آموزشی سکوت در شعر

[Serenya]

خیلی‌ها فکر می‌کنن شعر فقط همون کلماته؛ وزن، قافیه، تصویر. اما یکی از قوی‌ترین عناصر شعر، چیزی‌ه که گفته نمی‌شه: سکوت.

 

[Serenya]

🔹 سکوت در سه لایه:

 

[Serenya]

سکوت درون متن: جایی که شاعر آگاهانه چیزی رو ناگفته می‌ذاره. مثل وقتی سهراب می‌گه:
«چشم‌ها را باید شست...»
و بعد سکوت می‌کنه. نگفت چه چیزی رو باید دوباره دید، گذاشت برای خیال ما.

 

[Serenya]

اون مکث بین دو خط، خودش شعره.

سکوت در تجربه خواننده: جایی که تو با شعر تنها می‌شی و بعد از خوندن یه مصرع، لحظه‌ای ماتت می‌بره. اون لحظه‌ی سکوت، همون جاست که شعر کامل می‌شه.

 

[Serenya]

سکوت بین مصرع‌ها و سطرها: مکثی که ریتم ایجاد می‌کنه. این مکث، گاهی بیشتر از واژه تأثیر داره. مثلاً وقتی فروغ می‌گه:
«من از نهایت شب حرف می‌زنم...
من از نهایت تاریکی...»

 

[Serenya]

🔹 چرا سکوت مهمه؟

 

[Serenya]

چون شعر فقط انتقال نیست، دعوت هم هست. شاعر همه‌چیز رو نمی‌گه؛ بخشی رو می‌ذاره که خواننده کشف کنه. درست مثل موسیقی که بین نت‌ها فاصله هست، شعر هم بین کلمات سکوت داره.

 

[Serenya]

🔹 تمرین کارگاهی (برای کشف سکوت):

 

[Serenya]

یه شعر کوتاه بنویس، اما وسطش عمداً یک جا رو خالی بذار (یه مصرع ناقص یا یه جمله ناتمام).

 

[Serenya]

از خواننده بخواه خودش اون قسمت رو پر کنه یا فقط با سکوت احساسش کنه.

بعد مقایسه کن ببینی سکوت چه تأثیری داشته.

این نگاه به شعر باعث می‌شه بفهمیم که همیشه پر کردن صفحه با کلمه هنر نیست؛ گاهی نگفتن و جا گذاشتن، بزرگ‌ترین هنر شاعر محسوب می‌شه.