آموزشی سخنرانی ممنوع!

[Tara Motlagh]

نویسنده یک داستان یا رمان در هنگام نوشتن مسئولیت‌هایی دارد. درست است که او با توجه به فکر، تخیل و ایده‌هایی که در سر می‌پروراند صاحب داستانی‌ست که می‌نویسد اما او باید در برابر به اشتراک گذاشتن این تفکرات با مخاطبین مسئولیت‌پذیر باشد.

 

[Tara Motlagh]

صرف نوشتن از انسانی که می‌نویسد، نویسنده نمی‌سازد؛ نویسندگی راه و روش خود را دارد. اسلوبی حرفه‌ای که باید طی شود تا نوشته‌ای، داستانی یا رمانی و یا هر اثر ادبی دیگر در اختیار مخاطب قرار گیرد. پس این‌که نویسنده چه می‌نویسد و چگونه می‌نویسد بسیار مهم است چرا که حتی اگر تنها یک نفر تحت تاثیر نوشته نویسنده قرار بگیرد، مسئولیت خوب و بدش بر شانه نویسنده خواهد افتاد.
درباره چگونه نوشتن حرف بسیار است اما اکنون یک نکته بسیار مهم را در باب نوشتن با هم مرور می‌کنیم: سخنرانی

 

[Tara Motlagh]

اگر پای صحبت‌های یک سخنران نشسته باشید متوجه می‌شوید اگر سخنرانی‌اش موجز، تاثیرگذار و پرآب و تاب باشد، بی‌آن‌که خسته شوید به سخنرانی‌اش گوش می‌دهید حتی اگر کمی هم طولانی شود. حال در نظر بگیرید سخنرانی که زیاده‌گویی می‌کند، از این شاخه به آن شاخه می‌پرد و لحن خسته کننده‌ای دارد چه می‌شود؟! بی‌شک چنین سخنرانی مخاطب پرشوری نخواهد داشت؛ مخاطبی که آرام بنشیند و با حال خوب به صحبت‌هایش گوش دهد. شما خسته خواهید شد، شاید حتی جلسه را ترک کنید و یا اگر مجبور به ماندن باشید سر خود را به گوشی خود و یا خط‌خطی کردن کاغذ پیش رویتان گرم کنید.

 

[Tara Motlagh]

در نوشتن داستان هم سخنرانی کردن آن هم از نوع زیاده‌گویی‌اش یک اشتباه بزرگ است. این‌که نویسنده در ابتدای داستان حجم زیادی از تعریفات (و نه توصیفات مناسب) را بیاورد اشتباه بزرگی کرده است. اصلا فکر خوبی نیست که اطلاعات فراوانی از طریق توضیحات نویسنده وارد داستان بشود.

 

[Tara Motlagh]

پس این اصل را فراموش نکنید که راوی داستان حق ندارد زیاده‌گویی کند. تعریف کردن کار درستی نیست، نشان دادن است که می‌تواند جذابیت را به نوشته نویسنده بدهد. این‌که چه دارد بر سر قهرمان داستان می‌آید و یا در گذشته چه اتفاقاتی را از سر گذرانده و یا حتی قرار است در آینده چه بر سرش بیاید تعریف کردنی نیست بلکه حس کردنی‌ست.

 

[Tara Motlagh]

باید تمام ارکان طوری کنار هم قرار بگیرند که مخاطب حس کند در حال تماشای یک فیلم سینمایی زیباست. پس "تصویرسازی و فضاسازی" به جای تعریف کردن یک اصل در نویسندگی‌ست.

 

[Tara Motlagh]

برای مثال نویسنده در ابتدای داستانش از قهرمان داستانش صحبت می‌کند. این که او کیست، چند ساله‌ است، چه ظاهر و قیافه‌ای دارد و در گذشته چگونه زندگی کرده است برای مخاطب هیچ جذابیتی ندارد. اطلاعات باید کم‌کم و به تدریج در اختیار خواننده قرار بگیرد.

 

[Tara Motlagh]

از سوی دیگر گاهی این اتفاق نه در مونولوگ‌ها بلکه در دیالوگ‌ها رخ می‌دهد. نویسنده‌ها تصمیم می‌گیرند که از شخصیت‌هایشان به صورت بلندگوی داده‌های دلخواه استفاده کنند و کاری کنند که شخصیت‌ها به روشی کاملاً غیرواقعی برای یکدیگر سخنرانی کنند.

 

[Tara Motlagh]

معمولاً دیالوگ وسیله خوبی برای پرداختن به اطلاعات پژوهشی نیست. شخصیت‌ها به جای اینکه مثل آدم‌های واقعی حرف بزنند، برای سهولت کار نویسنده، تمایل نشان می‌دهند سخنرانی‌های بی‌معنی کنند. با اینکه دیالوگ‌ها اطلاعات مفیدی را در داستان منتقل می‌کنند و این اطلاعات زیاد هم هستند، اما کارکرد اولیه دیالوگ این نیست که روشی مخفی‌کارانه در اختیار نویسنده قرار بدهد تا در آن یادداشت‌های سخنرانی‌اش را رونویسی کند.

 

[Tara Motlagh]

برای مثال:
چارلی چند قدم برداشت و گفت: «عجب! سلام ملی مک‌براید! تو که ۱۹۷۲ در آلبانی به دنیا آمدی، از پدر و مادری فقیر اما زحمتکش، پدرت صندوقدار فروشگاه بود! امروز چقدر خوب به نظر می رسی، با آن بلوز قرمز که خیلی به آن موهای بلوند تا روی شانه‌ات می‌آید! خدایا! تا جایی که یادم می‌آید تو باید هنوز زن بِرَد باشی، بازیکن تنیس قهرمان جهان که در آخرین حضورش در تورنمنت فلاشینگ‌میدو به مرحله نیمه‌نهایی رسید، همان‌جا که ...»