تاریخ جهان رویدادهایی که دنیا را تغيير داد...

[Baharan]

رنسانس​

در طول دوره‌ی قرون وسطی و مرگ سیاه، تحصیلات و علم نسبتا دچار رکود بودند. با آغاز قرن پانزدهم، علم، هنر، و فرهنگ زایشی دوباره یافت؛ این اتفاق نخست در ایتالیا رخ داد و سپس به سراسر اروپا گسترش یافت. رنسانس (یا دوره‌ی نوزایش) فناوری‌ها و پیشرفت‌هایی با خود به همراه آورد که به سعادت و ثروت بیش‌تری منجر شدند.

 

[Baharan]

دستگاه چاپ گوتنبرگ



یکی از بزرگ‌ترین اختراعات دوره‌ی رنسانس، دستگاه چاپ بود که توسط یوهانس گوتنبرگ اختراع شد. گوتنبرگ ایده‌ی چاپ را از آسیا به دست آورد، ولی آن را با دستگاه اختراعی‌اش بسیار آسان‌تر و موثرتر کرد. نخستین کتاب چاپی وی انجیل بود؛ این انجیل‌ها حتی پیش از اتمام چاپ همگی به فروش رسیدند. دستگاه چاپ آتش مطالعه، تحصیل، و کسب علم را روشن کرد؛ زیرا کتاب‌هایی که پیش از آن تنها به وسیله‌ی دست تکثیر می‌شدند،‌ با چاپ انبوه ظرفیت جدیدی یافتند.

 

[Baharan]

اصلاحات پروتستانی


یکی دیگر از اتفاقاتی که همراه با رنسانس و با کمک دستگاه چاپ به وقوع پیوست،‌ اصلاحات پروتستانی بود. این اصطلاحات که با اعلامیه‌ی نود و پنج ماده‌ای مارتین لوتر علیه استفاده‌ی پاپ از آمرزش‌نامه آغاز شد، توسط سایر افراد نظیر ژان کالون و هنری هشتم با به چالش کشیدن پاپ و قدرت کلیسای کاتولیک توسعه پیدا کرد. این اعتراضات باعث شد کلیسا به فرقه‌های مختلفی از جمله کلیسای لوتری و کلیسای انگلیکان تقسیم شود. این تقسیم پیامدهای مثبت و منفی داشت، که شامل تقویت دانشگاه‌ها، هنر، و تحصیلات از یک سو، و بروز درگیری‌های خونین از سوی دیگر بودند.

 

[Baharan]

استعمارگری اروپایی


تقریبا از ۱۵۰۰ تا ۱۹۶۰، اروپا به کل جهان گسترش یافت! کشورهای اروپایی از قاره‌ی آمریکا گرفته تا آفریقا، هندوستان، و آسیا، تقریبا در تمام قاره‌ها به ایجاد مستعمره‌هایی دست زدند. استعمارگری اروپایی به یک تجارت بزرگ تبدیل شد؛ یعنی این‌که روز به روز ثروت و قدرتْ سهم اروپایی‌ها می‌شد و بردگی و فقرْ سهم سایر نقاط جهان. با گذشت زمان، بسیاری از مستعمرات به تدریج استقلال یافتند، و بعد از جنگ جهانی دوم، اروپای ویران شده به تدریج کنترل‌اش را بر سایر مستعمرات از دست داد.

 

[Baharan]

انقلاب آمریکا



بروز انقلاب در ۱۳ مستعمره‌ی بریتانیا در آمریکای شمالی، به عنوان یکی از بزرگترین تغییرات در وضعیت جهان به شمار می‌رود. انقلاب آمریکا که در اصل به دلیل اعتراض علیه مالیات بدون نمایندگی ایجاد شده بود، به ایده‌آل‌های روشنگرانه‌ای گسترش پیدا کرد که به دنبال احقاق حقوق تمام مردم بودند. آمریکایی‌ها با شکست دادن انگلیسی‌ها و پیروزی در این جنگ، نه فقط جنگ خودشان را با پیروزی به پایان رساندند، بلکه این پیروزی را به تمام نقاط جهان صادر کردند و در بسیاری از کشورهای دیگر نیز الهام‌بخش مبارزه علیه نظام حاکم شدند.

 

[Baharan]

انقلاب فرانسه


انقلاب فرانسه که از انقلاب آمریکا الهام گرفته بود، فرانسه و اروپا را برای همیشه تغییر داد. آن‌چه در ابتدا اعتراضی علیه پادشاهی فرانسه و نجیب‌زادگان بود، به گفتمانی درباره‌ی جمهوری‌خواهی، حقوق بشر، و شهروندی تبدیل شد. متاسفانه، این انقلاب خونین و خشن شد، و به جای این‌که دربردارنده‌ی ایده‌آل‌های مذکور باشد، به دیکتاتوری و ملی‌گرایی انجامید. اگر چه این انقلاب باعث ایجاد آشفتگی‌های فراوان شد، ولی فلسفه‌ی روشنگرانه‌ای از آن طلوع کرد که بازتاب آن در سراسر جهان پرتو افکند.

