فلسفی سخنان نیکولو ماکیاولی

[ویتامین]

ناچار باید تصدیق کرد که طریق عمل بیش از دو راه نیست. یکی رفتار منطبق با قوانین و دیگری اعمال زور است. راه نخست ویژه انسان است و راه دوّم طریق حیوان است. از آن‌جا که راه نخست تقریباً غیرمؤثر است، پس به ناچار و از روی نیاز باید به طریق دوّم متوسل شد.

 

[ویتامین]

از آن‌جایی که اغلب مردم عاری از شرافت هستند و قول و وعده خودشان را نسبت به شهریار نگاه نمی‌دارند. شهریار نیز نباید بر سر قول و عهد خود نسبت به مردم ایستادگی کند و هیچ پادشاهی برای بدقولی «بدعهدی» خود که دلایل به ظاهر موجه دارد گرفتار ضرر و خسارت نشده است.

 

[ویتامین]

داوری مردم در چشم‌های آن‌هاست نه در دست‌هایشان، به این معنی که همه می‌توانند ببینند ولی فقط گروه اندک می‌توانند لمس کنند. همچنین هر فرد شما را آن‌گونه که به‌نظر می‌آید مشاهده می‌کند ولی گروه اندکی می‌دانند شما «واقعاً» چگونه هستید و آن گروه اندک جرات مخالفت با عقیده‌ی اکثریت که قدرت و عظمت شهریاری مساعد داوری آنان است را ندارند.

 

[ویتامین]

مردم در رفتارشان نسبت به کسی که خود را مهربان و محبوب نشان می‌دهد چندان توجّه ندارند. در صورتی که بیشتر نسبت به آن کسی که خود را ترسناک جلوه داده است متوجه و دقیق می‌باشند. زیرا محبت فقط با رشته‌های یک عهد و میثاق بسته شده است و چون بشر زود رنج است، این رشته با تحریک یک منفعت کوچک قابل پاره شدن است. ولی ترس این گونه نیست. ترس وابسته به مجازات است و این رشته هرگز سست نمی‌شود. یک پادشاه مال‌اندیش باید ترس را چنان عاقلانه پابرجا کند، که اگر نتواند جلب محبّت کند حداقل منفور نشود.

 

[ویتامین]

علی‌رغم حرکت ویرانگر سیل در مواقعی که شرایط عادی است می‌توان با تدبیر و ایجاد سدهای لازم و سیل گردان‌های محکم در مقابل طغیان‌های احتمالی مقاومت نمود.

 

[ویتامین]

من بر آنم که برای تباه ساختن کشوری که حکومتش به دست توده مردم است، هیچ وسیله‌ای آسان‌تر از این نیست، که آن کشور را گرفتار اقدامات متهورانه کنند.