همگانی سیمرغ چیست؟

[•Kiana•]

سيمُرغ نام آورترين چهره اسطوره اي-افسانه اي ايراني است.
او نقش مهمي در داستان هاي شاهنامه دارد.
کنامش کوه اسطوره اي قاف است.
دانا و خردمند است و به رازهاي نهان آگاهي دارد.
زال را مي پرورد و همواره او را زير بال خويش پشتيباني مي کند.

 

[•Kiana•]

به رستم در نبرد با اسفنديار رويين تن ياري مي رساند و. . .
جز در شاهنامه ديگر چامه سرايان پارسيگوي نيز سيمرغ را چهره داستان خود قرار داده اند.
از آن دسته است منطق الطير عطار نيشابوري.

 

[•Kiana•]

درايران باستان:سابقه ي حضور اين مرغ اساطيري در فرهنگ ايراني به پيش از اسلام مي رسد.
آن چه از اوستا و آثار پهلوي بر مي آيد ، مي توان دريافت که سيمرغ ، مرغي است فراخ بال که بر درختي درمان بخش به نام ويسپوبيش يا هرويسپ تخمک که در بردارنده ي تخمه ي همه ي گياهان است ،آشيان دارد.

 

[•Kiana•]

در اوستا اشاره شده که اين درخت در در درياي وروکاشا يا فراخکرت قرار دارد.

کلمه ي سيمرغ در اوستا به صورت مرغوسئن آمده که جزء نخستين آن به معناي مرغ است و جزء دوم آن با اندکي دگرگوني در پهلوي به صورت سين و در فارسي دري سي خوانده شده است و به هيچ وجه نماينده ي عدد 30 نيست ؛ بلکه معناي آن همان کلمه ي شاهين مي شود.

 

[•Kiana•]

شايد مقصود از اين کلمه (سي) بيان صفت روحانيت آن مرغ بوده است.(1)

در شاهنامه فردوسي و منظومه هاي حماسي:سيمرغ بعد از اسلام هم در حماسه هاي پهلواني هم در آثار عرفاني حضور مي يابد.

 

[•Kiana•]

سيمرغ در شاهنامه ي فردوسي دو چهره ي متفاوت يزداني (در داستان زال) و اهريمني (در هفت خوان اسفنديار ) دارد.

زيرا همه ي موجودات ماوراء طبيعت نزد ثنويان (دوگانه پرستان ) دو قلوي متضاد هستند.

 

[•Kiana•]

سيمرغ اهريمني بيشتر يک مرغ اژدها ست ، فاقد استعداد هاي قدسي سيمرغ يزداني است و به دست اسفنديار در خوان پنجمش کشته مي شود.

 

[•Kiana•]

ورود سيمرغ يزداني به شاهنامه با تولد زال آغاز مي شود.

سام پدر زال فزمان مي دهد فرزندش را که با موهاي سفيد به دنيا آمده در صحرا رها کنند تا از بين برود.

 

[•Kiana•]

سيمرغ به سبب مهري که خدا در دلش مي افکند ، زال را به آشيانه مي برد و مي پرورد.

سرانجام وقتي سام به دنبال خوابي که ديده است به پاي البرز کوه (جايگاه سيمرغ)(2) به سراغ زال مي آيد ،سيمرغ بعد از وداع با زال پري از خود را به او مي دهد تا به هنگام سختي از آن استفاده کند.

 

[•Kiana•]

سيمرغ دو جا در شاهنامه کمک هاي مهمي به زال مي کند.

يکي به هنگام به دنيا آمدن رستم که به علت درشت بودن تولدش با مشکل مواجه شده است و سيمرغ با چاره جويي به موقع اين مشکل را بر طرف مي کند.