آموزشی شگردهای نویسنگی گابریل گارسیا مارکز

[Tara Motlagh]

البته مارکز به خوبی آگاه بود که یک نویسنده خلاق هرگز خبرنگار و واقعه‌نگار صرف نیست و بلکه برداشتی از واقعیتی را آن هم در خدمت روایت داستانی (رعایت ترتیب و تأخر در نوشتن خیلی مهم است که کدام یک در خدمت دیگری باشد) قرار می‌دهد و از گوشه ‌وکنار زندگی پرآشوبش قطعاتی را برمی‌دارد و نه در کنار یکدیگر که در میان دندان‌افتاد‌گی‌های روایت قرار می‌د‌هد تا متصل‌کننده‌هایی جذاب، باورپذیر (و طبعاً در خدمت فضای رمان و طبعِ تعریف شده هر یک از شخصیت‌های اصلی و حتی فرعی) را به کار ببرد

 

[Tara Motlagh]

پس یک نویسنده رسالتی به ‌نام گزارش یک خبر را ندارد، فقط از خبر بهره مورد نیاز را گرفته و آن را در خدمت روایت و مخاطب جویای داستان‌پردازی قرار می‌دهد، پس بد نیست که ما نویسندگان بگذاریم تا گزارشگران عزیز شغل خودشان را حفظ کنند!

 

[Tara Motlagh]

و ما هم به کار اصلی خودمان بپردازیم و اصلاً به طور مثال پای در کفش «مرحومه اوریانافالاچی و زندگی‌جنگ‌ودیگر هیچ او» نکنیم که با در نظر گرفتن جذابیت منحصربفرد و بی‌نظیربودن این اثر، بایستی آن را در سبد خودش تعریف کرد.

 

[Tara Motlagh]

شاید جالب باشد که جدی‌تر به این قضیه دقت کنیم که صدسال تنهایی، از شخصیت‌های داستان‌های کوتاه نویسنده هم بهره برده شده است، داستان باورنکردنی و غم‌انگیز ارندیرای ساده‌دل و مادربزرگ سنگدل‌اش و... که به هیچ وجه مارکز نیامده هیکل کامل داستان کوتاه خود را درون رمان به زور جا بدهد، بلکه برداشتی از آن‌ را در خدمت روایتش قرار داده و البته بیشتر، خرده‌روایت‌ها را به کار گرفته است، مثل زمانی که گروه‌های سرگرم‌کننده به سرزمین ماکوندو قدم‌رنجه می‌کنند.

 

[Tara Motlagh]

در این مختصر که تقدیم حضور شد، بیشتر - و البته با توجه به کوتاهی مجال- به اختصار به آنچه که در مابین اثر بوده، پرداخته شده، اما شاید یکی از شگردهای مهم مارکز تواناییش در شروع و پایان اثر است. همانطور که سیدفیلد توصیه کرده، یک فیلم خوب بایستی در چنددقیقه اول مخاطب را در صندلی خود میخکوب کند تا دیگر از جایش بلند نشود.

 

[Tara Motlagh]

حالا شروع صدسال تنهایی را در نظر بگیرید

 

[Tara Motlagh]

"سال‌ها سال بعد هنگامی که سرهنگ آئورلیانو بوئندیا در مقابل سربازانی که قرار بود تیربارانش کنند؛ ایستاده بود، بعد از ظهر ‌دوردستی را به یاد آورد که پدرش او را به کشف یخ برده بود. در آن زمان دهکدۀ ماکوندو تنها بیست خانۀ کاهگلی و نئین داشت... آب رودخانه زلال بود و از روی سنگ‌های سفید و بزرگی، شبیه به جانوران ماقبل تاریخ می‌گذشت. جهان چنان تازه بود که بسیاری چیزها هنوز اسمی نداشتند و برای نامیدنشان می‌بایست با انگشت به آن‌ها اشاره کنی..."

 

[Tara Motlagh]

داستان با چنان شدتی بر ذهن خواننده کوفته می‌شود که دیگر توان کنار گذاشتن کتاب را ندارد، چرا که این کارِ کوبیدن، با چنان ظرافت و جذابیتی توأم شده که راه گریزی جز تعلق خاطر و ادامه دادن کتاب برای مخاطب باقی نمی‌ماند.

 

[Tara Motlagh]

فرض کنیم که مارکز می‌آمد و شروع به مقدمه‌ای برای رسیدن به اصل داستان می‌کرد که عرق مخاطب را درمی‌آورد، آن هم به گونه‌ای که قید خواندن را می‌زد و به سراغ سینمای خانگیش می‌رفت

 

[Tara Motlagh]

البته استفاده زیرکانه از عنصر تکرار یا ترجیع، ترفندی به ظاهر ساده اما بسیار کارآمد بود ؛ شخصیت ملکیادس که هی آمد و رفت تا ماندگار شد و سرآخر راز سربه مهر خاندان بوئندیا را در مکاتیب خود برملا کرد یکی از پیونددهنده‌های مهم روایی اثر که مهر خاتمه را هم بر کار می‌زند یا شخصیت پیلار ترنرا که...