(عنوان)
اولین چیزی است که در نگاه اول به مخاطب جذب میشود و به همین دلیل باید زیبا و جذاب باشد و مخاطب را کنجکاو کند. همچنین، باید در اندازهای مناسب و خلاقانه انتخاب شود. از دیگر ویژگیهای یک عنوان خوب میتوان به عدم کلیشهای بودن، ارتباط با ژانر دلنوشته و همخوانی با محتوای اصلی دلنوشته اشاره کرد.
عنوانی که دلنویس در اینجا استفاده کرده (موعود منجی) هست. از عنوانین دو واژه استفادهشده که منظور همان موعود+منجی هست. موعود به معنای وعدهشده و نوید دادهشده و منجی معنای ناجی و رهاننده میدهد که هر کدوم از این کلمات کلیشگی متوسط دارد و کنار هم ترکیبی میسازد که این تفکر را ایجاد میکند که در متن به دنبال ناجی وعده دادهشده، بگردیم و ناخودآگاه ذهن ما سمت امام دوازدهم میرود و با اینکه عنوان قشنگی هست ولی برای این مضمونی که با همین عنوان هم تقریبا شناختهشده است، اگر عنوان خلاقانهتر باشد بهتر است.
علاوه بر این موضوع کنجکاوکننده نیست بااینکه ارتباط کافی با بدنه و ژانر دارد.
(ژانر )
یک دلنوشته به معنای نوع و سبک نوشتاری آن است و مشخص میکند که اثر حول چه موضوعاتی میچرخد و چه احساساتی را منتقل میکند. لازم است که ژانرها با یکدیگر ارتباط داشته باشند و ترتیب قرارگیری آنها صحیح باشد، همچنین در دلنوشتهها تنها استفاده از ۳ ژانر مجاز است.
در اینجا یک ژانر مذهبی انتخاب شده که کمتر دیده میشود تو دلنوشتههای امروزی و این ژانر بر میگردد به همان موضوع امامان و فضای معنوی که دارد و میشود این را تمام پارتها حس کرد و ارتباط دارد.
(مقدمه)
مقدمه سرآغاز دلنوشته است و باید چکیدهای از احساسات بکار رفته در دلنوشته باشد و مقدمه باید به گونهای باشد که تمامی احساسات و موضوعات را در بربگیرد به بیانی دیگر جامع و کامل باشد. در قسمت مقدمه باید یک چکیدهای از احساسات تلفشده یا بیانشده را ذکر کند. مقدمه باید با عنوان، ژانر و کلیت دلنوشته متناسب و مرتبط باشد که در اینجا تاحدی رعایت شدهاست ولی کوتاه بودن این قسمت کار رو خراب کردهاست.
میدانم که روزی ندبههایمان به اشک شوقی از دیدن شما مبدل میشود.
تاریکیها با نور وجود شما مستور میشود.
با اینکه از زاری برای دلتنگی شما سوی چشمانمان رفتهاست، اما میدانم که آخر پیراهن یوسف زهرا باعث روشنی چشمانمان میشود.
*در قسمت مقدمهی مقدمه باید یک چکیده از احساسات که سرآغاز محسوب شود و خواننده را آماده کند، وجود داشته باشد:
میدانم که روزی ندبههایمان به اشک شوقی از دیدن شما مبدل میشود.
تاریکیها با نور وجود شما مستور میشود.
اینجا اشاره به زمان وعده دادهشدهی امام اشاره دارد که دلنویس میداند که در پس خواندن دعاهای ندبهای که خوانده، میتواند خوشحال شود از ظهور امام و از آن حس و حال گریه کند و حضور امام باعث میشود که تاریکیهای دنیا در نور وجود امام پنهان شود و به زیبایی اینجا بیان شدهاست.
*جمعبندی در بخش مقدمه مهمه! زیرا مقدمه نقش کلیدی در جذب خواننده و معرفی موضوع دلنوشته دارد. در قسمت نتیجهگیری دلنویس باید مشخص کند احساساتی که دارد چه شده و در چه هالهای از احساسات قرار دارد:
با اینکه از زاری برای دلتنگی شما سوی چشمانمان رفتهاست، اما میدانم که آخر پیراهن یوسف زهرا باعث روشنی چشمانمان میشود.
در اینجا دلنویس توانسته آن چشم به انتظاری و گریههایی برای ظهور امام را به زیبایی و مزینشده با آرایه، نشان دهد.
مقدمه باید سه قسمت شود ولی در اینجا با توجه به کوتاهی و مفهوم مرتبط بهم کلا مقدمه در اینجا به دو قسمت مقدمه و نتیجهگیری تقسیمبندی میشود و از دلنویس عزیز تقاضا میشود که این قسمت را افزایش دهد جوری که قسمت بدنه و توضیح احساسات بخش مقدمه رو بیان کردهباشد.
(انسجام)
این انسجام به سه بخش تقسیم میشود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
ـ اولین مورد، انسجام ادبی است؛ یعنی لحن و سبک یکسان در تمامی پارتها (مثلاً یک پارت لحن حماسی و پارت دیگر لحن تعلیمی نداشته باشد) و استفادهی متعادل از آرایهها.
در اینجا لحن به درستی رعایت شده ولی
در این قسمت آرایهها متناسب و متعادل استفاده نشده:
مثلا پارت 5 آرایهی دیده نمیشود ولی در پارت 10 چند آرایه دیده میشود.
