آموزشی دونقطه یا نقطه‌ویرگول یا ویرگول؟

[za-wrde]

ویرگول(،):​

ویرگول که از آن با نام‌هایی دیگر همچون درنگ نما و نیز کاما یاد می‌شود به صورت «و» برعکس و کوچک (،) نوشته شده و جزو علائم رایج در زبان فارسی محسوب می‌شود که برای تایپ آن در زبان فارسی از فشردن دکمه shift+t استفاده می‌شود. از این نشانه جهت مکث کوتاه دو کلمه در یک جمله استفاده شده که با یکدیگر پیوستگی دارند.

 

[za-wrde]

کاربردهای ویرگول:

1. تفکیک کلمه‌ها و عبارات هم پایه در یک جمله:

_ امروز سه فیلم مرد هزارپا، داستان راستان و آخرین جنگجو را دیدم.

2. تفکیک جمله یا عبارت معترضه از دیگر کلمات جمله:

من، البته، با تو موافقم.

3. تفکیک آدرس، نام و عناوین از یکدیگر:

_ خیابان بعثت، کوچه دارابی، پلاک 7

 

[za-wrde]

4. بین دو جمله پایه و پیرو و در جملات مرکب که معنای جمله قبلی بدون جمله بعدی کامل نیست:​

اگر تمرین نکنید، به درجه استادی نمی رسید.

5. بین دو جمله مرکب، زمانی که بخشی از جمله دوم، به قرینه جمله اول حذف شود:​

مشک آن است که خود ببوید، نه آن که عطار بگوید.

6. اگر احتمال بدهیم که خواننده کلمه‌ها را با کسره اضافه بخواند، برای جلوگیری از این اشتباه می‌توان از علامت ویرگول استفاده کرد:

با بررسی اقدامات قانونی، مجلس استیضاح وزیر را از دستور خارج کرد.

 

[za-wrde]

7. اگر گروه قیدی در آغاز جمله باشد، پس از آن، و اگر در میان جمله باشه، قبل و بعد از آن ویرگول می‌گذاریم:

سازمان‌های امدادی، بلافاصله پس از وقوع زلزله، به محل اعزام شدند.

8. برای جدا کردن بدل یا عطف بیان از بقیه اجزای جمله:​

فردوس، حماسه‌سرای بزرگ ایران، شاهنامه را طی سی سال سرود.

 

[za-wrde]

موارد استفاده نادرست از ویرگول:​

1- قبل از «تا» هنگامی که این حرف ابتدای یک جمله معترضه نباشد:

او، تا به روستا برسد، فکرهای زیادی از سر گذراند.✅
او با عجله خود را به روستا رساند، تا از احوال اهالی باخبر شود.❌

2- قبل و بعد از «که» هنگامی که این حرف ابتدای یک جمله معترضه نباشد:​

استادم، که روانش شاد باد، در ادبیات بی‌نظیر بود.✅
وی اذعان داشت، که عملکرد شرکت در دوره گذشته چندان مناسب نبوده است.❌

 

[za-wrde]

3- قبل و بعد از «را» مگر این که بخواهیم چند گروه مفعولی هم‌پایه را از هم جدا کنیم:​

ما باید اقتصاد را، اجتماع را، و سیاست را با یکدیگر بسازیم.✅
تنظیم امور روزمره کارکنان را، با رعایت مقررات بر عهده می‌گیرم.❌

4- بعد از گروه مسند الیه یا گروهی فاعلی در ابتدای جمله:

شورای امنیت سازمان ملل متحد، بررسی تحریم‌ها را در دستور کار قرار داد.❌

 

[za-wrde]

نقطه‌ویرگول(؛):​

از دیگر علائم نگارشی هم خوانواده با ویرگول، نقطه ویرگول می‌باشد که همانند ویرگول از «و» برعکس استفاده می‌کند با این تفاوت که یک نقطه نیز در زیر آن قرار می‌گیرد (؛) که از آن در جمله برای مکث کردن بیشتر از ویرگول(،) استفاده می‌شود و این مکث باید از نقطه(.) کمتر باشد. برای تایپ کردن این علامت باید از فشردن دو دکمه shift+y در روی کیبورد استفاده کنید. همانند ویرگول، نقطه ویرگول نیز جهت جدا کردن استفاده می‌شود اما به این صورت که جملات هم‌پایه را از یکدیگر جدا می‌کند.

 

[za-wrde]

کاربردهای نقطه‌ویرگول:

1. تفکیک جملات هم‌پایه و دارای ویرگول:

_ پرندگان پرواز می‌کنند؛ خزندگان می‌خزند؛ یکی در آسمان و دیگری در زمین.
_ علی، محمد و عباس؛ نادر، ناصر و هومن.

2. تفکیک دو جمله مرتبط به هم:

_ او در خانه ماند؛ اما من رفتم.

 

[za-wrde]

3. ربط چندین جمله پشت سرهم:​

او از خواب برخاست؛ دوش گرفت؛ صبحانه را آماده کرد؛ لباس پوشید و پس از خوردن صبحانه از خانه خارج شد.

4. جدا کردن عبارت‌ها یا جملات شرطی که درون آنها ویرگول‌های متعدد به کار رفته باشد:​

اگر دولت نتواند وظایف خود را که همیان تأمین امنیت، حفظ حقوق مردم، تسهیل قوانین و مسائلی از این قبیل است، به خوبی انجام دهد؛ مردم با دیدن کمترین نارسایی، آن را به دولت نسبت می‌دهند.

*به طور کلی دقت داشته باشید که قبل از علامت نقطه‌ویرگول ما نیاز به فعل داریم در غیر این صورت از ویرگول استفاده می‌کنیم.

 

[za-wrde]

تفاوت ویرگول و ویرگول‌نقطه:​

1- مکث: ویرگول نسبت به نقطه ویرگول مکث کمتری دارد.

2- ارتباط: کلماتی که در دو طرف ویرگول هستند با هم پیوند دارند در صورتی که این کلمات می‌تواند در نقطه‌ویرگول ارتباط و همبستگی بیشتر نسبت به ویرگول داشته باشد؛ اما الزامی نیست.