متفرقه دایناسور ها

[DOonYa]

دایناسورهای پرنده​

شواهد فسیلی نشان می‌دهند که برخی از دایناسورهای پیشرفته دارای پر یا بدن پر-مانند بودند، اما بسیاری از آنها پرواز نمی‌کردند. آرکئوپتریکس که به عنوان قدیمی‌ترین و اولین پرنده تاریخ در نظر گرفته می‌شود به صورت کاملاً متفاوتی پرواز می‌کرد. این دایناسور مانند بلدرچین و قرقاول‌های امروزی در مسیرهای کوتاه به صورت انفجاری پرواز می‌کرد و توانایی پرواز در مصافت‌های بلند را نداشت.

بسیاری از مردم تصور می‌کنند که پتروسورها دایناسور بودند، در حالی که آنها از نظر فنی دایناسورها نبودند بلکه از نزدیکترین خویشاوندان دایناسورها بودند. پتروسورها دارای استخوان‌های توخالی، مغز و چشم‌های نسبتاً بزرگی بودند و برخی از آنها چنان بزرگ بودند که بال‌هایی به طول ۱۰ متر داشتند (بزرگترین پرنده ماقبل تاریخ با بال‌هایی به طول ۱۰ متر). بال‌های این خزندگان غشایی از پوست و ماهیچه بود که در امتداد بازوها قرار داشت و تا جلوی انگشت‌ها می‌رسید، این خانواده شامل پتروداکتیل‌ها بود که سر استخوانی و کشیده داشتند. پتروسورها نیز مانند بسیاری از جانوران زمین در انقراض کرتاسه (۶۵ میلیون سال پیش) از بین رفتند.

 

[DOonYa]

خزندگان دریایی​

در عصر دایناسورها اتفاقات زیادی در اقیانوس‌های زمین رخ داد، جانورانی با ظاهر عجیب و غریب مانند لیوپلورودون ، مائوسوروس و باسیلوسورس که شباهت بسیاری به تمساح داشتند تکامل یافته و بعدها منقرض شدند. از خزندگان دریایی معروف می‌توان به جنس ایکتیوسوروس اشاره کرد، این جانوران متعلق به خانواده ایکتیوپترجیا بودند، گروهی از خزندگان دریایی دارای باله ماهی که در انتهای ژوراسیک منقرض شدند، این جانوران این گروه شکارچیان بسیار قدرتمندی بودند.

 

[DOonYa]

تکامل پرندگان از دایناسورها​

اولین بار توماس هاکسلی زیست شناس انگلیسی در سال ۱۸۶۸ اظهار داشت که پرندگان ممکن است از دایناسورها تکامل یافته باشند. اما این نظریه تا اواخر قرن بیستم که مطالعات بیشتری صورت گرفت، به صورت عموما پذیرفته نشده بود. ولی دانشمندان امروزه می‌دانند که برخی از اولین انواع تروپودها دارای پر بودند بنابراین ممکن است که اجداد پرندگان باشند، زیرا پرندگان برای اولین بار در دوره ژوراسیک از دایناسورهای پردار به وجود آمدند.

دایناسورها و پرندگان فقط به خاطر داشتن پر با هم مرتبط نیستند، این دو گروه اسکلت مشابهی دارند و برخی از دایناسورها برای کمک به هضم غذا مانند بعضی از پرندگان امروزی سنگ می‌بلعیدند. دایناسورهای پرنده مانند پرندگان امروزی خونگرم نبودند، اما احتمالاً می‌توانستند دمای بدن خود را تا حدودی تنظیم کنند. همچنین شواهد فسیلی نشان می‌دهد که آنها همانند پرندگان امروزی می‌خوابیدند. برخی از دایناسورها در لانه تخم گذاری کرده و تا تولد جوجه‌ها از آنها نگهداری می‌کردند. در برخی از گونه‌ها، والدین پس از تولد برای فرزندان غذا فراهم می‌کردند، زیرا آنها بدون دندان به دنیا می‌آمدند.

 

[DOonYa]

چند نکته درباره دایناسورها​

• اسپینوسوروس با ۴ تا ۷ متر قد، ۱۶ متر طول و نزدیک به ۶ تا ۷٫۵ تن وزن بزرگترین دایناسور گوشتخواری است که در دوره کرتاسه (حدود ۱۱۲ تا ۹۳٫۵ میلیون سال پیش) در مراکش امروزی می‌زیست.
• اسپینوسوروس بیشتر از وقت خود را در آب صرف شکار ماهی‌ها می‌کرد از این رو تنها دایناسور نیمه آبی و خشکی‌زی است.
• آرژانتینوسوروس با طول ۴۰ متر و وزن ۱۱۰ تن بزرگترین دایناسور تاریخ است که در دوره کرتاسه میانی (حدود ۱۰۰ تا ۹۰ میلیون سال پیش) میزیست.
• انکیورنیس هاکسلی که در ژوراسیک پایانی (حدود ۱۶۰ میلیون سال پیش) می‌زیست با قد ۳۴ سانتیمتری و وزن ۱۱۰ گرم کوچک‌ترین دایناسور تاریخ بود.
• کارچرادانتوسوروس قویترین دایناسور جهان بود زیرا ۱۴ متر طول و ۶ تا ۸ تن وزن داشت و به خاطر داشتن فک قوی و گردن قدرتمند می‌توانست طعمه‌ای به وزن ۴۲۷ کیلوگرم را با دهان خود بلند کند. در مقابل برخی تیرانوسوروس را با ۱۲ متر طول و ۴٫۶ تا ۶ متر قد قویترین دایناسور دنیا می‌دانند.
• کریودراکون بوریس گونه‌ای از پتروسورها بود که بال‌هایی به طول ۱۰ متر و ۲۵۰ کیلوگرم وزن داشت و در دوره کرتاسه (حدود ۷۷ میلیون سال پیش) زندگی می‌کرد. اگر پتروسورها را جزو دایناسورها حساب کنیم، کریودراکون بزرگترین دایناسور پرنده تاریخ است.
• جایگانوتوسوروس که ۳۰ میلیون سال قبل از تیرانوسوروس رکس در دوره کرتاسه (حدود ۹۹ تا ۹۷ میلیون سال پیش) در آرژانتین امروزی می‌زیست می‌زیست یکی از سریع‌ترین دایناسور تاریخ است. زیرا می‌توانست با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت بدود در حالی که حداکثر سرعت تی رکس ۴۰ کیلوکتر در ساعت بود.
• هالزکارپتور که در کرتاسه پایانی (حدود ۷۵ میلیون سال پیش) می‌زیست یکی از عجیب‌ و غریب‌ترین و تنها دایناسور دوزیست تاریخ است. هالزکارپتور با نیم متر قد بال‌هایی شبیه پنگوئن داشت، مانند اردک راه می‌رفت، مانند یک اردک شنا می‌کرد ولی یک شکارچی بود.

 

[DOonYa]