آموزشی ساختار ادبیات نمایشی

[-pariya-]

تحلیل یا گره گشایی :پس از نقطه اوج یعنی هنگامی که نقاط مبهم داستان از میان می رود گره حوادث و کشمکش باز می شود. (مانند بخشی از آثار پلیسی که در آن داستان قتل آشکار می شود). و مخاطب همه چیز را در جای خود درک می کند و دیگر ابهامی وجود ندارد. این قسمت نقطه تحلیل نامیده می شود.
نکته :در این نقطه چون گره از میان رفته دوباره وضعیت عادی می شود.

 

[-pariya-]

نتیجه یا فرود :عمل و حوادث نمایش پایان می یابد.
پنج عنصر اصلی ساختار کلاسیک بررسی شد. اینک برای آشنایی بیشتر با نکات فرعی که در این پنج عنصر نهفته است به موارد زیر اشاره می کنیم :

 

[-pariya-]

شخصیت پردازی :منظور آن است که نویسنده برای هر شخص با دقت و مطالعه، خصوصیات دقیق همان شخص را چه از جهت روانشناسی و چه از جهت فیزیکی، جامعه شناسی... به کار برد. در واقع شخصیت پردازی یک اثر نمایشی در میان حوادث و گفتگوها آشکار می شود. شخص بازی در جریان حوادث تحول می یابد و تغییر می کند.

 

[-pariya-]

تعلیق :آن را نقطه دلهره و هیجان اثر می دانند. در واقع نوعی تمهید است که نویسنده استفاده می کند تا تماشاگر را دیرتر به هدف برساند. (یعنی آن را معلق نگاه می دارد) این نقطه در ایجاد دلهره و اضطراب تماشاگر موثر است.

 

[-pariya-]

تعلیق در واقع هنگامی است که تماشاگر نمی داند چه بر سر قهرمان خواهد آمد و راز اصلی نمایش چه چیزی است؟ در اکثر سریال های تلوزیونی این نقطه هنگامی است که قسمتی از سریال به پایان می رسد و ما باید یک هفته منتظر باشیم. تعلیق از شگردهای تداوم داستانی است.

 

[-pariya-]

موضوع :موضوع در واقع همان انگیزه و نیروی محرکی است که کلیه اعمال و رفتار به خاطر آن صورت می گیرد. هر چقدر موضوع اثر مشخص تر باشد انگیزه، اراده و نیروی اشخاص بازی قوی تر است. در نتیجه کشمکش جذاب تر است. دقت داشته باشید موضوع اثر با "تم" متفاوت است.

 

[-pariya-]

تم :فکر حاکم بر یک اثر است. موضوع، اندیشه کلی اثر است که زیر بنای داستان را تشکیل می دهد. تم، جهت فکری نویسنده را مشخص می کند. برای نمونه موضوع داستان های رومئو و ژولیت، هدیه کریسمس و نمایش مده آ، عشق است. اما آنچه این سه اثر را از هم متمایز می کند نوع جهان بینی نویسنده و فکر او نسبت به عشق است.

 

[-pariya-]

گفتگو :گفتار شخصیت های نمایشنامه را گفتگو یا دیالوگ می گویند. دیالوگ اساس و بنیان نمایش است و سبب می شود، تم و شخصیت ها و حوادث معرفی شوند و عمل داستانی پیش برود.

 

[-pariya-]

انواع گفتگو

منولوگ :نوعی گفتگوی یک طرفه نمایشی است که در آن مخاطب وجود دارد. اما گفتاری رد و بدل نمی شود. نمایشنامه هایی که بر پایه منولوگ شکل می گیرند در اجرای نمایش به دقت بیشتری نیاز دارند تا تماشاگر از گفتار یک طرفه بازیگر خسته نشود.

 

[-pariya-]

سولی لوگ :گفتار یک طرفه ذهنی را سولی لوگ می نامند. که به آن حدیث نفس نمایشی می گویند. مانند گفتگو های ذهنی هملت. در این نوع گفتار مخاطب خاصی وجود ندارد.