- دومین مورد، انسجام محتوایی است؛ یعنی اینکه محتوا و عواطف به کار رفته در دلنوشته (طبق ژانرها) باید در کل دلنوشته یکسان باشد، طبق ژانر که مذهبی هست در اکثر متن ما فضای معنوی را مشاهده میکنیم برخلاف قسمتهای:
پارت22 و9 و 10 که به فضای معنوی و ژانر مذهبی بر نمیگرده.
- آخرین مورد، انسجام نگارشی است؛ یعنی تعداد خطوط پارتها باید نزدیک به هم باشند، از پنج خط الی ده خط مناسب است و پیشنهاد میشود که بیشتر از این نباشد، چون متن طولانی خستهکننده است. چون طبق قوانین دلنوشته نوشته نشده و تعداد پارتها کمتره اگه پارتها ادغام شود شاید مشکل قسمت قبلی را برطرف کند.
(محتوا و هدف)
در این دلنوشته موضوعی که انتخاب شده جزو موضوعات کیلشگی کمتر هست و یک نکتهی مثبت برای دلنویس هست. پردازش خوبی در مورد موضوع معنوی شده که امروزه کمتر در دلنوشتهها به چشم میخورد. برای زیبا شدن دلنوشته نیازمند زاویه دیدهای متنوع هستیم از سوی دلنویس که در اینجا تا حدی رعایت شده و این دلنوشته در ابعاد نسبتا خوبی به موضوعات مرتبط به ظهور امام پرداخته:
پارت 8 اشاره به این دارد که جلوگیری کنیم از بی عدالتی
پارت14 دلیل آمدن موعود را بیان کرده
پارت16 امید داشتن به خداوند
پارت18 بعضی گناهان
پارت20 خطاپوشی امام
(دستور زبان)
لحن دلنوشته ادبی است که از ابتدا تا انتهای پارتها از همین لحن استفاده شده و پرش نداشتید. در این دلنوشته به درستی رعایت شدهاست و پرشی بین لحن ادبی متن دیده نمیشود.
اصول نگارشی هم تا حدودی درست نوشته شدهاست به جز:
میدانیم که گنهکاریم. میدانیم
میدانیم که گنهکاریم، میدانیم✅
که گرهی زندگیهایمان تنها به دست امام عصر(عج) باز میشود و
که گرهی زندگیهایمان، تنها به دست امام عصر(عج) باز میشود و✅
مگر نه اینکه ما خود دلیل این غیبتِ چندین و چند سالهایم؟
مگر نه اینکه ما خود، دلیل این غیبتِ چندین و چند سالهایم؟✅️
فقط ای کاش ما آدمها هم آنروز راه عدل و مهربانی را پیشه کنیم و
فقط ای کاش ما آدمها هم، آنروز راه عدل و مهربانی را پیشه کنیم و✅
با گناهانمان شما را از موعدِ ظهورتان و خودمان را از نعمت حضورتان در کنارمان دور کردهایم.
با گناهانمان، شما را از موعدِ ظهورتان و خودمان را از نعمت حضورتان در کنارمان دور کردهایم.✅
ریشه دوانده است.
ریشه دواندهاست.✅
گرفته است.
گرفتهاست.✅
سپرده است.
سپردهاست.✅
افکنده است
افکندهاست✅
(دستور ادبی)
استفاده از آرایههای ادبی و کلمات جدید متنوع در یک دلنوشته کاملا اجباری هستند.
این آرایههای ادبی هستند که یک متن ساده را تبدیل به متن ادبی میکنند. هرچه بیشتر از آرایههای ادبی در دلنوشته استفاده شود بهتر و زیباتر خواهد بود. نویسنده باید سعی کند از آرایههای متنوعی بهره بگیرد و میزان استفاده را بالا ببرد نه اینکه در کل دلنوشته شاید یک یا دو آرایهی تکراری استفاده شود که این موضوع رعایت نشدهبود و همین آرایهها هم به دلیل تکراری بودن چندان به چشم مخاطب جذاب نیست و حتی ممکن است که مخاطب متوجه آنها نشود. در دلنوشته هر چه تعداد آرایههای ادبی بیشتر باشد دلنوشتهی زیباتری خواهیم داشت و اکثر آرایههای استفاده شده تکراری بوده و از کلمات سادهای به نسبت یک دلنوشتهی ادبی استفاده شدهاست. کلمات هرچه فاخرتر باشد به نسبت کلمات عامه، مسلما جذابیت دلنوشته هم بالا میبرند که دلنویس باید روی این قسمت هم از لحاظ آرایههای جدید و هم لحاظ کلمات جدیدتر کار کند.
کلمات جدید:
کورابِ
تجلیِ
رجا
آدینه
آرایههای استفاده شده:
کنایه:
چشم انتظارِ شما
تشخیص:
آسمان هم برای نیامدن منجی عالم سوگواری میکند
و آرایههای دیگری که به زیبایی متن و دلنوشته اضافه کردهاست:
*با اینکه از زاری برای دلتنگی شما سوی چشمانمان رفتهاست، اما میدانم که آخر پیراهن یوسف زهرا باعث روشنی چشمانمان میشود.
*مبادا سرکشی و نمکنشناسی کنیم و بازار یوسف فروشی به راه بیاندازیم.
...
(نتیجهگیری)
دلنوشته با همچین موضوعی و فضایی، انتظار خیلی بیشتری در آرایهها و کلمات در خواننده ایجاد میکند و حسی که به مخاطب میدهد در تاثیرگذاری دلنوشته کمککننده است.
امید است این نقد باعث کمک و ارتقای دلنویس شود.