پزشکی سرطان دهان

[Puyannnn]

سرطان دهان( Oral cancer) سرطانی است که در محوطه دهان، زبان ، کف دهان، کام دهان و لثه تشکیل می‌گردد.

سرطان دهان درنتیجه رشد سلول های بدخیم در دهان یا زبان به وجود می آید. با اینکه این نوع سرطان نادر می باشد ولی در عین حال خطرناک است. سرطان دهان ممکن است است لب‌ها، کام، زبان، غشاهای درونی لب یا گونه و ناحیه لوزه‌ها را درگیر کند. این سرطان در بزرگسالان و در افراد بالای ۴۰ سال شایع‌تر است، ولی امروزه شیوع آن در بین جوانانی که از تنباکوی جویدنی استفاده می‌کنند نیز در حال افزایش است.

 

[Puyannnn]

به عبارت دیگر از بوجود آمدن ورم ریشه ای که ممکن است ادامه ورم جای دیگری از دهان یا گلو یا سایر بافت های دهان باشد، سرطان دهان به وجود می آید. سرطان دهان روی زبان و لب ها ظاهر می شود و ممکن است روی لثه، داخل لپ ها، سقف دهان نیز ظاهر شود.

 

[Puyannnn]

سرطان دهان از جمله سرطان هایی است که سریعاً در بدن پخش می شود. در ابتدا سرطان بصورت آفت غیر سرطانی و یا جوشی قرمز رنگ و یا زخم هایی در دهان ظاهر شود، که به تدریج به صورت تومور سرطانی تغییر می کند. این نوع سرطان در بین زنان و مردان رایج اما بیشتر در مردان میان سال که سن آنها ما بین 40 تا 60 سال است، شایع می باشد.

سرطان دهان به 5 نوع تقیسم می شود:

سرطان ناشی از ورم غده های بزاقی که به سرطان غده ای معروف است.
سرطان ناشی از ضایعات سلولهای رنگدانه های میلانین در پوست داخل دهان که به سرطان ملانینی معروف است.
سرطان ناشی از انتشار ژنتیکی که به تومور هومونی معروف است.
سرطان ناشی از ضایعات بافت های غدد لنفاوی و لوزه ها که به سرطان لنفاوی معروف است.
سرطان ناشی از التهاب پوست داخلی لب ها و دهان.

 

[Puyannnn]

علائم سرطان دهان
علائم اولیه سرطان دهان نشانه هایی دارد که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد. در ابتدا بهترین کار این است که با متخصص سرطان و مرکز معتبری در زمینه تشخیص سرطان و درمان سرطان مشورت کنید. پزشک معمولا یکسری معاینات اولیه انجام می دهد و در صورت مشکوک بودن، آزمایشات خاصی را تجویز می نماید.

 

[Puyannnn]

زخم دهان بهبود نمی یابد.
دندان ها شل و لق شده اند.
احساس درد در دهان و گوش
سخت جویدن و بلعیدن غذا
رشد توده های غیر عادی در داخل دهان و گونه
تغییر صدا
از دست دادن وزن ناگهانی
بوی بد دهان
ورم در ناحیه دهان
احساس درد خواب رفتگی صورت
اختلالات و به هم ریختگی شکل ظاهری زبان، فلج زبان و از کار افتادگی آنَ
بوجود آمدن تومور و ورم در ناحیه چانه یا قسمت داخلی لُپ یا لث ه یا لب ها.

 

[Puyannnn]

معمولاً حجم تومور کوچک و رنگ آن تیره یا روشن می باشد، که این تومور سرطانی در اثر وجود ضایعه ای سفید رنگ یا قرمز رنگ که قبلاً وجود داشته بوجود می آید که بعدها کم کم پیشرفت کرده و سرطانی می شود. ورم و تومور بدون درد در زبان، مشکلات در بلع غذا از جمله علایم سرطان است. اگر شخصی در ناحیه دهان خود متوجه توموری شد می بایست فورا و در اسرع وقت به پزشک مراجعه نماید تا این تومور به پیشروی نکند و تومور خوشخیم به بدخیم تبدیل نشود.

تشخیص سرطان دهان
پزشک با استفاده از معاینه بالینی بیمار تشخیص می دهد که نیاز به نمونه برداری و آزمایش نمونه در آزمایشگاهای پاتوبیولوژی می باشد یا خیر. دقت شود هر چه سریعتر بیماری تشخیص داده شود قطعاً درمان آن راحتتر و آسانتر خواهد بود و احتمال نجات یافتن شخص از بیماری سرطان دهان بیشتر خواهد شد. بعد از معاینه های بالینی در صورت اطمینان حاصل شدن از وجود تومور سرطانی و در صورت تشخیص سریع، تومور بوسیله عمل جراحی برداشته می شود. در این روش معالجه تومور خوشخیم هیچ اثری یا هیچ ضایعه ای بعد از عمل جراحی به جای نمی ماند همچنین این روش هیچ تاثیری در روند بلع غذا و قدرت تکلم شخص ندارد، دقیقاً برعکس عمل هایی که برای تشخیص سرطان و تومور های سرطانی انجام می شود که پس از مدت طولانی شناخته شده اند، که در آن عمل جراحی شکل ظاهری دهان و فک آسیب دیده و بعضی از اعصاب اساسی در گلو و دهان نیز از بین می رود، همچنین در برخی مواقع می توان از لیزر برای جلوگیری از پیشرفت تومور استفاده کرد.

