فلسفی سخنان فلسفی یونان باستان

[BARAN_KH_Z]

هرگز نمی توانی دوبار در یک رودخانه پا بگذاری

 

[BARAN_KH_Z]

تعریف زیبایی در فلسفه هنر

زیبایی از دیرباز مفهومی مرکزی در فلسفه هنر بوده است و ذهن فلاسفه را از دوران باستان تا به امروز به خود مشغول کرده است. نظریه‌های مربوط به زیبایی در هنر در طول زمان تکامل یافته‌اند و تغییرات فرهنگی، اجتماعی و فکری را بازتاب می‌دهند. این مقاله به بررسی تعاریف و دیدگاه‌های مختلف در مورد زیبایی در هنر پرداخته و به مشارکت‌های کلیدی فلاسفه در طول تاریخ می‌پردازد.

 

[BARAN_KH_Z]

از منظر خدا همه ی اشیاء زیبا و درست است، اما از منظر آدمی برخی چیزها، درست و برخی غلط اند

 

[BARAN_KH_Z]

فلسفه‌های باستانی زیبایی

افلاطون و ارسطو نظریه‌های بنیادی زیبایی را در فلسفه یونان باستان پایه‌گذاری کردند. افلاطون زیبایی را به عنوان یک کیفیت عینی و نزدیک به مفهوم ایده‌ها می‌دید. بر اساس دیدگاه افلاطون، جهان مادی سایه‌ای از واقعیت حقیقی است که از ایده‌های کامل و تغییر ناپذیر تشکیل شده است. زیبایی، از نظر افلاطون، تجلی‌ای از ایده زیبایی است که فراتر از جهان مادی است. در گفتارهایش مانند “مهمانی” و “فدروس”، افلاطون استدلال می‌کند که زیبایی حقیقی روح را به جستجوی دانش بالاتر و حقیقت هدایت می‌کند.

 

[BARAN_KH_Z]

به اعتقادِ درویشی هراکلیتوس کلمه لوگوس را از معنایی که یونانیان باستان منظور می‌کرده‌اند، در معنایی ژرف‌تر و البته به‌صورتِ رمزی-تمثیلی به‌کار برده‌است. وی اظهار می‌کند که با بررسیِ بیشترِ قطعاتِ بازمانده از هراکلیتوس، نمادهایی به‌دست می‌آیند که به‌وضوح به لوگوس اشاره دارند. به‌طورِ مثال او از این پاره‌ها یاد می‌کند: «دانایی، یک چیز است: شناختنِ خردی که به‌وسیله آن، همه‌چیز بر همه‌چیز فرمان می‌راند.» «از همه کسانی که سخنان‌شان را شنیده‌ام، هیچ‌ک.س نبود که دریافته باشد حکمت از همه‌چیز جداست.»

ارسطو، شاگرد افلاطون، دیدگاهی تجربی‌تر ارائه داد. در کتاب “فن شعر”، ارسطو بر عناصری که به زیبایی در هنر کمک می‌کنند، به ویژه در تراژدی، تمرکز کرد. او هماهنگی، نسبت و نظم را به عنوان اجزای اصلی زیبایی برجسته کرد. برای ارسطو، زیبایی تنها یک ایده انتزاعی نیست بلکه چیزی است که می‌توان آن را در جهان طبیعی و خلق‌های هنری مشاهده و تحلیل کرد.

 

[BARAN_KH_Z]

به اعتقادِ درویشی هراکلیتوس کلمه لوگوس را از معنایی که یونانیان باستان منظور می‌کرده‌اند، در معنایی ژرف‌تر و البته به‌صورتِ رمزی-تمثیلی به‌کار برده‌است. وی اظهار می‌کند که با بررسیِ بیشترِ قطعاتِ بازمانده از هراکلیتوس، نمادهایی به‌دست می‌آیند که به‌وضوح به لوگوس اشاره دارند. به‌طورِ مثال او از این پاره‌ها یاد می‌کند: «دانایی، یک چیز است: شناختنِ خردی که به‌وسیله آن، همه‌چیز بر همه‌چیز فرمان می‌راند.» «از همه کسانی که سخنان‌شان را شنیده‌ام، هیچ‌ک.س نبود که دریافته باشد حکمت از همه‌چیز جداست.»

 

[BARAN_KH_Z]

این کشمکش، که هیچ‌گاه باز نمی‌ایستد و پیروز هم ندارد، تنها شکل دوام و بقاست. در واقع متافیزیک هراکلیتوس زیر سلطه عدالت جهانی قرار دارد و همواره از پیروزی نهایی یکی از اضداد و پایان‌یافتنِ ستیز جلوگیری می‌کند. به گفته هراکلیتوس: «نمی‌توان در یک رودخانه دو بار پا گذاشت، چرا که هنگامی که برای بار دوم از آن عبور می‌کنیم، دیگر نه آن رودخانه رودخانه قبلی است و نه تو آن آدم قبلی.»

 

[BARAN_KH_Z]

با توجه به اینکه ستیز و کشمکش میان اضداد، اساس متافیزیک هراکلیتوس است، تغییر و تحولِ چیزها در نزد هراکلیتوس ضروری و گریزناپذیر است.

 

[BARAN_KH_Z]

تمامی اشیاء دوباره به آتش تبدیل می‌شوند

 

[BARAN_KH_Z]

من دل آن را ندارم که برادر ایزدی خود را بر این خرسنگ طوفان‌زای به‌ زنجیر کشم»

پرومته در زنجیر، یک تراژدی یونان باستان است که نگارش آن به آیسخولوس نسبت داده شده و نگارش آن در سال ۴۷۹ قبل از میلاد حدس زده می‌شود.