آموزشی روشهای نوین انشا با رویکردی به خلاقیت

[ASHOB]

انواع تفکر:
قبل از اینکه به بیان راهکار های خلاقیت و روشهای تقویت انشا بپردازیم ابتدا انواع تفکر را به اختصار توضیح می دهیم: تفکر را می توان به دو دسته همگرا و واگرا تقسیم نمود و تفکر واگرا به معنای ارائه راه حلهای جدید در حل مساله است در تفکر واگرا خلاقیت مطرح است و تفکر همگرا به معنای ارائه راه حلهای قدیمی در برابر یک مساله است تفکر همگرا همان تفکر منطقی است. در تفکر همگرا امکان اشتباه نیست و در تفکر واگرا و خلاق به فرد فرصت اشتباه داده می شود فردی که دارای تفکر خلاق است سعی می کند عناصر و اجزای نامربوط را به هم متصل کند.

 

[ASHOB]

در سیستم آموزشی این دو نوع تفکر را می توان به صورت موازی و از طریق فعالیتهای مختلف پرورش داد. و لزوما یکی بر دیگری مقدم نیست. معلم می تواند در یک درس، تفکر همگرا و منطقی را مطرح کند و در دروس دیگر از تفکر واگرا استفاده نماید و به دنبال تقدم و تاخر نباشد. و معلم نباید خود و یا دانش آموز را محدود به یک چارچوب خاص نماید که این خود از موانع خلاقیت می باشد.

راهکارهای پرورش خلاقیت
۱- تشویق و ترغیب دانش آموزان و همکاران نوآور و خلاق
۲- توسعه روشهای خلاقانه در امر تدریس
۳- ایجاد اتاق فکر در مدارس
۴- در صورت امکان گذراندن واحد درسی با عناوین خلاقیت و نوآوری
۵- برگزاری نمایشگاههایی از آثار خلاقانه همکاران و دانش آموزان
۶- معرفی چهره های خلاق و نوآور در سطح منطقه
۷- تقویت و آموزش مهارتهای مثبت نگری و فراتر نگری
۸- توجه به ایده های جدید در مدارس و مهارت ایجاد مساله
۹- آماده سازی بستر مناسب برای نوآوری در فعالیتهای گروهی دانش آموزان

 

[ASHOB]

خود گوشزد نمایند و معلم هم به کار آنها نظارت داشته و مطالبشان را اصلاح نماید.
۲۲-به دانش آموزان تاکید شود پس از آنکه انشای خود را تدوین کردن آن را با صدای بلند برای خود و اهل خانواده بخوانند تا در اصلاح آن از افکار دیگران بهره مند شوند.
۲۳-به دانش آموزان انشاهای دسته جمعی واگذار شود که حالت پژوهش و تحقیق درباره موضوع خاص باشد تا روحیه پژوهشگری در آنها بوجود آید.
۲۴-دانش آموزان باید در هر جلسه انشاو نوشته ای جالب و مفید از کتابی، نشریه ای ، مجله ای با ذکر مآخذ و نام نویسنده عینا در دفتر خود بنویسند از این رهگذر برای اینکه نوشته ی خوبی تهیه کند و دو سه مقاله خواهد خواند تا یکی را برگزیند و این دانش آموز را به یادداشت کردن و سند دادن عادت می دهد چرا که لازمه درست اندیشیدن و اندیشه را درست بیان کردن تمرین و ممارست است. [۵]
۲۵-دانش آموزان را متوجه کنیم که امر نگارش با زبان گفتاری متفاوت است و نوشتن کلمات به صورت گفتاری در انشای آنان درست نیست اما در جمله هایی که عینا از کسی نقل می شود اشکالی ندارد.
۲۶-یکی از مواردی که باید مورد توجه قرار گیرد مسئله سخنرانی و حضور طبیعی دانش آموز در جمع دوستان خود است که سخنرانی خود نوعی ایجاد فرصت برای اظهار نظر از سوی شاگردان است که در بروز و پرورش استعدادها و تواناییهای آنان تاثیر بسزایی دارد این برنامه اگر در جلسات اول با گرمی استقبال شود بی شک پس از چند جلسه دانش آموزان علاقه مند خواهند بود که سخنران جلسه آینده باشند به خصوص که معلم برای این کار ارزش نمره ای منظور دارد. [۶]
۲۷-در پایان اینکه به دانش آموزان یاد دهیم که هر اندازه می توانند، بیشتر و دقیقتر بیندیشند چون همان اندازه نوشته آنان پسندیده تر خواهد بود و ساده و روان بنویسند زیرا هر چه تفکر آنان منطقی تر و منظم تر باشد، انشای مورد نظر برجسته تر خواهد شد.