 

[Puyannnn]

عواملی که بر روی سرطان دهان تاثیر گذارند
جنسیت:

طبق تحقیقاتی که در سال 2019 صورت گرفته نشان داد که بیش از دو سوم افرادی که مبتلا به سرطان دهان می باشند، مرد هستند.

مصرف الکل و دخانیات :

افرادی سیگاری و یا افرادی که پیپ می کشند و عادت به مصرف خودسرانه و بیش از حد الکل دارند، شش برابر بیش تر از سایرین به این بیماری مبتلا می شوند. بنابراین رشد توده های سرطانی در لپ، دهان و لثه در این افراد معمولا بیشتر است.

ژنتیک و وراثت:

سابقه خانوادگی نیز می تواند خطر ابتلا به نوع عارضه را بالا ببرد.

نور مستقیم آفتاب:

اشعه ماورابنفش تاثیر نامطلوبی بر روی پوست داشته و می تواند به پوست آسیب بزند و خطر انواع سرطان های پوستی را افزایش دهد.

ویروس HPV:

این ویروس به ویروس پاپیلومای انسانی مشهور است و بیشتر از طریق نزدیکی پرخطر منتقل می شود. اگر این ویروس به دهان منتقل شود خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد.

 

[Puyannnn]

درمان سرطان دهان
در ابتدا و در شروع برای درمان سرطان دهان بهتر است به پزشک مراجعه کرده و چک آپ انجام شود و بعد از تشخیص وجود بیماری، مرحله پیگیری و درمان زخم یا تومور آغاز می شود. سرطان دهان بیماری می باشد که درمان آن به طیف وسیعی از تخصص های مختلف نیازمند است و معمولا درمان آن با جراحی، اشعه، شیمی درمانی، پرتو درمانی و تغذیه و نیز در برخی مواردی روانشناسی انجام می‌شود. در صورتی که حجم و اندازه تومور موجود در دهان کوچک باشد با جراحی و برداشتن تومور بوسیله پرتو درمانی یا شیمی درمانی درمان می شود. بنابراین درمان به روش شیمی درمانی غیرقابل بازگشت بوده و بافت آسیب دیده به درستی ترمیم شود. اما اگر حجم توده وسیع تر باشد نیازمند تجهیزات و تکنیک های دیگری برای از بین بردن توده است. با تشخیص به موقع و مراجعه به مرکز سرطان مراقب سلامتی خود باشید.

 

[Puyannnn]

آیا سرطان دهان کشنده است
همان طور که می دانید اکثر سرطان هایی که وجود دارند در صورت تشخیص به موقع، درمان و مصرف دارو ها کشنده نمی باشند. اما اگر سرطان دهان به موقع تشخیص داده نشود و افراد درمان را شروع نکنند ، ممکن است که جانشان با خطر روبه رو شود. سرطان دهان نیز از این قاعده مستثنی نیست و همان گونه که ذکر شد در صورت تشخیص به موقع می توان جان افراد را نجات داد. برای تشخیص به موقع این بیماری بهتر است که هر سال به پزشک مراجعه کنید تا ایشان با چک کردن دهان شما اگر به مورد مشکوکی برخورد کرد، آن را با شما درمیان بگذارد و شما را از بیماری خود مطلع کنند.

 

[Puyannnn]

راه های جلوگیری از سرطان دهان
برای جلوگیری از این عارضه بهتر است سیگار را ترک کنید و الکل را به مقدار خیلی کم و یا حتی مصرف نکنید. یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و از قرار گرفتن به مدت طولانی زیر نور مستقیم آفتاب پرهیز کنید.

تفاوت سرطان با سایر ضایعات دهان
شاید جداسازی ضایعات سرطانی از مابقی ضایعات زخمی، سفید و قرمزی که در حفره‌ی دهان وجود دارند، مشکل باشد. اکثر این ضایعات خوش خیم هستند اما تعداد زیادی از آن‌ها ظاهری دارند که به ضایعات بدخیم بسیار شباهت دارند. برخی از آن‌هایی که پیش از این به عنوان ضایعه‌های خوش‌خیم تشخیص داده شده‌اند، حالا ممکن است جزو ضایعه‌های پیش‌سرطانی قرار بگیرند، چون از نظر آماری با تغییرات ثانوی سرطانی ارتباط دارند.

در برخی مواقع ممکن است، بعضی از ضایعه‌های بدخیم با ضایعه‌های خوش‌خیم اشتباه گرفته شوند. هر گونه ضایعه‌ی دهانی که به طور خودبه‌خودی بهبود پیدا نکند و یا نسبت به درمان‌های دارویی بی‌پاسخ باشد، بایدبه عنوان ضایعه‌های بدخیم در نظر گرفته شوند. پس از تشخیص قطعی روی ضایعه‌ها، در نظر گرفتن یک دوره‌ی درمانی ۲ تا ۳ هفته‌ای برای بررسی پاسخ به درمان، مناسب است.