواز می‌خوانند
گمان نمی‌کنم برای من دیگر آواز بخوانند.

 

[Tara Motlagh]

این شعر عموماً از دستور زبان و جمله بندی سنتی پیروی می کند، اما الیوت با استفاده از تفکر تداعی گرا از ایده ای به ایده دیگر و از جمله ای به جمله دیگر می رود. به عنوان مثال، هنگامی که او به راه رفتن در ساحل فکر می کند، او به یاد پریان دریایی می افتد. و در حالی که فوراً مشخص نیست که هلو و پری دریایی چه ارتباطی با سالخوردگی دارند، این متن به خوانندگان نشان می دهد که چگونه ذهن گوینده سرگردان است.