تحلیل درون و بیرون

[نویسنده- کوچک]

 

[نویسنده- کوچک]

«درون بیرون» یک انیمیشن خاص است. زیرا همان طور که در نامش مشاهده می‌کنیم، دو داستان که یکی درون ذهن شخصیت اصلی می‌گذرد و دیگری، زندگی بیرونی اوست را نمایش می‌د‌هد. زمانی این ویژگی در این انیمیشن جالب‌تر می‌شود که بفهمیم داستان درون ذهن شخصیت اصلی، قرار است داستان بیرونی را برای ما تحلیل کند. بنابراین برای بسط و بررسی این انیمیشن کافی است که در ابتدا به سادگی داستان آن را بازگویی کنیم.

 

[نویسنده- کوچک]

رایلی دختری یازده ساله است که به همراه پدر و مادرش از مینه‌سوتا به سانفرانسیسکو مهاجرت می‌کند. با ورود به محیط جدید زندگی، او دچار دلتنگی نسبت به دوستانش در مینه‌سوتا و مدرسه و خاطرات شیرینش می‌شود. روایت فیلم قرار است که بالغ شدن و پختگی او را بر مبنای کنار آمدن او با همین دلتنگی و کنترل احساساتش نشان بدهد.

 

[نویسنده- کوچک]

اگر این خلاصه‌ی داستان که در بالا آمد را به تنهایی می‌دیدیم، طبیعتا گمان می‌کردیم که با یک انیمیشن کاملا معمولی مواجه هستیم، اما نکته‌ی اصلی درباره‌ی «درون بیرون» آن چیزی است که در ادامه مینویسم:

 

[نویسنده- کوچک]

درون ذهن رایلی، پنج احساس انتزاعی شادی، غم، خشم، ترس و نفرت تجسم انسانی یافته‌اند و شخصیت رایلی را مدیریت می‌کنند. وظیفه‌ی این پنج عنصر علاوه بر کنترل احساسات رایلی، ذخیره و ثبت خاطرات خوب و بد او نیز هست. خاطره‌های رایلی به شکل گوی‌های رنگی در بخش حافظه‌ی اتاق کنترل ذهن او ذخیره می‌شوند و بنابر شرایط ممکن است حتی به انبار حافظه‌ی بلند مدت فرستاده شوند. مجموعه‌ای از خاطرات اساسی رایلی در ذهن او به شکل جزیره در می‌آیند که هر جزیره جنبه‌ای از شخصیت او را شکل می‌دهد. جزایری مثل دوستی، صداقت، خانواده، هاکی (ورزش مورد علاقه رایلی) و حتی شیطنت‌های او.

 

[نویسنده- کوچک]

در این میان ظاهراً بنا بر اقتضای سن کودکی، این شادی است که رهبری شخصیت رایلی را بر عهده دارد. در این انیمیشن شادی همچنین راوی قصه نیز هست و در واقع می‌توان پنداشت، این علم روانشناسی است که دارد داستان را روایت می‌کند. در این میان مهمترین مشکل شادی، نقش و کارهای غم است که برای او غیر قابل فهم می‌نماید و برای همین همواره سعی دارد غم را از کودک دور کند. به همین دلیل وقتی که رایلی در معرفی خودش به کلاس به یاد گذشته می‌افتد و غم سکان کنترل ذهن رایلی را به دست می‌گیرد تا به او کمک کند، شادی مانع می‌شود، درگیری بین آنها اوج می‌گیرد و هر دو به نقطه‌ی دوری در ذهن رایلی سقوط می‌کنند و از اتاق کنترل دور می‌شوند.

 

[نویسنده- کوچک]

در غیاب شادی و غم، این خشم است که با همکاری نفرت و ترس کنترل ذهن رایلی را در دست دارد و به همین دلیل، علیرغم مثبت اندیشی و مقاومت رایلی، تعادل احساساتش به هم می‌خورد، رفتارهای پرخاشگرانه و خارج از تعادل رایلی شدت می‌گیرند و او را به سوی بحران هویت به پیش می‌برند. شادی و غم در صدد بازگشت به اتاق کنترل ذهن رایلی هستند اما راه دور و درازی در پیش دارند. همزمان به دلیل اخلال در کنترل ذهن رایلی، جزایر شخصیت او یکی پس از دیگری فرو می‌ریزند و خاطرات خوب گذشته، حتی دنیای قشنگ خیال او از دست می‌روند. خشم تصمیم می‌گیرد که رایلی از خانه فرار کند و به شهر مینه‌سوتا (شهر محل سکونت قبلی‌اش) برگردد. او فکر می‌کند که این راهی است تا خاطرات او نوسازی شوند و بحران هویت او برطرف شود.

 

[نویسنده- کوچک]

غم و شادی در هنگام مرور خاطرات بلند مدت رایلی (در هزارتوی خاطرات!) با بینگ بانگ، عنصر خیال رایلی آشنا می‌شوند و از او کمک می‌گیرند تا به اتاق کنترل ذهن رایلی برگردند. بینگ بانگ همان موجود خیالی مورد علاقه‌ی رایلی بوده که در خردسالی تصویرش را بر دیوار اتاق نقاشی می‌کرد. او از قطار خیالی خودش استفاده می‌کند. به دلیل نقص فنی قطار خیالی سقوط می‌کند و آنها در دره‌ی تخلیه خاطرات فراموش شده‌ی رایلی گیر می‌افتند و در معرض فراموشی قرار می‌گیرند. در بین راه از بخش مدیریت رؤیاهای رایلی عبور می‌کنند که فیلم در اینجا خاستگاه رؤیاهای شیرین و تلخ و ترسناک و حتی خواب‌های آشفته را به تصویر کشیده‌است. همچنین فیلم در جایی به ضمیر ناخودآگاه اشاره کرده که بزرگترین ترس‌های رایلی به آنجا منتقل شده‌اند.

 

[نویسنده- کوچک]

در آنجا شادی یک خاطره‌ی غم‌انگیز از گذشته رایلی پیدا می‌کند که در آن، وقتی تیم رایلی در مسابقات حذفی هاکی شکست خورده بود و او سخت غمگین شده‌ بود، چگونه پدر و مادر و دوستانش پیش او آمده‌ و با او همدردی کرده بودند و موفق شده‌ بودند که او را آرام نمایند. این یافته باعث می‌شود که شادی به اهمیت و کارکرد غم پی‌ببرد و تصمیم می‌گیرد که از دخالت غم بر ذهن رایلی جلوگیری نکند. بلکه این بار نیز به کمک احساس غم برای آرامش بخشیدن به رایلی استفاده کند.

 

[نویسنده- کوچک]

شادی دوباره از تخیل بیگ بانگ استفاده می‌کند و با کمک یک واگن پرنده خود را نجات می‌دهد. شادی و غم زمانی به سکان مدیریت ذهن رایلی برمی‌گردند که دیر شده و خشم، دستگاه مدیریت ذهن رایلی را خراب کرده و رایلی در شرف فروپاشی شخصیت است. شادی به غم اجازه می‌دهد تا سکان مدیریت ذهن رایلی را هدایت کند و در شگفتی همگان، غم با بازخوانی خاطرات اصلی که اکنون برای رایلی بار نوستالژیک یافته‌، شخصیت او را از فروپاشی نجات می‌دهد و جزیره‌های شخصیتی او را دوباره احیا می‌کند و او تصمیم به بازگشت به خانواده می‌گیرد.