 

[Baharan]

جنگ داخلی آمریکا

بسیاری معتقدند جنگ داخلی آمریکا صرفا موضوعی داخلی بود که فقط بر ایالات متحده تاثیر گذاشت، ولی در حقیقت، این جنگ دارای تاثیرات گسترده‌ای در سراسر جهان بود. جنگ داخلی آمریکا، برای بسیاری از آدم‌های اروپایی گواهی بر زوال جمهوری‌خواهی بود. آمریکا نمونه‌ی روشنی از این تجربه بود، و اگر نمی‌توانست مقاومت کند و متحد باقی بماند، دیگر چه امیدی برای دیگر کشورها باقی می‌ماند؟ خوشبختانه، شمالی‌ها موفق شدند و جنوبی‌ها را به اتحاد خود درآوردند؛ و با تعجب بسیار، ثابت کردند نهادهای جمهوری‌خواهی بعد از جنگ‌های سخت و خونین هم‌چنان می‌توانند دست نخورده و بدون آسیب باقی بمانند. هم‌چنین، با غیر قانونی شدن برده‌داری، تجارت برده حقیقتا در سایر کشورهای آمریکایی، نظیر کوبا و برزیل نیز منسوخ شد. چنان‌چه شمالی‌ها به پیروزی نمی‌رسیدند، کاملا امکان‌پذیر بود برده‌داری قانونی تا به امروز نیز در دنیای مدرن ادامه داشته باشد.

 

[Baharan]

انقلاب صنعتی

از قرون هجدهم و نوزدهم،‌ پدیده‌ی شگفت‌انگیزی در بریتانیا شکل گرفت. پیش از آن، تولید محصولات عمدتا در خانه‌ها یا در مغازه‌ها انجام می‌شد، ولی ناگهان تمام این‌ها جای‌شان را به کارخانه‌های بزرگی دادند که با دستگاه‌های عظیم می‌توانستند به تولید انبوه تمام انواع منسوجات کمک کنند. این پدیده انقلاب صنعتی بود که بریتانیا، اروپا، و آمریکا را از جوامعی عمدتا کشاورزی به جوامعی شهری و صنعتی تبدیل کرد. در نتیجه‌ی این انقلاب،‌ نوآوری‌های بزرگی از جمله قطار و خودرو شکل گرفتند. با این‌که انقلاب صنعتی طبقات ضعیف را به سختی به چالش کشید، ولی باعث بهبود زندگی طبقه‌ی متوسط شد.

 

[Baharan]

انقلاب پزشکی



پیش از سال‌های نخسین قرن نوزدهم، پزشکی هم‌چنان در دوره‌ی تاریک خود به سر می‌برد. پیش از آن، برخی گام‌ها برای پزشکی برداشته شده بود، ولی نتایج‌ آن‌ها نتوانسته بود به اندازه‌ی انقلاب پزشکی همه چیز را تغییر دهد. در نتیجه‌ی انقلاب پزشکی، انسان کشف کرد بیماری‌ها به علت میکروارگانیسم‌ها (ریزاندامگان) ایجاد می‌شوند. مراقبت‌های بهداشتی، با توانایی انسان در تولید انبوه داروهای جدیدی به شکل قرص و هم‌چنین داروهای بیهوشی، شکل جدیدی به خود گرفت و به کشفیات بزرگی در تاریخ بشر منجر شد؛ از جمله واکسیناسیون و آنتی‌بیوتیک.

 

[Baharan]

ترور آرشیدوک فردیناند دوم


انقلاب صنعتی خیلی چیزها را دستخوش تغییر کرد، ولی یکی از پیامدهای آن رشد حس هویت‌طلبی و ملی‌گرایی بود. در ۱۹۱۴، با نوآوری‌های فناورانه‌ی جدیدی نظیر تانک‌ها، مسلسل‌ها، و گازهای کشنده، اروپا به انبار باروتی تبدیل شد که منتظر جرقه‌ای برای شروع آتش جنگ بود. بنابراین، در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴، آرشیدوک فرانتس فردیناند، وارث تاج و تخت امپراتوری اتریش مجارستان، که برای بازرسی از نیروهای نظامی در سارایوو به بوسنی رفته بود، ‌به دست یکی از ملی‌گرایان خشمگین صرب، به نام گاوریلو پرنسیپ، به همراه همسرش ترور شد. دولت صربستان برای این ترور مقصر شناخته شد و همین مسئله آتش جنگ جهانی اول را شعله‌ور کرد.